Философия және саясаттану факультеті әлеуметтану және әлеуметтік жұмыс кафедрасы


Өзін-өзі тексеруге арналған сұрақтар



бет15/16
Дата20.10.2023
өлшемі49,32 Kb.
#119822
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16
Байланысты:
конспект лекции

Өзін-өзі тексеруге арналған сұрақтар
1. Әлеуметтік статистика сөзіне анықтама бер.
2. Әлеуметтік статистикасының маңызы қандай?
3. Статистика категориялары қандай?


Пайдаланған әдебиеттер
1. Батракова, Л. Г. Әлеуметтік-экономикалық статистика [Электронды ресурс]: оқулық / Батракова Л.Г. - М .: Логос, 2013. - 480 б. - Кіру режимі: ABS IP Air Books.
2. Демографиялық статистика: оқулық. Бұқтырма ӨМО. - М.: KNORUS, 2013 .-- 480 б. - (Бакалавриат)
3. Кучмаева, О. В. Әлеуметтік статистика [Электрондық ресурс]: оқулық / Кучмаева О. В. - М .: Еуразия ашық институты, 2012. - 496 б.
4. Лагутин М. B. Көрнекі математикалық статистика [Электрондық ресурс]: оқулық / Лагутин М. Б. - М .: БИНОМ. Білім зертханасы, 2012. - Кіру режимі: EB IP Ar Books.


Лекция 14. Денсаулық сақтаудың көрсеткіштері және статистикалық зерттеу. Ауру статистикасының көрсеткіштері. Медициналық сақтандыру қорларын қалыптастыру және пайдалану көрсеткіштері.


Сабақты өткізу формасы: Дәріс-кеңес беру
Курстың мақсаты: студенттерге денсаулық сақтау, медициналық сақтандырудыдың түрлерін тәжірибе жүзінде қолдануға үйрету, көрсеткіштер бойынша салыстыру.
Қарастырылатын сұрақтар:
1. Денсаулық сақтаудың көрсеткіштері.
2. Ауру статистикасының көрсеткіштері.
3. Медициналық сақтандыру қорларын қалыптастыру және пайдалану көрсеткіштері

Денсаулық сақтау - денсаулық сақтауды ұйымдастыратын және қамтамасыз ететін мемлекеттік сектор . Бұл әр адамның физикалық және психикалық денсаулығын сақтауға және нығайтуға, салауатты өмір сүруге және денсаулығы нашар болған жағдайда медициналық көмек көрсетуге бағытталған саяси, экономикалық, әлеуметтік, құқықтық, ғылыми, медициналық, санитарлық-гигиеналық, эпидемияға қарсы және мәдени шаралардың жиынтығы. Ол үшін арнайы әлеуметтік институттар құрылады. Соңғы жылдары халықтың денсаулық жағдайының күрт нашарлауы байқалды. Денсаулық сақтау - әлеуметтік-экономикалық реформалар кезеңіндегі мемлекеттік әлеуметтік саясаттың басым міндеттерінің бірі; денсаулық сақтау елдің ұлттық қауіпсіздігінің негізі ретінде анықталған.


