Ф-ӘД-001/046
1
Ф-ӘД-001/046
№ 8 Практикалық сабақтың тақырыбы: Есімдіктер
Практикалық сабақтың мақсаты мен міндеттері: жасалу жолдары мен
ерекшеліктерін түсіндіру.
Практикалық сабақтың мазмұны:
ﺍﻹﺸﺎﺭﺓ ﺃﺴﻣﺎﺀ–сілтеу есімдігі
Сілтеу есімдігі жақын және алыс тұрған заттарға арналған деп екіге
бөлінеді. Сілтеу есімдіктерінің жекеше, екілік, көпше түрлері бар.
.ﻪﻳﻟﺇ ﺭﺎﺷﻣ ﻦﻴﻌﻣ ﻰﻟﻋ ﻞﺪﺘ ﺀﺎﻣﺳﺃ :ﺃﺴﻣﺎﺀ ﺍﻹﺸﺎﺭﺓ–сілтеу есмідіктері анықталған
заттарды білдіретін есім сөздер.
ﻟﻟﻣﻓﺭﺪ ﺍﻟﻣﺫﻛﺭ– ﻫﺫﺍжеше түр және музәккар тегі үшін;
ﺍﻟﻣﺆﻨﺙ ﻟﻟﻣﻓﺭﺪ–’ум ,рүт ешекеж ﻫﺫﻩаннас тегі үшін;
ﺍﻟﻣﺫﻛﺭ ﻟﻣﺜﻨﻰ–ﻥ ﻫﺫﺍекілік түр, музәккар тегі үшін;
ﻟﻣﺜﻨﻰ ﺍﻟﻣﺆﻨﺙ– ,рүт кіліке ﻫﺎﺘﺎﻥму’аннас тегі үшін;
.ﺚﺎﻧﻹﺍ ﻊﻤﺠ ﻭ ﺮﻮﻜﺫﻟﺍ ﻊﻤﺠﻟ –рүт ешпөк ﻫﺆﻻﺀ, музәккар және му’аннас
тектеріндегі жақын тұрған адамзат үшін;
. ﺐﻴﺭﻗﻠﺍ ﻥﺎﻜﻣ ﻰﻓ ﻞﻗﻌﻟﺍ ﺭﻴﻐﻠ ﺚﺎﻧﻹﺍ ﻊﻤﺠ ﻭ ﺮﻮﻜﺫﻟﺍ ﻊﻤﺠﻟ – ﻫﺫﻩкөпше түр, музәккар
және му’аннас тектеріндегі жақын тұрған ғаламзат үшін;
. ﺩﻳﻌﺒﻟﺍ ﻥﺎﻜﻣﻠ ﻟﺠﻤﻊ ﺍﻟﺫﻜﻮﺮ ﻭ ﺠﻤﻊ ﺍﻹﻧﺎﺚ– ﺃﻮﻟﺌﻚ көпше түр, музәккар және
му’аннас тектеріндегі алыс тұрған кісілер үшін;
. ﺩﻳﻌﺒﻟﺍ ﻥﺎﻜﻣ ﻰﻓ ﻞﻗﻌﻟﺍ ﺭﻴﻐﻠ ﺚﺎﻧﻹﺍ ﻊﻤﺠ ﻭ ﺮﻮﻜﺫﻟﺍ ﻊﻤﺠﻟ – ﺗﻠﻙкөпше түр музәккар және
му’аннас тектеріндегі алыс тұрған ғаламзат үшін;
Үстеуден жасалған сілтеу есімдіктері
Үстеуден жасалған сілтеу есімдіктеріне төмендегі үстеу сілтеу
есімдіктері жатады: ؛анау–ﻫﻨﺎﻚ [hunāka] ؛ﻫﻧﺎ [hunā]–мұнда
؛ осында ؛ﻫﻧﺎﻠﻚ
[hunālіka]–сонау
.ﺩﻳﻌﺒﻟﺍ ﻥﺎﻜﻣﻠ – ﻭ ﻫﻧﺎﻠﻚ ﻠﻣﻜﺎﻥ ﺍﻟﻤﺘﻮﺴﻃ–ﻠﻣﻜﺎﻥ ﺍﻠﻗﺭﻴﺐ ﻭ ﻫﻨﺎﻚ– ﺜﻼﺜﺔ ﺃﻨﻮﺍﻉ: ﻫﻧﺎ ﺍﻹﺸﺎﺭﺓ
ﻷﺴﻣﺎﺀ
–сілтеу есімдіктерінің үш түрі бар: ﺎﻧﻫ–жақын маңдағылар үшін, ﻚﺎﻨﻫ–орта
қашықтағы заттар үшін және ﻚﻠﺎﻧﻫ–алыс тұрған заттар үшін.