Ұңғымаларды салу кезінде бұрғылауды жобалау
жүктеу/скачать 1,31 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 10 дәріс. Ұңғымаларды шаю функциясы мен режимдері.
| Бақылау сұрақтары
1. Температура тұрақгандырғыш қоспалар не үшін қажет? 2. Беттік активті заттар дегеніміз не? 3. Ингибитор дегеніміз не? Әдебиеттер Булатов А.И., Аветисов А.Г. Справочник инженера по бурснию. В 4-х томах -М.: Недра, 1998. Булатов А.И., Проселков Ю.М., Рябченко В.И. Техиология промывки скважин - М.: Недра, 1981. Булатов А.И., Пеньков А.И., Проселков Ю.М. Справочник по промывке скважин. - М.: Недра, 1984. Ивановский В.Н. и др. Оборудование для добычи нефти и гача. - М: РГУ нефти и газа им.И.М.Губкина, 2002. 10 дәріс. Ұңғымаларды шаю функциясы мен режимдері. Шөгінді тау жыныстарының көбісі су түбіне шөккен бастапқы тау жыныстары қалдықтары мен тұздардан құралған. Миллиондаған жылдар барысында бұл тау жыныстарының сумен қанығуы және құрамы қысым, температура, тектоникалық қозғалыстар, химиялық және гидродинамикалы процестер әсерінен өзгерістерге ұшыраған. Сонда да, шөгінді тау жыныстарында судың едәуір көлемі жиналған. Тау жыныстары кеуектерінде су бос немесе физикалық байланысқан күйінде кездеседі. Жер бетіне жақын орналасқан аралықтарда трцы немесе минералды-лығы төмен сулар, ал төмен тереңціктерде минералды сулар кездеседі. Минеральды сулардың негізгі компоненті-натрий, калий, кальций, магниий хлоридтері мен сульфаттары, сілтілік металдар карбонаттары мен бикарбонаттары болып саналады. Жиі куюртгі сутегі, көмірқышқылы, бром, йод, аммиақ көмірсугек газдары да кездеседі. Кейбір аймақтарда көмір сутектері де жиналған. Көмір сутек кеніштері газды, газконденсатты, газмұнайлы, мұнайлы, қатты битумды болып бөлінеді. Кеніш көлемінде көмірсутектері гидратация заңы бойынша орналасады. Тау жыныстары кеуектерінде сұйық (газ) жоғары немесе төмен қысымда орналасады. Бұл қысымды кеуектік қысым деп атау қабылданған. Ал коллекторлардағы қысым қабат қысымы деп аталады. Терендік өскен сайын қабат қысымы да өседі. Қабат қысымының түттты су бағанының қысымьша қатынасын қабат қысымының аномальдылық коэффициенті деп атау қабылданған Ка = Рқб/рс Рқб-z терендіктегі қабат қысымы, МПа; рс-тұңғы су тығыздығы, кг/м3; g-еркін түсу үдеуі, м/с2. Егер аномальдылық коэффициент 1,0 < ка < 1,1 болса, қабат қысымы қалыпты деп саналады. Егер ка > 1,1 болса қабат қысымы аномальды жоғары, ка < 1,0 болса аномальды төмен деп саналады. Аномальдылық коэффициент нөлден кіші және геостатикалық қысым индексінен үлкен болуы мүмкін емес. Геостатикалық қысым индексі деп өзінен жоғары орналасқан тау жыныстары салмағынан болатын қысымның түлщ су бағанының қысымына қатынасын айтады. Кгс = Ргс/Рс (7) Геостатикалық қысым Ргс= ρоб , (8) ρоб-жер бетінен z тереңдіктегі тау жыныстары қальщцығының орташа көлемдік массасы, кг/м3. Егер жуу сұйығымен толтырылған ұңғы ішіндегі қысымды біртіндеп өсіре берсе, онда ұңғы қабырғасын құраушы тау жыныстарының айырылып, жуу сұйығы пайда болған жарықтарға кетуі мүмкін. ¥щы қабырғасындағы тау жыныстарын айыратын шектік қысым, гидравликалық айыру қысымы деп аталады. Осы қысымның түттты су бағаньшың қысымьша қатынасы жүлу қысымының индексі деп аталады. Кж = Ра/рс, (9) Ра - қабатты айыру қысымы, МПа; Гидравликалық айыру қысымы тәжірибе жүзінде анықталады. Мұндай мүмкіндік болмаған жағдайда төмендегі формуланы пайдалануға болады. Z-қаралатын аралық терендігі, м; Рқб-қаралатын Z терендіктегі қабат қысымы, МПа. жүктеу/скачать 1,31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|