Денсаулық сақтауды дамытудың қазіргі кезеңі жоспарлау мен басқарудың жаңа технологияларына көшу проблемасын туғызады. Денсаулық сақтаудың мақсаттары мен міндеттеріне сәйкес өзгерістерді, реттеуді болжау үшін ғылыми негізделген процедуралар негізінде саналы басқару қажет. Бұл кеңінен таралған стратегиялық жоспарлау әдіснамасына сәйкес келеді. Денсаулық сақтау саласында стратегиялық жоспарлау жүйесі дұрыс дамымаған, қабылданған басқарушылық шешімдердің 90% -дан астамы жұмыс істейді. Стратегиялық жоспарлау практикасы қол жеткен нәрселерден туындамайды, бірақ болашақ болашақта белгілі бір кезең ішінде белгілі бір мерзім ішінде қол жеткізілуі қажет мемлекетке бағытталған. Стратегиялық (ұзақ мерзімді) жоспарлау жүйесінде бағдарламалық-мақсаттық әдіс маңызды рөл атқарады. Денсаулық сақтау саласына қатысты стратегиялық жоспарлаудың әдістемесін жасау мәселесі туындайды.
Денсаулық сақтау жүйесінің жұмысының тиімділігі көп жағдайда ресурстарды шектеу жағдайында маңызды болып табылатын саланы басқарудың ұтымды жүйесіне байланысты. Менеджмент жүйесінің өзара байланысты екі бағыты бар:
Әр түрлі деңгейлер мен басқарудың, бөлімдер мен ұйымдардың заманауи ақпараттық қолдау жүйесімен байланысы;
· Құқықтық, нормативтік базасы бар, өкілеттік деңгейлерін бөлумен және т.б. стратегиялық басқаруды дұрыс ұйымдастыру
Медициналық сақтандыру – халықтың денсаулығын қорғау жүйесі. Қорланған қаражат есебінен азаматтардың тегін медициналық көмек алуына кепілдік беруді көздейді. Барлық деңгейдегі мемлекеттік бюджеттен қаржыландырылатын тегін денсаулық сақтаудан медициналық сақтандырудың айырмашылығы осында. Медициналық сақтандыру міндетті және ерікті сақтандыру жолымен жүзеге асырылады. Міндетті медициналық сақтандыру мемлекеттік әлеуметтік сақтандырудың бір бөлігі болып табылады және мұнда сақтандыру жарналарын жұмыс істеуші азаматтар үшін кәсіпорынның, ұйымның, басқа да жұмыс берушілердің қаражатынан төленеді, ал еңбекке жарамсыздар, жұмыс сыздар үшін тиісті деңгейдегі бюджеттерден қаражат аударылады. Ерікті медициналық сақтандыруда сақтандыру тарифтері сақтандырушы ұйым мен медициналық мекеме арасындағы келісім бойынша белгіленеді. Сақтандыру шарттарын азаматтар жеке өзі жасайды немесе олар сақтандыру жарнасын кәсіпорынның, ұйымның, тағыда басқа пайдасынан төлеу жолымен ұжымдық нысанда жасалуы мүмкін. Еңбекшілердің өз қаражатынан төленетін ерікті медициналық сақтандыру бойынша неғұрлым жоғары деңгейде медициалық көмек көрсету көзделеді. Арнаулы медициналық сақтандыру қорларына аударылатын міндетті не ерікті сақтандыру жарналары денсаулық сақтау мекемелерінің сақтандыру бойынша медициналық қызмет көрсетуін қаржыландыру көзі болып табылады. Азаматтардың денсаулығын қорғау саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру үшін дербес коммерциялы емес қаржы ұйымдары ретінде жалпы ұлттық не аумақтық міндетті медициналық сақтандыру қорлары құрылады. Әрбір сақтандырылушы елдің кез келген аумағында медициналық көмек алуға кепілдік беретін медициналық полис алады. Мемлекеттік және жергілікті денсаулық сақтау мекемелерін қаржыландыруға аударылған қаражатқа салық салынбайды. Медициналық сақтандырудың екі түрі бар: міндетті және ерікті.
Міндетті медициналық сақтандыру кезінде заңнамамен барлық азаматтар үшін бюджетке төленетін аударымдардың бірдей мөлшерлемесі белгіленеді, соның есебінен денсаулық сақтауға жұмсалатын ақшалай қор қалыптасады. Мұндай жүйе халықтың барлық жіктері үшін медициналық және дәрі-дәрмектік көмектің тең көлемі мен сапасын қамтамасыз етеді. Бірақ, бұл нысан, оның барлық артықшылықтарына қарамастан, Қазақстанда іске асырылмайды. Міндетті медициналық сақтандыру дамыған елдердің көпшілігінде бар және азаматтардың денсаулығын қорғауға арналған конституциялық құқығын іске асыруға бағытталған. Міндетті медициналық сақтандырудың құндылығы келісімшарт тәртібінің болуы, демек, келісімшарт орындалмаған кезде, сақтық қорғау мүмкіндігі, емделген ауру адамдардың санына қарай медициналық мекемелердің кепілденілген ақша алуы, медициналық жәрдем жақсы болса, бұл медициналық мекемеге аурулар көп келетіндіктен медициналық жәрдемнің сапасын арттыруға ұмтылуы және т.б. болып табылады. Дәрігерлер ауруды емдеуге ынталы болады; сөйтіп, медицинаға қалыпты рыноктық қатынастар енгізіледі.
Ерікті медициналық сақтандыру міндетті медициналық сақтандыру жүйесіне толықтыру болып табылады. Ол сақтық төлемақыларды, яғни медициналық қызмет көрсетуге жұмсалатын өтемді, жүзеге асыруды қарастыратын жеке басты сақтандыру түрлерінің жиынтығы болып келеді. Сақтық полисінің құны қызметтердің ассортиментіне, емдеуге жататын сырқаттардың түріне, сақтандырылған ауруға қызмет көрсетілетін емдеу мекемелеріне байланысты болады. Ерікті медициналық сақтандырудың негізгі құндылығы қазіргі құрал-жабдықпен жарақталған және жоғары сыныптық мамандары бар клиникаларда сапалы медициналық жәрдем алу мүмкіндігі болып табылады.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет