Файлы 1 ОҢТҮстік қазақстан медицина академиясы ж. К. Шимирова «Медициналық және фармацевтикалық тауартану» (оқулық)

215 
көп қабатты жұмсақ созылмайтын материалдан жасалады, яғни оның негізі 
бүйірлік кесінділермен жасалған және белдіктермен, сондай
-
ақ икемді металл 
пластиналар түріндегі ілгектермен және қаттылық қабырғаларымен 
жабдықталған материалдан тұрады, олар негізге, шеттеріне және ортасына 
тігілген қалталарға орналастырылған
болады
.
Туторларды қолдану көрсеткіштері
: 
-
буын иммобилизациясы бар гипстен кейін және буын мен аяқ отадан
кейін 
оңалту;
-
буын байламдарының ішінара зақымдануы;
-
артроз және буын артриті, өршу кезеңінде және алдын алу үшін;
-
спортпен шұғылдану, ауыр жүктемелер кезінде ахиллес сіңірінің, тобық 
буынының және аяқтың зақымдануының алдын алу;
-
әр
түрлі этиологиядағы миозиттер және т. б.
Ортопедиялық аяқ киім және компрессиялық трикотаж.
 
Ортопедиялық 
аяқ киім аяқ басының деформацияланған және функционалды ақауы бар 
адамдарға арналған. Ортопедиялық аяқ киімнің емдік әсері оның дизайнының 
ерекшеліктерінде жатыр, оларға жатады:
-
ортопедиялық аяқ киім, әрқашан тек табиғи материалдардан, әдетте былғарыдан 
жасалған;
-
кәдімгі аяқ киімнен айырмашылығы, ортопедиялық аяқ киімнің артқы жағы 
қатты
және тығыз
болады 
-
бұл тұрақты
бекіту үшін қажет
-
жоғары сапалы ортопедиялық аяқ киімнің артқы жағы қысылмауы керек;
-
ортопедиялық аяқ киімде сәл иілген пішіні мен супинаторы бар арнайы табан 
болуы керек. Кейбір ауруларда 
- 
жалпақ табан, табан
шпоры, аяқ
-
қолдың сәл 
қысқаруы, басбармақтың вальгус деформациясы
-
ортопедиялық бөлшектер 
қолданылады: ұлтарақ, супинаторлар, саусақаралық төсемдер және т. б.
Ортопедиялық аяқ киімнің ассортиментін талдау оның келесі түрлерін 
ажыратуға мүмкіндік береді:
-
тұрақтандыратын аяқ киім;
-
антиварустық аяқ киім (маймақ аяқтардытүзету үшін);
-
плюснаның жылжып кетуйнде немесе саусақ фалангасының дұрыс емес өсуінде 
қолданылатын
аяқ киім;
-
протездер мен алынбалы аппараттарды киген кезде түзету аяқ киімі;
-
қант
диабеті диагнозы қойылған науқастарға арналған аяқ киім. 
Корректілейтін құрал
-
саймандар.
Травматологиялық 
және 
ортопедиялық техникалық құрал
-
саймандар туралы ақпараттарды адамның 
қозғаушы күш аппаратының ақаулы аурулардың дамуы мен алдын
-
алу 
шараларынсыз елестету мүмкін емес. Олардың қатарына корсеттер, төсемдер 
мен сипунаторлардың әр түрлі жатады.
Корсеттер омыртқаның қисаюын емдеуде қолданылады. Олар негізінде 
травматология және ортопедия институтында жеке аурудың ерекшелігіне 
байланысты жасалынатындықтан оқулықта көрсетілмейді.
Табан ақауларын корректірлейтін құрал
-
саймандар белгілі мөлшерде 
босатылады. ЦИТО тұтқалары
прокладкілердің 7 түрін және супинаторлардың 
әр түрлі размерін шығарады. Төсемдерді
аяқ мүйізгегінде, аяқ астына қоятын 

216 
зат ретінде, табанның балға тәріздес саусақтарына, табанның үлкен және екінші 
саусақтарының ақауларын жөндеу үшін шығарады.
Супинаторлар негізінен табан ақауын және ауруын емдеу үшін қолданылады
, 
көбіне майтабандықта
. 
Аяқ киімге ортаңғы бөлігі қалыңдатылған ұлтарақ 
түрінде және жоғары қарай табан күнбезін тірейтін бұйым
ретінде ұсынылады. 
ПОВ
-
30 эластикалық пластмассадан дайындалып, былғары қаптамаға 
салынады. Супинаторлар 3 размерде шығарылады: 34
-35, 36-37, 38-
39. Үлкен 
размерлі аяқтарға (42 дейін) супинаторлар табан күнбезін тірейтін зат түрінде 
шығарылады. Пәс өкшелерге төсемдер10 түрлі размерде 34 тен 42 дейін 
шығарылады. Үлкен өкшелерге супинаторлар қабылдаған кезде ең алдымен 
қатардың сапасына көңіл аударады. Ол тегіс болуы керек. Оның мыжылғаны 
және ортасының тереңдігі 1 мм болдырмауы керек. Сондай
-
ақ өнім бетіндегі 
шығындылар денеге қараған болуы керек.
Компрессиялық трикотаж
(
варикозға
қарсы
трикотаж, компрессиялық 
іш киім) 
- 
бұл дененің бетіне таратылған қысым жасайтын трикотаж, яғни 
дененің бетіне қысу трикотажымен әсер ететін қысым өзгермелі болуы керек 
және аяғынан төменнен жоғары қарай төмендеуі керек.Компрессиялық 
трикотажаяқ
-
қолдың анатомиялық ерекшеліктеріне сәйкес келуі және келесі 
схема бойынша қысымның физиологиялық таралуын қамтамасыз етуі керек: 
100% - 
тобықтан жоғары, 70% 
-
төменгі аяқтың жоғарғы үштен бір бөлігінде, 
40% жамбастың жоғарғы үштен бірінде. Бұл қысымның
тобықтан жамбасқа 
біртіндеп 
азаюымен 
таралуы 
қанның 
жүрекке 
қарай 
қозғалысын 
ынталандырады.
Компрессиялық трикотаж әйелдер мен еркектерге
арналған болып 
бөлінеді, сонымен қатар оны қысу дәрежесі бойынша ажыратады. Қысудың 
бірінші класы аурудың бастапқы кезеңдерінде және профилактикалық қысу 
трикотажы ретінде қолданылады, жүктілік кезінде киюге ұсынылады, артық 
салмақ, тұрақты жұмыс және т. б. қысудың екінші класы (және одан жоғары) 
- 
терапевтік қысу трикотажы, дәрігердің ұсынысы бойынша қолданылады, 
жүктілік кезінде және босанғаннан кейінгі кезеңде, көктамырларға
отадан 
кейін,тромбоздың және эмболияның алдын алуда қолданылады
.
Шартты түрде компрессиялық трикотаждың келесі топтарын ажыратуға 
болады:
-
гольф;
-
шұлықтар;
-
жүкті әйелдерге арналған;
-
эмболияға қарсы
; 
-
жараға қарсы;
-
жеңдер мен қолғаптар.
Ортопедиялық матрацтар мен жастықтар.
 
Ортопедиялық матрац 
әртүрлі ауруларды емдеуге және алдын алуға арналған: омыртқаның қисаюы 
және остеохондроз, арқадағы ауырсыну, қысым жаралары мен ісіну, 
бұлшықеттердің шаршауы.Матрацтың ортопедиялық қасиеттері адам денесінің 
контурын (анатомиялық матрацтар мен жастықтар) қабылдау қабілетінен басқа, 
омыртқаның қисаюына жол бермей, оны қолдауды қамтамасыз етуі керек. 

217 
Барлық ортопедиялық матрацтар серіппелі және серіппесіз болып 
бөлінеді. Серіппелі матрацтар болуы мүмкін:
- 
тәуелді серіппелі блок (1 м2
-
ге 100 серіппе), 
- 
тәуелсіз серіппелі блок (шаршы метрге 256, 500 және 1000 серіппе). 
Ортопедиялық жастықтар
оларды жасау кезінде қолданылатын 
материалдарға байланысты топтарға бөлінеді.
1. Табиғи латекс жастықтары. 
2. Полиуретанды көбік жастықтары 
3. 
Есте сақтап қабілеті бар көбік негізіндегі жастықтар (memory foam). 
 
Қаптама
 
сапасына, таңбалауға, сақтауға және тасымалдауға 
қойылатын талаптар.
 
Ортопедиялық бұйымдардың сапасын бақылау әрбір 
нақты бұйымның көрсеткіштерінің, сипаттамалары мен қасиеттерінің 
нормативтік
-
техникалық 
құжаттарда, 
сатып 
алу 
келісімшарттарында 
белгіленген талаптарға сәйкестігіне, сондай
-
ақ бұйымға тапсырыста 
көрсетілген деректерге сәйкестігіне жүргізіледі.
Ортопедиялық бұйымдардың 
беріктігі мен беріктігінің берілген сипаттамалары
олардың функционалдық 
сипаттамалары мен қолдану шарттарын белгілейтін техникалық құжаттарда 
көрсетілуі тиіс. Техникалық құжаттарда тиісті клиникалық зерттеулер мен 
ғылыми әдебиеттерге, беріктік және/немесе беріктік есептеулеріне, тиісті 
стандарттар мен сынақ нәтижелеріне сілтемелер болуы керек.
Ортопедиялық бұйымдардың қаптамасы сақтау және тасымалдау кезінде 
зақымданудан, тозудан немесе ластанудан тиісті қорғауды қамтамасыз етуге 
арналған. Бұл жағдайда сақтау мен тасымалдаудың әртүрлі шарттарын ескеру 
қажет.
Қажет
болса, затбелгіде ортопедиялық құрылғыны тағайындау кезінде 
диапазондар немесе шектеулер туралы ақпарат берілуі керек, мысалы, тиісті 
параметрлердің рұқсат етілген максималды мәндері туралы Нұсқаулық.
Егер таңбалауға қойылатын арнайы талаптар Тиісті стандарттарда және/немесе 
техникалық шарттарда белгіленсе, онда осы құжаттардағы таңбалауға 
қойылатын талаптар орындалуы тиіс.
Дайындаушы құрылғымен бірге ұсынатын ортопедиялық бұйымды 
қолдану
жөніндегі нұсқаулықта, кем дегенде, келесі ақпарат болуы керек:
-
негізгі жүктеме параметрлерінің рұқсат етілген максималды мәндері немесе 
осы құрылғы арналған пайдаланушыларға протездік немесе ортопедиялық 
құрылғыға қолдануға рұқсат етілген жүктемелерді шектейтін басқа қолдану 
жағдайлары үшін рұқсат етілген шекті мәндер;
-
ортопедиялық құрылғыда қолдануға болатын түйіндер және/немесе элементтер 
туралы мәліметтер.

жүктеу/скачать 46,97 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: