Философия пәні бойынша емтихан сұрақтары

1. Көне грек тілінен аударғанда философия ұғымы қандай мағынаны білдіретіндігін сипаттаңыз?

4. Ежелгі грек ойшылдарының пайымдауынша философияның негізгі міндеті қандай болуы қажет?

7. Қоғамдық сананың қай формасы дүниені көркем образдар түрінде бейнелейді?

8. Кант өзінің философиясының алдына негізгі мәселе ретінде мынадай төрт сұрақты қойғандығы бәрімізге белгілі. Осы төменде жауап ретінде келтірілген сұрақтардың ішінде қайсысы артық?

11. Жаңа дәуір ойшылы Бэкон филосфиясында танымға қатысты зерделенген құбылыстар қалай деп аталады?

14. Философия тарихында тұңғыш рет адам мәселесіне философиялық тұрғыда көңіл бөлген ойшылды атаңыз?

20. Фрейд өзінің қандай теориялық концепциясын абсолюттендіріп дамытты?

21. ХХ ғасырдың мәдениетінде постструктурализм позициясы тұрғысынан гуманитарлық білімдердің құрылымын егжей-тегжейлі зерттеген ғалымды атаңыз?

23. Жаңа кантшылдық Баден мектебінің негізін қалаушы Вильгельм Виндельбандтың мәдениет философиясына қатысты қандай еңбегі бар?

24. Мына ойшылдардың қайсысы танымның мәні мен маңызын түсіну үшін үңгір туралы мифті мысал келтіреді?

25. Философияда алғаш рет мораль мен адамгершіліктің (өнегелік) айырмашылығын ұсынған ойшыл кім?

26. Ғылым философиясы неден басталады?

27. «Біз философияның арқасында бақытқа жетеміз. Ал оны біз жақсы ақыл-парасат арқылы меңгереміз» деген тұжырым кімнің пікірі?

28. Ғылым динамикасында Кун қандай фазаны ерекше бөліп көрсетеді:

29. Өнер философиясы нені зеттейді?

30. «Бүкіл әлемдік тарих» - бұл «адамзаттың» картинасы емес, бұл біздің әлем картинасы» деген пікір кімнің көзқарасына тән?

32. «Кез келген мәдениетте, гүлденуден, күрделілену мен нәзіктенуден кейін, шығармашылық күштерді тауысу, рухты жою және өшіру, рухтың кемуі басталады. Мәдениеттің барлық бағыттары өзгереді» - деген тұжырым кімге тән?

34. Кімдердің еңбектерінен мәдениет пен өркениет тарихынан ұқсас мотивтер мен схемаларын табуға болады?

35. «Адам-ойыншы, ойнайтын тіршілік иесі», бұл кімнің идеясы?

36. «Бәрінің бәріне қарсы соғысын» болдыратын адам эгоизмін жүгендеу мемлекет пен құқықтың қажеттілігін негіздейтін себеп болып табылады. Бұл идеяның авторы кім?

37. Адам болмысы туралы Хайдеггердің фундаментальдық еңбегі қалай аталады?

38. Философиялық тұрғыдан негіздеп айтар болсақ, адам дегеніміз бұл ......

39. Мына аталған авторлардың қайсысы тоталитарзмге қатысты зерттеу жасаған?

41. «Адам барлық заттың өлшемі»-қай философтың пайымдауы осылайша басталады?

44. ХХ ғасырдың басында өмір сүрген экзистенциализмнің ірі өкілін атаңыз?

45. Фр.Бэконның ғылымға кіріспе дәстүрін жалғастыра отырып жазған еңбегі қалай аталады?

47. Диалектика даму негізі ретінде:

48. «Метафизика» термині қай философтың шығармасының атауы?

53. Мына аталған философтардың қайсысы қоғамдық дамудың өркениеттілік концепциясын қолдаған?

55. Гегельдің құқық философиясы еңбегінде не туралы жазылған?

56. Онтологияның негізгі мәселелерін Хайдеггер қай кітапта қарастырады?

57. «Субьективтік рух», «обьективтік рух», «абсолюттік рух» Гегельдің кай еңбегінің тараулары осылайша аталған?

58. Қазақ ағартушылығының əлеуметтік философиясын басқа елдердің ағартушыларының философиялық ілімдерімен негізінен не жақындастырады?

60. Классикалық ғылым мен классикалық философияның құндылық принциптері дегеніміз-фундаментализм, монизм, субстанциональдық және...

61. Классикалық ғылым мен классикалық философияның құндылық принциптері дегеніміз-фундаментализм, монизм, субстанциональдық және...

62. Адам ойы құбылыстан неге қарай тереңдей түседі? Білім динамикасының классикалық прагдимасына сәйкес ұғымды атаңыз?

63. "Себептілік дегеніміз әдеттіліктің бірінен соң бірінің жалғасуы ғана"деп ойлайтын кім?

64. "Медицина канонын"жазған ортағасырлық ислам мәдениетінің ойшылы кім?

66. "Эпистемологический анархизм"деп аталатын методологиялық концепцияның шығуы кіммен байланысты?

67. Адамзат қазіргі заман кезеңінде жаңа технологиялық революцияны басынан кешірді ("Үшінші толқын") деп, қоғамның радикалды бастауын ойлаған кім?

69. ХХ ғасырдың басында өмір сүрген ғалым, философиялық антропологияның дамуына үлес қосқан ойшыл Тейяр де Шарденнің адам болмысына қатысты жазған шығармасы қалай деп аталады?

70. Логикалық позитивизм бойынша нағыз ғылыми философия қайдан болуы керек?

73. Герменевтикалық философияның зерттеу пәнін көрсетіңіз?

74. Еркіндіктен қашу жолын Э.Фромм қалай атады?

75. Еркіндік дегеніміз — құндылық, сонымен бірге оның ... екені даусыз

78. Мына көрсетілген диалектикалық категориялардың қай жұбы қоғамның тұтас тарихи дамуының көп түрлілігін талдау мәселесіне көбірек сәйкес келеді?

80. ХХ-ғасырда философияның көрнекті өкілдері адам мəселесін қай тұрғыда қарастырды?

82. Анимизмнің мəні неде?

87. Бұл әлем туралы Аристотель жазды: “Дүниені, оның өзіндік қаситеттерімен қарастыратын белгілі ғылым бар. Бұл ғылым ешбір жеке ғылыммен барабар емес: өйткені ешбір жеке ғылым дүниенің жалпы табиғатын зерттемейді, олардың әрқайсысы оның жеке қасиетін қарастырады:

88. "Мен ештеңені де білмейтінімді білемін" - деп айтқан көне грек философы кім?

92. Әлеуметтік танымның екі іргелі бөлімдері -бұлар

93. Философияның функциялары?

94. Тарихи тұлға ұғымының жаңа аналогы болып табылатын ұғым

95. Философияны сипаттайтын тұжырым:

96. Әлемнің субстанциалдық негізі ретінде екі бастауды - материалдық пен идеалдылықты бірдей алатын философиялық бағыт:

97. Буддизмнің ізгі өсиеттерінің бірі:

98. Көне шығыс мәдениетіндегі ойшыл Конфуций іліміндегі басты мәселе:

99. "Бәрі ағып, бәрі өзгереді, бір өзенге екі рет кіруге болмайды" - деген диалектикалық қағидаға негізделген ой кімның сөзі?

101. Орта ғасырлық мәдениетке тән басты философиялық көзқарасты көрсетіңіз:

102. Сопылық іліміндегі басты мәселе:

104. Француз философтары Дидро, Гольбах, Гельвеций, Ламетри қай бағытқа жатады?

107. «Кез келген рухтың өз тарихилығы болады және тарихтың да астарында қашанда адамдардың тарихы жатады...руханилықсыз болмыстың тарихы да болмайды» деген тұжырым кімнің шығармашылығына тән?

108. Аксиология ілімінің негізін салған философты атаңыз

109. "Қалыпты ғылым кезеңі","Парагдигмалар ауысу кезеңі"болып табылатын деп болжаған, ғылыми танымның динамикалық концепциясы кімге тиесілі?

