Потенциалдық энергияның математикалық өрнегi әсерлесулердiң сипатына тең болады

Потенциалдық энергияның математикалық өрнегi әсерлесулердiң сипатына тең болады.

1.     Ауырлық күшi өрiсiндегi дененің потенциалдық энергия.

1.     Ауырлық күшi өрiсiндегi дененің потенциалдық энергия.

дене Жердiң радиусымен салыстырғанда аз биiктiкте орналасқанда қолданылады.

2. Гравитациялық өрiстегi денелердiң әсерлесу энергиясы

3. Серпiмдi деформацияланған дененiң потенциалдық энергиясы

Толық механикалық энергия деп дененiң кинетикалық және потенциалдық энергияларының қосындысын айтады.

Толық механикалық энергия деп дененiң кинетикалық және потенциалдық энергияларының қосындысын айтады.

Тұйық жүйеге тек консервативті күштер әсер еткенде толық механикалық энергия тұрақты болады.

Импульс моментiнiң сақталу заңы. Дененiң белгiлi бiр нүктеге қатысты импульс моментi деп нүктенiң белгiлi бiр О нүктесiне қатысты радиус-векторының дененiң импульсiне векторлық көбейтiндiсiне тең шаманы айтады. Өлшем бірлігі

.

Бөлшектердiң қозғалыс траекториясына тәуелсiз олардың импульс моментi болады.

1.     Бөлшек түзу сызықпен қозғалыста болсын (сурет).

1.     Бөлшек түзу сызықпен қозғалыста болсын (сурет).

Импульс моментiнiң модулi тек бөлшектiң қозғалыс жылдамдығы өзгерген жағдайда өзгередi.

 2.          Бөлшек радиусы шеңбер бойымен қозғалыста болсын (сурет).

Бөлшектiң шеңбер центрiне қатысты импульс моментi

Механикалық жүйенiң импульс моментi жүйеге кiретiн жеке денелердiң импульс моменттерiнiң векторлық қосындысына тең болады.

Импульс моментiнiң сақталу заңы келесі түрде айтылады:

Импульс моментiнiң сақталу заңы келесі түрде айтылады:

Тұйық жүйенiң толық импульс моментi жүйедегi өзгерiстер кезiнде тұрақты болады.

Дененiң белгiлi бiр нүктеге қатысты күш моментi деп дененiң радиус векторының немесе күш иiнiнiң түсiрiлген күшке векторлық көбейтiндiсiне тең шаманы айтамыз (сурет). Өлшем бірлігі .

Күш моменті скаляр түрде формуласымен өрнектеледі.

Мұндағы - күш иiнi, яғни О нүктесiнен күштiң түсу нүктесiне дейiнгi ең аз қашықтық.

Айналмалы қозғалыстағы дененiң кинетикалық энергиясы:

Айналмалы қозғалыстағы дененiң кинетикалық энергиясы:

Айналмалы қозғалыс кезiнде қатты дененiң кинетикалық энергиясы- оның инерция моментi мен бұрыштық жылдамдығының квадратының көбейтiндiсiнiң жартысына тең.

Жазық қозғалыстағы дененiң кинетикалық энергиясы- дененiң iлгерiлемелi және айналмалы қозғалыс кезiндегi кинетикалық энергияларының қосындысына тең болады.

Бекіту сұрақтары:

• Материалдық нүктелер жүйесі дегенді қалай түсінесің?

2. Импульстың сақталу заңының формуласын жазыңыз.

3. Күштің жұмысын қисық сызықты интеграл арқылы өрнектеңіз.

4. Қуат дегеніміз не?

5. Механикадағы энергияның сақталу заңын тұжырымдаңыз.

Назарларңызға рахмет!