Есеп Өндірістік практикадан Асангазина Зейнеп Арманқызы 20-16


Көлденең бұрыштарды өлшеу



бет4/11
Дата19.09.2023
өлшемі0,52 Mb.
#108560
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
4.1 Көлденең бұрыштарды өлшеу

Көлденең бұрыштарды өлшеу үшін теодолитті траверс нүктесінен жоғары орнату керек. Содан кейін теодолитті центрлеу және нивелирлеу орындалады. Теодолиттік траверстің әрбір бұрышы жартылай штрихтар арасында 90°-қа жылжыған аяқпен бір толық инсульттегі соққылар әдісімен өлшенеді. Жартылай нүктелердегі бұрыштардың алшақтығы теодолиттік нониустың 2-3 дәлдігінен аспауы керек.


Көлденең бұрыштарды өлшеу горизонталь шеңберде жүргізіледі: лимб бойымен нөлдік көрсеткіш қойылады, құбыр артқы нүктеге бағытталған, көрсеткіш CL бойынша алынады, содан кейін теодолитті сағат тілімен айналдырып, алдыңғы нүктеге бағыттайды, оқу CL бойынша алынады. Құбырды зенит арқылы өткізіп, CP көрсеткішін алыңыз. Теодолитті сағат тілімен бұраңыз, құбырды артқы нүктеге бағыттаңыз және CP көрсеткішін алыңыз. Көрсеткіштер арасындағы айырмашылық шеңбердің екі позициясында есептеледі. Олардың ішінде орташасы айналу бұрышы болып табылады. Теодолит 2Т30М 30'' қателігі бар бұрыштарды өлшеуді қамтамасыз етеді.

4.2 Көлбеу бұрыштарын өлшеу

Көлбеу бұрыштарын өлшеу теодолиттің тік шеңбері бойымен жүргізіледі: i аспаптың биіктігі өлшенеді және рельске белгіленеді, нүктеге қойылады, теодолит түтікшесінің ішінде болатындай белгіге бағытталған. жіптер торының ортасы және көрсеткіш алынады.



4.3 Сызықтардың ұзындығын өлшеу

Теодолит траверсінің жақтары 20 метрлік таспамен екі рет өлшенеді: тура және кері бағытта (механикалық әдіс). Сызықтың ұзындығы D=20n+a, мұндағы n – сызық бойымен төселген бүтін таспалар саны, а – күмбез (толық емес таспа). Орташа ұзындық Дав = (Дпр + Добр) / 2 формуласы бойынша табылады


Өлшеу таспалары шамамен 1/2000 өлшем дәлдігін қамтамасыз етеді.
Сондай-ақ, сызықтардың ұзындығын өлшеу теодолиттің (физикалық-оптикалық әдіс) көмегімен жүзеге асырылуы мүмкін.
Телескоптардың жіптер торында жіптер торының ортасының екі жағында бірдей қашықтықта орналасқан екі қосымша көлденең жіптер бар. Бұл қашықтық өлшегіш жіптер. Бұл сызықтардың болуы диапазонды анықтау қашықтығын өлшеуге мүмкіндік береді. Қашықтықты анықтау үшін екі қашықтық өлшегіш жіптерінің арасына сәйкес келетін рельс бөлімдерінің бүтін саны есептеледі және алынған сан 100-ге көбейтіледі.
Жіпті диапазон өлшегішпен қашықтықты өлшеудің дәлдігі әдетте 1/100-ден 1/300-ге дейінгі салыстырмалы қателікпен бағаланады.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет