Файлы 1 ОҢТҮстік қазақстан медицина академиясы ж. К. Шимирова «Медициналық және фармацевтикалық тауартану» (оқулық)

209 
Склеральді линза –
линзаны көз алмасында ұстап тұратын, склераға
жақын, перифериялық жалпақ бейоптикалық бөліктен және қасаң
қабықтың 
алдында орналасқан, шығыңқы оптикалық бөліктен тұрады. Линзаның орталық 
бөлігінің ішкі беті мен қасаң қабақтың
арасында тар кеңістік орналасқан
болады. Кеңістік сұйықтыққа толы
болады
. 
Мүйізшелі линзаның слеральді тіреуіш бөлігі жоқ, сондықтан көз жасы 
сұйықтығының көмегімен мүйізді қабатта ұсталып тұрады. Мүйізді линзалар 
склеральді линзаларға қарағанда жақсырақ көмек көрсетеді.
Тағайындалуы бойынша контактілі линзаларды емдік, түзететін, 
косметикалық және комбинирленген деп бөлінеді
. 
Сонымен 
қатар 
линзалардың 
қатты, 
жұмсақ 
иілгіш 
және 
комбинирленген түрлері бар.
Қатты
линзаларды полиметилкрилаттан (ПММА) немесе басқа да 
органикалық материалдан қатаң түрде пациенттердің көз мөлшерімен өлшеніп 
жасалады. Органикалық шыны орнына оттегі жіберетін материалдар да 
қолданылады. (мыс: целлюлозацетилбутирот) ол линзаларды RGP (Rigid Gas 
Permeable) деп атайды.
Қатты
контакті линзаларды арнайы қондырғыларда өңдеу
арқылы 
жасайды.
Линзаның артқы бетінің қабаты күрделірек ол бір
-
біріне жақын 
орналасқан радиусының 3
-
4 тоқылған айналымнан тұрады. Оларды 
пациенттердің қасаң қабығының пішіні мен оның орталық зонасының 
қисықтың радиусымен тыңдайды. Линзаның алдыңғы бетін сферикалық етіп 
жасайды, оның радиусын сыну күші бойынша анықтайды. Линзаның алдыңғы 
беті мен артқы беті дөңгелектелген фаскамен жасалады. Линзаның түрді 
диаметрлері бар
(
8 мм
-
ден 10,2 дейін
). 
Линза көздегі бөгде заттардың болу сезімін тудырмауы керек, мүйізді 
қабаттың
ортасында орналасуы керек.Көзді ашып –
жұмғанда линзаның 
мүйізді қабат бойынша қозғалуы оның диаметрінің 
1
/
3 
–ін құрауы керек. 
Линзаның 
бұл 
көрсеткіштен 
аз 
қозғалуы 
оның 
шектен 
тыс 
«айналғыштығымен», ал керісінше көп қозғалуы оның артқы бетінің 
қисықтығының кем болуында.
Жұмсақ линзаларды гидрофидьді, эластикалық полимерлі материалдан 
(ХЕМА немесе шполон 
-
2) жасайды, 2
-
гидроэтилметакрилот негізінде.
Линзаларды құрамындағы суына байланысты төмен (20
-
40 %), орташа 
(40-
60 %), жоғары (60
-
90 %) сулы деп бөледі. Судың көлеміне байланысты 
гидро фильді материалдың оттегін, басқа газды өткізу
қабілетін анықтауға 
болады. Құрамында судың көп мөлшері бар линзалардың пішіні тұрақсыз 
сондықтан бұл линзаларды аметропияның жоғары дәрежесінде шектеулі 
қолданады
. 
Көлеміне байланысты линзалады: кіші (12 мм дейін), орташа (12,5
-
13мм) және үлкен (13
-
16мм) диаметрі деп бөледі.
Контактілі линзалардың қасаң қабықпен физиологиялық үйлесімділігі 
линзаның оттегі сипаттамаларымен анықталады, атап айтқанда: материалдың 
кислород өткізгіштігі, оттегі өткізгіштігі және оттегі өткізгіштік дәрежесі.

210 
Көздің қабығына оттегінің болуын сипаттау үшін тағы бір көрсеткіш 
қолданылады
- 
баламалы оттегі сипаттамасы. Ауада шамамен 21% оттегі бар, 
сондықтан көзде линза болмаған кезде баламалы оттегі сипаттамасының мәні 
21% қабылданады. Линзаны киген кезде бұл сипаттама 4% дейін төмендеуі 
мүмкін. Өлшеу көзге оттегі камерасы бар сенсорды қасаң қабыққа 
орналастыру арқылы жүзеге асырылады.
Контактілі линзалардың маңызды сипаттамаларына
жатады:
- 
биоүйлесімділік,
- 
уыттылық, 
- 
микроорганизмдердің тітіркенуіне төзімділік, 
- 
ақуыз шөгінділерінің пайда болуына төзімділік, 
- 
ылғалдылық (қатты линзалар үшін), 
- 
өңдеудің
қарапайымдылығы және тазалау мен дезинфекциялаудың 
ыңғайлылығы
. 
Қорытынды

жүктеу/скачать 46,97 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: