Тарих философиясы және К.Ясперстің осьтік уақыт тұжырымдамасы

2. Тарих философиясы және К.Ясперстің осьтік уақыт тұжырымдамасы

• К.Ясперстің өзі тарих – бір дәуірден екінші дәуірге ауысу болып табылатындығы туралы тұжырым жасаған. «Адам болмысының тарихи субстанциясын» дәстүр құрайды.
• Ясперстің пікірі бойынша, адамзат біртұтас. Адамзат бірлігін түсіндіру үшін, Ясперс бүгінде кеңінен танымал болған «ордалық дәуір (осевая эпоха)» ұғымын енгізеді (б.д. дейінгі 1 ғасырдың ортасы), бұл кезеңде адамзат тарихы өзінің жеке құрылымына ие болады.

3. Философия тарихындағы мәдениеттанулық теориялар (З.Фрейд, Н.Данилевский, О.Шпенглер, К.Леви-Строс). Мәдениет – қоғам болмысының формасы. Материалдық және рухани мәдениет. Мәдениет және коммуникация

• Мәдениеті мықты мемлекетті бағындыру қиын. Себебі, адамзат тарихының өзі өркениеттер тарихымен тең. Өркениет сонау шумерлер мен мысырлықтардың, классикалық және мезоамерикандықтардың қалыптасуынан бастап, бүгінгі христиан және ислам, қытайлықтар (син) мен индустықтардың кезеңін қамтиды. Демек, ғаламда адам баласы дүниеге келген күннен бері өркениет ұғымы ажыраған жоқ. Белгілі жазушы Самюэль Хантингтонның «Өркениеттер қақтығысы» атты гео-саяси трактаты қоғамда резонанс тудырды.

3. Философия тарихындағы мәдениеттанулық теориялар (З.Фрейд, Н.Данилевский, О.Шпенглер, К.Леви-Строс). Мәдениет – қоғам болмысының формасы. Материалдық және рухани мәдениет. Мәдениет және коммуникация

• Шпенглер: «Өркениет – бір нәрсенің аяқталуы, ол белгілі бір қалыптасудан соң ғана келеді», - дейді. Бұл тұрғыда ғалымның сөзіне қарсылық білдірген жөн. Себебі, Хантингтон жазғандай, «өркениет бірнеше ұлтты қамтиды» және ерекше рухани орта осы қасиетке түбегейлі ие бола алады. Мәселен, Италияның оңтүстігіндегі дворяндардың мәдениеті тап сол Италияның солтүстігіндегі ауыл-аймақтардың мәдениетімен тұтас та, өзгеше де бола алады. Демек, ол тұрғындардың ойына, қалауына байланысты.