15.2 Кәсіпкерлерді қолдудың мемлекеттік бағдарламалары. Жоғарыда аталған барлық инвестиция іздеу нұсқаларымен қатар, кәсіпкерлерді қолдауға арналған мемлекеттік бағдарламалар бар. Олардың кейбірін қарайық.
"Бизнестің жол картасы-2020" бизнесті қолдау мен дамытудың бірыңғай бағдарламасы Бұл бағдарламаның төрт бағыты бар:
1-бағыт. Жаңа бизнес-бастамаларды қолдау;
2-бағыт. Салалық қолдау;
3-бағыт. Кәсіпкерлердің валюталық тәуекелдерін төмендету;
4-бағыт. Кәсіпкерлікті қолдаудың қаржылық емес шаралары.
"Бизнестің жол картасы-2020" мемлекеттік кәсіпкерлік дағдыларды дамыту бағдарламасы қаржылық емес қолдаудың мынадай түрлі құралдарын тегін пайдалануды ұсынады: бухгалтерлік қолдау; заң қызметтері; кедендік рәсімдер бойынша қызметтер; жобаны қолдау; маркетинг; ақпараттық технологиялар бойынша қызметтер; мемлекеттік сатып алу; мемлекеттік-жекеменшік серіктестік.
Бағдарлама бойынша кеңесшілер қажетті қаржыландыру көзін таңдауға көмектеседі және несиелер бойынша пайыздық мөлшерлемелерді субсидиялау бойынша кеңес береді; банктік заемдар бойынша ішінара кепілдік (кепіл болмаған жағдайда); гранттық қаржыландыру алу; жетіспейтін өндірістік инфрақұрылыммен қамтамасыз ету; кәсіпкерлік субъектілеріне салалық қолдау алу.
Бизнес-мектеп бағдарлама аясында "Бизнес-кеңесші" бағдарламасы бойынша 2 күндік оқыту, "Бизнес-өсу" бағдарламасы бойынша 5 күндік оқыту және 2 айлық жобалық оқытуды жүргізеді.
"Атамекен" ҰКП "Іскерлік байланыстар" бағдарламасы кәсіпкерлерге Қазақстанда 3 апталық бизнес-тренингтен және Германияда 4 апталық тақырыптық тағылымдамадан өтуге мүмкіндік береді.
"Атамекеннің" барлық бағдарламалары туралы Кәсіпкерлерге қызмет көрсету орталығының филиалында және Кәсіпкерлерге қызмет көрсету орталығында (КҚК), сондай-ақ Services.atameken.kz веб-сайтынан білуге болады.
Басым жобаларды жеңілдікпен несиелеу бағдарламасы (қарапайым заттар экономикасы) Бағдарлама шеңберінде бизнесмен 7 жылға дейінгі мерзімге 8% және 5% ставка бойынша (ауыл шаруашылығы және өнеркәсіп үшін) инвестициялық мақсаттарға (70% - дан кем емес қарыз) және айналым қаражатын толықтыруға (30% - дан артық емес қарыз) кредит ала алады.
Базалық талап: жұмыс орындарының санын сақтау/ұлғайту немесе табыстың 2 жылдан кейін 10% - ға өсуі.
Жобаға қатысудың ең аз өзіндік үлесі: 20 %.
Гранттарды нысанындағы қолдау шаралары өңірлік бағдарлама үйлестірушілеріне нысаналы трансферттерді аудару арқылы бюджеттен қаржыландырылады. Мемлекеттік гранттарды мемлекет шағын кәсіпкерлік субъектілерінің, оның ішінде жаңадан бастаған жас кәсіпкерлердің, сондай-ақ әйелдердің, мүгедектердің және 50 жастан асқан адамдардың өтінімдерін іріктеу бойынша өткізілетін конкурстардың қорытындылары бойынша Бағдарламаның өңірлік үйлестірушілері арқылы береді. Сонымен қатар, конкурсқа қатысудың міндетті шарты сертификаттың , Бағдарлама шеңберіндегі оқу компонентінің болуы болып табылады.
Бір кәсіпкер үшін гранттың ең жоғары сомасы 3 000 000 (үш миллион) теңгеден аспайды.
Бизнес-жобаның міндетті шарттары мыналар болып табылады: жобаның жаңашылдығы, бизнес-жобаның бәсекеге қабілеттілігі және дайындығы, сондай-ақ кәсіпкердің оны іске асыру шығындарын ұсынылатын гранттың кемінде 10% мөлшерінде, соның ішінде жеке жылжымалы немесе жылжымайтын мүлікпен, сондай-ақ жаңа жұмыс орындарын құрумен бірге қаржыландыру.
Кәсіпкерлер грант қаражатын келесі мақсаттарға пайдалануы тиіс: 1) Негізгі құралдар мен материалдарды сатып алу;
2) Материалдық емес активтерді сатып алу;
3) технологияны сатып алу;
4) франшизаға құқықтарды сатып алу;
5) зерттеу жұмыстарына және/немесе жаңа технологияларды енгізуге байланысты шығыстар.
Гранттар мына кәсіпкерлерге берілмейді: 1) қайта ұйымдастыру, тарату немесе банкроттық сатысында тұрған, сондай-ақ Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес қызметі тоқтатыла тұрған;
2) салық және мемлекеттік бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер бойынша берешегі бар;
3) жылжымайтын мүлікті жалға беруге ұсынатын негізгі қызмет.
Грант қаражаты жылжымайтын мүлік, жер учаскесін сатып алуға және жалға алу төлемі ретінде пайдаланыла алмайды.
Мемлекеттік гранттарды ұсыну тәртібі ҚР Үкіметінің қаулысымен бекітілген бағдарлама шеңберіндегі ережелермен регламенттеледі.