Фазалық тепе-теңдіктер термодинамикасы

Термиялық  анализ

•

Əртүрлі жүйелердің күй диаграммаларын

физикалық-химиялық анализдің бір түрі

термиялық анализ əдісімен анықтайды.

•

Термиялық анализ деп жүйенің суынуы кезіндегі

өзгерістерді температураның уақытқа байланысты

өзгеру сипатына қарай анықтайтын əдісті айтады.

Термиялық анализ негізінде балқытылған таза

заттар мен олардың қоспаларының суыну

жылдамдығын зерттеп, Т-уақыт координатасында

суыну қисықтарын салу жатыр.

 

 

Фазалық диаграммалардың

фармациядағы маңызы

•

Күй диаграммаларын қолданып, «физикалық

үйлесімсіздікті» (ұнтақтардың),  эмульсиялардың

(бұзылуын) жəне химиялық үйлесімсіздікті

(компоненттердің əрекеттесіп, жаңа химиялық

қосылыс түзуін) алдын-ала болжауға болады.

Физикалық үйлесім-сіздіктің эвтектикалық қоспа

түзілуіне байланысты екені анықталған.

Эвтектикалық қоспаларды анестезин мен резор-

цин, антипирин мен фенацетин, ацетилсалицил

қышқылы мен амидопирин т.б. түзеді.

 

 

 

•

Эвтектикалық қоспаның түзілуі дəрілік заттың

сапасының артуына да əкеледі. Мысалы, тимол

мен ментолдың присыпкасын дайындағанда қоспа

өте майда бөлшектерден тұрады. Бұл дəрілік

форма компоненттерінің біркелкі таралуына

əкеледі.

•

Эвтектикалық қоспадағы бөлшектердің өлшемдері

кішірейген сайын аз еритін дəрілік заттардың

биологиялық қасиеті артады.

 

 

 

•

Күй диаграммасы дəрілік түрді дайындауға

көмектеседі. Мысалы, суппозиторийлерді (емдеу

балауыздарын) дайындау кезінде. Майлы негізгі

зат  35-360C-та балқып (адам денесінің t0С),

320С-тан төмен температурада ерімеу керек. Күй

диаграммасы бойынша бұл талаптарды 40%

саломас жəне 60% метилстеарат, 80% парафин

жəне 20% метилстеараттан тұратын қоспалар

қанағаттандырады.