Етеккір циклінің бұзылысы. Пубертат кезеңінде аномальдық жатыр канамасы
жүктеу/скачать 83,25 Kb.
|
мсак
- Бұл бет үшін навигация:
- Меноррагия
- Менометроррагия
Альгодисменорея профилактикасыҚыз баланың дене шынықтыруы мен сабақ тәртібі және еңбек етуін дұрыс ұйымдастыру (әсіресе менархе кезінде). Экстрагенитальды патологиялар мен әйел жыныс ағзаларының ауруларын дер уақытында анықтап емдеу. Әйелдердегі репродуктивті жүйенің бұзылыстары: ДЖҚ Дисфункциялық жатырлық қан кету (ДЖК) — етеккір функция- сы бүзылысының бір формасы, анабез гормонының циклдік өндірісінің бүзылуына негізделген. ДЖК мено-, метро- немесе менометроррагияларда көрінуі мүмкін. Жатыр қансырауына алып келетін функциялық өзгерістер етеккір циклінің кез келген деңгейінде болады: ми қыртысы, гипоталамус, гипофиз, бүйрек үсті безі, қалқанша безі, ана без. ДЖК репродукциялық функцияның қайталануы мен жиі бүзылуына алып келеді Әйелдің өмір сүру кезеңін былай бөледі: кәмелетке жетпеген кезеңдегі ДЖК — 12—17 жас («Балалар гине- кологиясы» тарауын қара); репродукция.лық кезеңдегі ДЖК — 18-45 жас; пременопаузалық кезеңдегі ДЖК — 46-55 жас. Меноррагия — етеккір циклмен байланысты қан кету. Метроррагия — циклдік емес жатырлық қаң кету, етеккір циклімең байла- ңысы жоқ жәңе овуляция процесіңің бұзылуы (дисфуңкциялық жатырлық қаң кету) салдарыңаң туыңдағаң аңа без фуңкциясыңың әр түрлі бұзылыстарьшаң, жатырдың сілемей асты миомасы кезіңде, жатыр деңесі мең мойңыңың рагы кезіңде, аңабездің гормоңды-актив ісіктеріңде, кейбір басқа ауруларда дамиды. Менометроррагия — етеккір аралық кезеңге жалғасатың, мол мөлшердегі етеккір түріңде қаң кету. Клиникалық суреттемесі: Дисфункционалды жатырдан қан кету етеккірдің 1-2 аптадан 2 айға және онан көп кешігуінде пайда болады. Қан кету бірнеше аптадан бірнеше айға дейін созылуы мүмкін. Бұл жағдайда қан аздықтың дамуы, жұмыс қабілетінің нашарлауы мүмкін. Дисфункционалды жатырдан қан кетуді жыныстық жасы жетілу кезеңінде ювенильді деп атайды. Қыз бала әлсіз келеді, басы айналады, ауырады, жүрек соғысына, ұйқысы мен тамақ алысының нашарлауына шағымданады, жылағыш, тітіркегіш келеді. Анықтау жолдары: Қарау кезінде тері жабындысы мен көрінетін шырышты қабаттарының бозаруы, тахикардия-тамыр соғысының жиіленуі, қан қысымының төмендеуі байқалады.Гинекологиялық тексеру кезінде жыныс мүшесінің даму дәрежесі, қыздықтың жағдайы, жатырдың орналасуы және оның көлемі, жатыр қосалқысының жағдайы бағаланады. Емі: Емі комплексті болу керек.Емдеу кезеңі науқастың жасына, жағдайына байланысты. Емнің негізгі принциптері: қан кетуді тоқтату, оның қайталануын ескерту, аналық бездің қызметін реттеу болып табылады.Ювенильді қан кетуде тоқтататын, жатырды,жиырылтатын, қан жасауды күшейтетін және қан ұюын көтеретін дәрі-дәрмектер қолданылады, жалпы нығайту емі жасалады. Гормонды препараттарды қан тоқтату, етеккір қызметін әрі қарай реттеу үшін қолданылады. Қан тоқтағаннан кейін етеккір қызметін реттеу мақсатында циклді гормонды емді немесе прогестрон, эстроген-гестагенді препараттармен емдеуді бастайды. Консервативті ем тиімсіз болғанда міндетті түрде жатыр денесінің шырышты қабатының диагностикалық қыруын жүргізеді.Қырындыны гистологиялық тексеруден өткізеді. Пременпауза және әсіресе постменопауза кезеңдерінде емді диагностикалық қырудан бастайды.Егер қан кету жедел үсті немесе жедел түрдегі қабыну процестерімен қатар жүрсе, диагностикалық қыруды қабынуға қарсы емнен кейін жасайды.Эндометрий қырындысының гистологиялық анализі алынғаннан кейін етеккір қызметін ретке келтіру мақсатында /48-50 жасқа дейін/ немесе оны төмендету үшін/48-50 жастан кейін/ гормонды ем жасалады.Прогестрон, синтетикалық прогестиндер, андроген препараттарды қолданылады. Комплексті түрде симптомды, жиырылғыш, гемостатикалық, қанды күшейтетін және седативті, сонымен қатар витаминді емдер жасалады. Әйелдердегі репродуктивті жүйенің бұзылыстары, түрлері: олигоменорея Олигоменорея - сирек немесе тұрақты емес менструальды сүйемелдеу менструальдық циклды бұзу, 35 күннен артық және 2-3 күн ұзақтығы. Олигоменореяның әр түрлі себептері бар: Көбінесе бұл жағдай гормоналды босануды бақылаудың жанама әсері болып табылады. Кейбір әйелдер босануды бақылауды бастағаннан кейін үш айдан алты айға дейін жеңіл және жеңіл кезеңдерді бастан кешіреді. Кейде олардың кезеңдері толығымен тоқтайды. Спортпен айналысатын немесе ауыр жаттығулармен айналысатын жас әйелдер бұл жағдайды дамыта алады. Тамақтанудың бұзылуы, мысалы, анорексия және булимия, бұл жағдайды тудыруы мүмкін. Олигоменорея жасөспірім қыздарда және перименопаузды әйелдерде гормон деңгейінің өзгеруіне байланысты жиі кездеседі. Олигоменорея қант диабеті немесе қалқанша безінің проблемалары бар әйелдерде де болуы мүмкін. Бұл сондай-ақ қанында пролактин деп аталатын ақуыздың көп мөлшері бар әйелдерге тән. Антипсихотиктер және эпилепсияға қарсы дәрі-дәрмектер етеккірді төмендетуі мүмкін.Олигоменорея қалай анықталады? Олигоменорея әдетте етеккір анамнезін қарап шыққаннан кейін диагноз қойылады. Физикалық тексерулер, қан анализі және ультрадыбыстық бейнелеу де қажет болуы мүмкін. Өткізілген етеккір циклі немесе жарық ағыны көбінесе қиындық тудырмайды, бірақ кейде бұл аналық бездің поликистоз синдромының (ПКО) болуын көрсете алады. PCOS-дің нақты себебі белгісіз, бірақ факторлардың жиынтығына инсулинге төзімділік, кейбір гормондардың жоғарылауы және менструальдық циклдар кіруі мүмкін. Олигоменорея қалай емделеді? Олигоменорея өздігінен маңызды емес. Гормональды босануды бақылау немесе прогестинді қолдану өзгерген кезде етеккір кезеңін түзетуге болады. Кейде, олигоменорея басқа проблеманы көрсетуі мүмкін, мысалы, тамақтанудың бұзылуы, оны емдеу керек. Басқа әйелдерге жаттығулардан бас тарту керек болуы мүмкін. Етеккір алды синдромы, клиникасы, диагностикалаудағы акушер рөлі Етеккір алды синдром — етеккір келер алдында бірнеше күн бүрын пайда болатын немесе жоқ болып кететін патологиялық симптомдар жиынтығы. Етеккір алды синдром — көбіне ОНЖ-нің, вегетативтік-тамырлық және эндокриндік алмасу бұзылыстары кезінде байқалады. Этиологиясы мен патогенезі. Етеккір алды синдромының күрделі патоге- незін анықтайтын бірнеше теориялар жинағы бар. Гормондық теория бойын- ша оның дамуы етеккір алды циклінің 2 фазасында прогестерон жетіспеуші- лігі мен эстрогендердің көптеп бөлінуімен байланысты Осы немесе басқа симптомдарды жеңе білуге байланысты етеккір алды синдромының нерв-психикалық, ісіктік, цефалгиялық және криздік форма- лары анықталады. Етеккір алды синдромының нерв-психикалық формасының клиникалық көрінісінде ашушаңдық пен депрессия (жас әйелдерде көбінесе депрессия, ал өтпелі кезеңде ашуланшақтық) және әлсіздік пен жылағыштық басым болады Етеккір алды синдромның ісіну формасында сүт бездерінің қатаюы мен ауыруы, бет, қол, аяқ ісінулері, іштің желденуі байқалады. Көптеген әйел- дерде ісіну формасында терлегіштік, түрлі иістерге деген сезімталдықтың жоғарылауы байқалады. Етеккір алды синдромның цефалгиялық формасында көз алмасына тара- латын қарқынды пульсациялық бас ауыруы, көз алманың иррадациясы байқалады. Бас ауыруы лоқсумен, құсумен қатар жүреді, АҚ өзгеріссіз, '/3 адамдарда депрессия, жүрек аймағының ауыру сезімі, терлегіштік, қолдың ұюы байқалады. Етеккір алды синдромының криздік формасына симпатикалық-адреналды криздер сәйкес келеді. Криз АҚ көтерілуімен басталады, төс маңының қысылуы, өлім қорқынышы, жүректің қатты соғуы байқалады. Әдетте криз кешкі немесе түнгі уақытта күйзеліспен, шаршау сезімімен, инфекциялық ау- рулармен байқалады. Криз кезінде әдетте көп мөлшерде зәр бөлінеді. Симптомдардың көлемі, ұзақтығы мен қарқындылығына байланысты ауыр және жеңіл түрдегі етеккір алды синдромы ажыратылады. Жеңіл түрдегі етеккір алды синдром кезінде 3—4 симптом байқалады, әсіресе, оның ішіндегі 1—2-еуі анық байқалады. Симптомдар етеккір алдында 2—10 күн бұрын байқалады. Ауыр түрдегі етеккір алды синдромы кезінде 5—12 сим- птом 3—14 күн аралығында пайда болады, әсіресе, 2—5 күн аралығында бірден байқалады Зерттеудіңәдістерін қолдану етеккір алды синдромының фор- маларына байланысты. Ісіктік формада диурез өлшемдері мен бүйректердің бөлгіш функциясын зерттеу көрсетілген. Сүт бездерінің ауырсынуы мен ісінуі — мастодиния мен мастопатияның дифференциялық диагностикасы үшін етеккір циклінің 1-фазасында сүт бездерін УДЗ мен маммографияға көрсеткіш болып табылады. Науқастар невролог, психиатр, терапевт, эндо- кринолог, аллерголог тексеруінен өтеді Аменорея, біріншілік аменорея себебі, клиникасы, түрлері, диагностикалау мен асқынудан алдын алудағы акушер рөлі \ жүктеу/скачать 83,25 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|