112. Әл-Фараби ғылыми жеткізуде төмендегідей бөлімдерді атап көрсетеді:

113. Гегель бұл «ойда ұғынылған дәуір» деп бағалаған дүниетанымның тарихи формасы:

115. Пьер Гольбах философия тарихының қай дәуіріне жатады?

116. «Абсурд (Сандырақ)» философиясының авторы кім болып табылады?

117. Жаңа заманның қай философы пантеистік көзқарасты қолдап, табиғатты бір ғана басты субстанция ретінде санады?

118. Философияның негізгі мәселесі (Ф.Энгельсше) қалай аталады?

119. Мифологиялық көзқарасқа тән емес ұғымды көрсетіңіз?

120. Жеке адамның санасын алғашқы бастау ретінде қарастыратын идеализмнің қандай түрі бар?

121. Философиядағы неізгі екі бағыт:

122. Ғылыми білімнің белгілі философиялық көзқарастарға, философиялық принциптер мен категорияларға негізделетінін көрсететін философияның негізгі функциясын атаңыз?

123. Дүние, болмыс туралы ілім қалай аталады?

124. Адам табиғаты мен мәнін қарастыратын философияның іргелі салаларының бірін атап көрсетіңіз?

125. Философияның құндылықтарды зерттейтін бөлігін атаңыз:

126. Дін мәселелерін қарастыруда А.Құнанбаев қандай ілімнің принциптерін басшылыққа алған ?

127. Қазақ ойшылы Абайдың пікірінше:

128. Материяның өмір сүру тәсілі:

129. Болмыс деген сөзді кең мағынасында қалай түсінуге болады?

130. "Материя"категориясына анықтама беріңіз

131. Төменде келтірілген категориялардың қайсысы бар болмыстың жалпы негізін және ішкі бірлігін білдіреді?

132. «Әр адам, еркіндікке ие болып, дүниедегі барлық оқиғалар үшін жауапкершілікті мойнына артып алу керек» деген ХХ ғасырдың басында өмір сүрген француз философы кім?

133. Сананың негізгі элементтерін айқындаңыз?

134. «Өзара түсінісу, келісу немесе түсініспеу сияқты құбылыстар тілдік негізден туындайды» деп есептейтін ХХ ғасырдағы философиялық бағыт?

135. Әл- Фараби ғылыми жеткізуде төмендегідей бөлімдерді атап көрсетеді:

136. К.Ясперс бойынша философияның басты міндеті қай нәрсенің мазмұнын ашуымен байланысты?

137. Жалқыдан жалпыға, белгіліден белгісізге қарай өту тәсілі?

138. Қай Ағартушылық заман философы «Пікір – дүниені билеп төстеуші» деді?

139. «Ғылыми қызметтің тарихы – ғылыми көзқарасы» деген идеяның авторы?

140. Маркс ежелгі дәуір ойшылдарының ішінде кімді "жүзеге асқан философ" деп сипаттаған?

141. Қазақстанда суфия философиясы қай ойшылдың есімімен тығыз байланысты?

142. Ислам діні мыналардың қайсысына тиым салады?

143. Төмендегідей философтардың ішінде көзқарасы бойынша субъективтік идеалистерді атаңыз?

144. Гносеологияның негізгі категориясын көрсетініз

145. Танымның сезімдік деңгейінің үш негізгі формасы...

146. Рационалдық танымға келесі формалар жатады:

147. Білімнің қай түрі негіздеу мен тексеруді қажет етеді?

148. Ғылым динамикасынан Кун екі фазаны нормальдық ғылым және...бөліп көрсетеді?

149. Мәдениет ұғымын философиялық тарихи концепцияға айналдырып қарастырған...

150. Ғылыми танымның дәрежелері, ол-

151. Философияда қажетті уағыздайтын білім-

152. «Мәңгілік әлем» атты ағартушылық дәстүрде жазылған ерекше философиялық еңбектің бірін жазған кім?

153. Г.Лейбниц бойынша барлық заттарға күш беретін және оларды қозғайтын рухани күш дегеніміз?

154. Эмпиризмнің негізгі қағидасы?

155. Б.Спиноза философиясының негізгі ұғымы?

156. Сократ құрмет тұтқан ізгі істердің бірі

157. Философияда алғаш рет мораль мен адамгершіліктің(өнегелік) айырмашылығы мен құндылығын ұсынған ойшыл?

158. Әл- Фараби не себептен екінші ұстаз атанды?

159. Болмыстың тек материалдық емес сол сияқты идеалдық тұрғыдан болатынын атаған қай философ?

160. Левкипп, Демокрит, Лукреций Кар… Оларды не біріктіреді?

167. Абай философиясының орталық мәселесі-

169. "Ғылым тарихы дегеніміз-адамдардың драмасы емес, идеялар драмасы"-деп есептеген кім?

170. «Мейірімділік пен адамгершілік – қылмысқа апаратын жол, ал шын қайырымдылық өзінің бастамасын жазалаудан алады» - деп уағыздаған мектеп:

171. "Табиғат...заттағы Құдайдан өзге ештеме емес"деген кім:

172. Гносеологияда "Ақиқатқа апарар ең дұрыс жол - тәжірибе"деп тұжырымдайтын бағыт қалай аталады?

173. Инь мен Янь негіздері қандай философияға тән?

174. Аристотель еңбектерін араб тіліне аударып, оған түсініктемелер жазған ертедегі Қазақстан жерінен шыққан әйгілі философ:

175. «Қайырымды ер», «адамсүйгіштік» мәселелерін қарастырған философ:

176. Қайта өрлеу дәуірінде мемлекет және құқық философиясымен кім айналысты?

177. Әлеуметтік институт ретінде ғылымның құрылуы

178. Философиялық антропология бұл:

179. Мораль және адамгершілік жайындағы ілім:

180. Материалдық-экономикалық фактор маңызының басымдылығын айқындайтын кім?

181. Фрейд адамдардың өлшемі мен өмір сүруінің аса маңызды факторы ретінде қандай мәселені шешуге ықпал етті:

182. Философияның пәні мен обьектісін анықтаңыз:

183. Көне грек философиясының соңы мына атпен байланысты

184. Қазақтардың ата-тегі түркілердің наным-сенімдеріндегі басты ұғым?

185. Грек тілінен «antropos» ұғымының мағынасы нені білдіреді?

186. Таза сана ілімі ретінде феноменологияның интенционалды актілерін сезіну деп түсіндірген кім?

187. Г.Гегельдің «Рух феноменологиясынан» басқа қандай басты философиялық еңбегі бар?

188. Философия нені үйретеді

189. Философияның негізгі әрі ең басты функциясы:

190. Агностицизм бұл:

191. Теология –бұл

192. «Әрекетсіздік»-бұл этикалық принцип:

193. Философияға «Парадигма» ұғымын енгізген ғалым кім?

194. «Қозғалыс процесіндегі бостықта бастапқылықтан тікелей атомдардың өзіндік ауытқушылығы болады»-деген ойшыл:

195. «Барлығы өзгерісте, барлығы дамуда» деген нақыл сөздің авторы кім?

196. Сократ бойынша, «ақиқаттың» туылу әдісі:

197. «Философия» термині грек тілінен аударғанда қандай мағынаны білдіреді:

198. Дүниенің бірнеше бастамасын негіздейтін философиялық бағыт қалай аталады?

199. Көне Қытай философиясында ритуал, мәдени этикетті қалай атайды:

200. «Қайырымды ер», «адамсүйгіштік» ілімдерін қарастырған философ:

201. Рухани жаңғыру бағдарламасында зерделенген ұлт мәдениетіне қатысты категориялардың бірі қандай?

202. «Формасыз материя жоқ, материясыз форма жоқ»-деген ойшыл кім?

203. «Математикасыз философия жоқ» деген пікірдің авторы:

204. Араб-испандық философ, «қос ақиқат теориясының авторы»:

205. Философияның пәні мен обьектісін анықтаңыз:

206. Ортағасырлық мәдениеттегі христиандық сенім ілімі қалай аталады?

207. Қайта Өрлеу дәуірі қай елден басталады?

208. Философия қай категориялар арасындағы өзіндік байланысты негіздейді:

209. Философиялық таным теориясы-бұл:

210. «Мен ескілікке еліктеймін, бірақ жасамаймын, мен ескілікке сенемін және оны жақсы көремін» деген ойдың авторы:

211. Көне шығыстың этикалық философиясындағы «Жэнь» принципі қандай мағынаны білдіреді:

212. Төрт ақиқат ілімінің авторы:

213. Буддизм бойынша адам қасіретінің себептері:

214. «Таза зердеге сын», «Практикалық зердені сынау», «Пікір қабілеттілігін сынау» шығармаларының авторы:

215. Деморкатия туралы былай айтқан: «Ең қиыны-бұл көпшілік»:

216. Қазақ мәдениетіндегі сопылық ілім кімнің есімімен байланысты?

217. «Құтты білік» еңбегінің авторы:

218. Ислам діні қай ғасырда пайда болды?

219. "Медицина канонын" жазған шығыстың ірі ойшылы кім?

220. «Тәубеге келу», «Құдай қаласы туралы» еңбектерінің авторы, ортағасырлық христиан философиясының өкілі:

221. Гуманистік дүниеге көзқарас мәселесі алғаш қай жерде қарастырылды:

222. «Өзінің білімсіздігі мен өзгенің білімсіздігі туралы» полемикалық трактатында Франческо Петрарка қандай мәселені қарастырады:

223. «Утопия» еңбегінің авторы:

224. «Барлығына күмәндану керек!» -деген ұран авторы:

225. XVIIғ. Нидерландтық философ, «Құдай-саяси трактат», «Саяси трактат» және «Этика» еңбектерінің авторы:

226. Фр.Бэконнын әдісі қалай аталады?

227. «Сезімде болмаған нәрсе, ақылда да болуы мүмкін емес»-формуласы қай түсінікке тән:

228. Экзистенциализм философиясының көрнекті өкілі К. Ясперстің негізгі шығармасы қалай аталады?

229. И.Кант бойынша сезімдік априорлы формалар:

230. «Сенің ерігіңе негізделген іс әрекеттерінің ережесі бүкіл адамзат әдеп заңдылықтары ережесіне сәйкес болсын», «категориялық импертативтің» шартсыз ұйғарымы авторы:

231. Адам табиғаты мен мәнін қарастыратын философияның саласы:

232. Марксизм ілімі бойынша дамудың қайнар көзі:

233. С.Кьеркегор бойынша философияның басты мәселесі:

234. А.Шопенгауэр бойынша «Әлемдік ерік»:

235. О.Конт бойынша адамзат дамуының интеллектуалды үш кезеңі:

236. «Парадигма» ұғымын мәдениетте негіздеген ойшылды атаңыз?

237. Герменевтиканың көрнекті өкілі:

238. Ф.Ницше философиясының басты ұғымы:

239. «Шекаралық жағдай» экзистенциализмде қандай мағынаны білдіреді:

240. Абай Құнанбаевтың философиясы мен шығармашылығының негізі - Қара сөз ұғымы қандай мағынаны білдіреді?

241. «Мен», «ол», «жоғарғы-мен» ұғымдары философиядағы қай бағытқа тән:

242. «Адам мәнді іздеу жолында» шығармасының авторы:

243. Саналы өмірін «Жерұйықты» іздеуге арнаған қазақ ойшылын көрсетіңіз?

244. «Ұмытылғандар жазбасы» атты философиялық еңбектің авторы кім?

245. Орыс философиясындағы персонализм өкілі кім?

246. Экзистенциализм философиясының дамуына үлкен серпіліс берген орыс жазушысы кім?

247. Философиядағы тәжірибенің рөлін негіздейтін бағыт?

248. Француз философы, математик, классикалық реализм өкілі (XVII ғ.), «Әдіс туралы ой» еңбегінің авторы кім?

249. Неміс философы-идеалист (XVIIғ.), «Монадология», «Адам санасының тәжірибелері» еңбектерінің авторын атап көрсетіңіз?

250. Француз философы Р.Декарттың философияға енгізген әдісі қалай аталады?

251. «Еркіндік ол қажеттілікті түсіну» деген ойды айтқан кім?

252. Адам жаны-tabula raza (таза тақта) деп тұжырымдаған ойшыл кім?

253. Тәжірибелік білімді «жеміс беруші» және «сәулелі» деп екіге бөлген философты көрсетіңіз?

254. Орта ғасырлық философиясының мінездемесін көрсет

255. Ағартушылық философия қай бағытқа негізделген:

256. «Заңдар рухы туралы» еңбегінің авторы:

257. «Христиандықтың мәні» еңбегінің авторы:

258. Философия тарихында жүйелі түрде диалектиканың негізгі заңдарын талдаған философты атап көрсетіңіз?

259. Моральдің категориялық императивін енгізген:

260. «Философия-ғылым емес, өнер» -деп айтқан:

261. К.Маркс бойынша қоғамды талдаудың негізгі тәсілі қандай?

262. С.Кьеркегор бойынша адамның өмір сүруінің үш сатысы:

263. Қай философ «Идеалды мемлекет» ұғымының авторы?

264. М.Хайдеггердің философиясындағы басты ұғымды көрсетіңіз?

265. ХХ ғасыр философиясындағы психоанализ ілімінің негізін салушы кім?

266. «Табиғат диалектикасын» жазған қай ойшыл?

267. «Практика» термині грек тілінен аударғанда қандай мағынаны береді:

268. Психоанализ философиясының өкілдері:

269. Философия адамға нені үйретеді?

270. Уалиханов ең алғашқы қазақ философы деп кімді атаған?

271. Шәкәрім бойынша үш ақиқат бұл қайсысы?

272. В.С.Соловьевтің жалпытұтастық философиясының негізгі идеясы қандай?

273. Орыстың атақты діни философы кім?

274. Гегельдің «Рух феноменологиясында не туралы жазылған?

275. Танымның логикалық сатыларын көрсетіңіз?

276. Диалектиканың негізгі заңдарының бірі қалай деп аталады?

278. Әлемнің мәңгілігі мен адам жанының мәңгі еместігін мойындаған ортағасырлық ойшыл:

279. Рухани жаңғыру бағдарламасы аясында қазіргі отандық философияда қандай мәселелерге көңіл бөлінуде?

280. Аверроэс (Ибн Рушдтың) бойынша ақиқаттың екі ұдайылығы:

281. Дүниені танып – білу мәселесі, философиялық білімнің қай бөлімінің еншісінде?

282. Мартин Лютер бойынша, адамды құтқаратын жолға жету:

283. «Гуманизм» термині латын тілінен қандай мағынаны білдіреді:

284. Ренессанс кезеңіндегі әлемнің даму бейнесінің көрінісі:

285. «Gogito ergo sum» (ойлаймын, олай болса өмір сүремін)-қағидасының авторы:

286. «Адам табиғаты туралы трактат» авторы, Жаңа дәуір фолософы:

287. Экзистенционализм мәніне неғұрлым дәлірек сәйкес келген пікірді атаныз?

288. Қай философиялық бірлестіктің өкілдері адам мен қоғам ара-қатынасы адамзаттық мәселесін болашақтағы орны туралы проблеманы бірінші орынға қойды

289. Философияның дүниетанымдық негізі

290. Материяның ғылыми философиялық сипаттамасына қандай пікір тән?

291. Материяның ғылыми-философиялық анықтамасы:

292. Философиялық дұрыс пікірді көрсетіңіз?

293. Түрдің диалектикалық-материалистік концепциясы (форма)

294. Таным теориясында санадан жаңғырлатын есте сақталынатын сезімдік бейне қалай аталады?

295. Эмпиризм бойынша таным негізі

296. Ренесанс философиясының маңызды белгісі болып табылатын

297. Фр. Бэкон бойынша, танымға зиянды төрт нәрсені келтіреді, ол: