Электр қабылдағыштардың жүктеме графиктері
Желіге қосылған электр қабылдағыштардың қасиеттері жүктеме сипатын және оның техникалық – экономикалық көрсеткіштерін анықтайды және электр энергиясының сапасына тікелей әсер етеді. Мысалы, жүктеме фазаларында біркелкі емес электр қабылдағыштар ток пен кернеудің асимметриясын тудырады. Немесе өткір ауыспалы соққы жүктемесі бар электр қабылдағыштар желілерде кернеудің ауытқуын тудырады. Бұл шамдардың жыпылықтауына, электронды жабдықтың істен шығуына, электр қозғалтқыштарының нашарлауына әкеледі.
Желілердің қалыпты жұмыс істеуі, олардың техникалық – экономикалық көрсеткіштерін жақсарту үшін түрлі техникалық шаралар қабылдануда. Мысалы, қуат пен жарық қабылдағыштардың бөлек ққоректендіруі.
Осылайша, электр қабылдағыштардың жұмыс ерекшеліктері жобалау, режимдерді талдау, желілерді пайдалану кезінде ескерілуі керек.
Электр энергиясын тұтыну электр қабылдағыштың мақсатына, оның жұмыс режиміне, жұмыс уақытына және басқа да факторларға байланысты. Уақыт өте келе электр энергиясын тұтыну процесі жүктеме графиктерімен көрсетіледі.
Бекітілген параметрдің түрі бойынша белсенді, реактивті, толық (көрінетін) қуат пен электр қабылдағыштың тогының графиктері ажыратылады.
Графиктер белгілі бір уақыт кезеңіндегі жүктеменің өзгеруін көрсетеді. Осы негізде олар күнделікті (24 сағат), маусымдық және жылдық болып бөлінеді.
Электр қабылдағыштың нақты жүктеме графигінің уақыт өте келе тиісті параметрдің өзгеруін тіркейтін жазу құралдарының көмегімен алуға болады. Бір электр қабылдағыштың жүктемесінің тәуліктік графиктерінің құрылымы жұмыс күні немесе демалыс күндері, жылдың уақытына байланысты өзгереді. Оның құрылымына көптеген кездейсоқ факторлар әсер етеді. Сондықтан күнделікті жүктеме графигінде электр қабылдағыштың жұмысын сипаттауға болмайды.
Есептеулердің ыңғайлылығы үшін нақты алынған кесте қадаммен ауыстырылады. Әдетте, әр тұтынушыға жылдың әртүрлі уақыттарында және аптаның әртүрлі күндерінде оның жұмысын сипаттайтын бірнеше күнделікті кестелер беріледі. Бұл жұмыс күндеріне арналған қысқы және жазғы күндердің кестесі, демалыс күндерінің кестесі. Ең бастысы-жұмыс күнінің қысқы кестесі. Оның максималды жүктемесі 100% қабылданады, ал барлық басқа графиктердің ординаттары осы мәннің пайызымен анықталады.
Бір типтегі кәсіпорындардың графиктеріне сәйкес олар анықтамалық әдебиеттерде келтірілген типтік жүктеме кестелерінен алады.
Реактивті қуат графиктері болмаған жағдайда оларды белсенді қуат графиктерінен алуға болады:
мұнда cosφmax мәні арқылы анықталады, ол әр тұтынушы үшін бастапқы параметр ретінде орнатылады.
Жүктеменің тәуліктік графигі бойынша ұзақтығы бойынша жүктеменің жылдық графиктері құрылады. Графиктегі жүктемелер олардың Pmax-тан Pmin-ге дейін кему ретімен орналастырылады (6.1 суретті қараңыз).
Жүктемелердің ұзақтығы бойынша график қондырғының техникалық – экономикалық көрсеткіштерін есептеуде, электр энергиясының шығынын есептеуде, жыл ішінде жабдықты пайдалануды бағалауда қолданылады.
Белсенді жүктеме графигінің қисық сызығымен шектелген аудан электр қабылдағыштың бір жыл ішінде тұтынған сандық энергиясына тең:
,
мұндағы Рі-кестенің і-ші сатысының қуаты;
Δti-кезеңнің ұзақтығы.
6.1 Сурет – Жылдық жүктемелер графигі
Бір жылдағы орташа жүктеме:
Рср = Wп / 8760.
Орнату кестесінің біркелкі емес дәрежесі толтыру коэффициентімен бағаланады:
Графикті толтыру коэффициенті электр энергиясының тұтынылған мөлшері, егер қондырғының жүктемесі барлық уақытта максималды болса, тұтынылатын энергия мөлшерінен қанша есе аз болатындығын көрсетеді. График неғұрлым біркелкі болса, толтыру коэффициентінің мәні бірлікке жақын болатыны анық.
Графикті сипаттау үшін Tmax максималды жүктемесін пайдалану уақыты қолданылады. Бұл қондырғы максималды жүктемемен жұмыс істеген кезде желіден нақты жүктеме кестесіндегідей электр энергиясының бірдей мөлшері тұтынылатын уақыт. Tmax мәнін келесідей есептеуге болады:
Tmax = Wп / Рmax.
Әр түрлі тұтынушылар үшін Tmax мәндері анықтамалық әдебиеттерде келтірілген.
Достарыңызбен бөлісу: |