Материализмде “тұрпайы материализм” деп аталатын бағыт ерекшеленеді. Оның өкілдері (Фохт, Молешотт) материализмнің рөлін абсолюттендіріп, материализмді физика, математика, химия тұрғысынан зерттеп, оның механикалық жағына баса назар аударып, сананың мән ретіндегі рөлін және материяға ықпал ету мүмкіндіктерін елеусіз қалдырады. Материализм философиядағы үстем бағыт ретінде демократиялық Грецияда, эллинистік мемлкеттерде, буржуазиялық революциялар (XVII ғ.)кезеңіндегі Англияда, XVIII ғ. Францияда, XX ғ. Кеңестік Социалистік Республикалар Одағында және басқа да социалистік елдерде кең тарады.