Жұмыс. Қуат. Энергия. Жүйе бір күйден екінші күйге ауысқанда оған әрекет жасаған күштердің жұмыс істеу қабілетін сипаттайтын жүйе күйінің функциясы қозғалыстың универсал өлшемі – энергияның физикалық мағынасын анықтайды. dS орын ауыстыру кезіндегі F күштің жұмысы деп күштің орын ауыстыру бағытына проекциясының сол орын ауыстыру ұзындығына көбейтіндісін айтады:
(7)
м±нда – F жєне dS векторларының арасындағы бұрыш (1-сурет). (8) формула элементар орын ауыстыру кезіндегі күштің жасайтын элементар жұмысын анықтайды. Бұл түсініктеме тек элементар қозғалыс кезінде ғана күш модулі мен күш жєне орын ауыстыру бағыттарының арасын-дағы бұрыштың тұрақты болуы-мен, яғни орын ауыстыру бағытына күш проекциясының тұрақты болу қажеттілігімен байланысты.
Егер векторлардың скалярлық көбейтіндісі ережесін қолдансақ, элементар жұмысты
(8)
(8) формуламен есептеуге болады.
Уақыттың бір µлшемі аралығында істелінген жұмысты қуат деп атайды:
(9)
(8)-өрнекті ескере отырып, қуатты былай есептеуге де болады:
(10)
яғни қуат күш векторы мен күш түскен нүктенің жылдамдығы векторының скалярлық кµбейтіндісімен анықталады.
Кинетикалық энергия. Қорытқы күш єрекет еткен материялық нүкте қозғалысы
(11)
теңдеуімен өрнектеледі. Осы теңдеудің оң жєне сол жақтарын материялық нүктенің элементар орын ауыстыруы dS-ке скалярлы кµбейтейік:
Достарыңызбен бөлісу: |
