Ғылым министрлігі



Pdf көрінісі
бет18/56
Дата10.12.2023
өлшемі2,15 Mb.
#135602
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   56
Байланысты:
Адилова Қабылдау стилистикасы

дымсыз, қимылсыз 
тұрған мына кең дала – тірі адам)
, кейіпкерлерді (
аспаннан түскен үшеу – 
жердегі жалғыз, жапанда қалған үшеу – есерсоқ жалғыз, неміс шпионы – 
жиырма төрт кісілік десант
), прецедентті текстерді 
(Інжіл мен ВКП(б) 
қысқаша курсы)
қарсы қоюдан байқалады. Автор өз кейіпкерлерінің 
әрқайсысын жеке-жеке сипаттап жатпайды, тек олардың іс-әрекетін көрсету 
арқылы астарлы түрде мінездеме береді. Кейіпкерлердің бірер сөзбен 
берілген портретіндегі коннотация (
ұшқыш орыс; дөңгелек жылтырбет 
қазақ; қоңқақмұрын, көккөз, сірә, кавказдық гүжбан қара
) олардың іс-
Ре
по
зи
то
ри
й
Ка
рГ
У


33 
әрекеті арқылы біртіндеп жағымсыз бояуы қоюланып 
(ұшқыш жер тебінді, 
ышқына зекірді, жерге түкірді, тіксініп атып тұруға айналған шомбал 
ұшқыш, ызалана бастаған, тапанша қабына қолы екі-үш рет барып 
қайтқан ұшқыш, ұшқыш жарылып кетті, ашулы ұшқыш, ұшқыш 
тістеніп; домалақ бет, мықыр қазақ, кінәлі қазақ
), Стамбектің 
күнделігінде олардың шын бет-бейнесін танытатын эмоционалды-
экспрессивті сипаттаумен алмасады (
Менің қандас туыстарым – озбыр мен 
жандайшап ажалға өздері сұранып тұрды; Үшінші – дағыстандық жігіт 
өте мейірбан адам екен).
Автордың өз кейіпкерлеріне қарым-қатынасы да 
астарлы түрде берілген, яғни олардың әрқайсысын тек жалпы есіммен атау 
және Стамбектің оларға тіл қату реті арқылы көрсетілген: 
 Үй иесі манағыдай емес, өңі жылыған, бірақ сол үнсіз қалпы, босағада 
тұрған үлкен торсықты толғай пісіп, ағаш саптаяққа құйды да, гүжбан 
қараға әкеп ұсынды. Гүжбан қара қазаққа берді, қазақ – орысқа ұстатты. 
Келесі аяқ қазаққа ұсынылды – гүжбан қара ішті. Соңғы аяқ орысқа 
тартылды – қазақ ішті ..; 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   56




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет