Электромагниттік тербелістер мен толқындар Гармониялық тербелістер тақырыбы бойынша есептер шығару алгоритмі
Берілген теңдеуді және гармониялық тербелістер теңдеуін жалпы түрде жазыңдар.
Берілген теңдеуді гармониялық тербелістер теңдеуімен салыстыру және сәйкестіру арқылы тербелісті сипаттайтын шамаларды (амплитуда, жиілік, период, фаза) анықтаңдар. Есептің шарты талап ететін басқа да параметрлерді анықтаңдар. Тербелістер графиктерін сызыңдар. Жиі кері есепте де шығарылады: берілген параметрлер бойынша гармониялық тербелістердің теңдеуін жазыңдар.
Математика курсынан қайталаңдар: синус және косинус графиктерін, қарапайым тригонометриялық теңдеулерді шығару.
Гармониялық тербелістер тақырыбына арналған жадынама
Егер тыныштықта тұрған дененің тербелісі соққымен қоздырылса келесі формуланы қолданыңдар: ; егер денені тепе-теңдік нүктесінен шығарып, одан кейін жіберіп тербеліске келтірсе - ;
Әр параметр жүйенің бір элементінде шоғырланған жүйелер қарастырылады (масса – бір нүктеде, серпінділік – бір серіппеде, сыйымдылық – бір конденсаторда т.с.с.)
Мүмкін болатын тербелістерден еркін тербелістер қарастырылады, егер тербелмелі жүйеге сыртқы әсерлер мен тербелістер болатын жағдайлар уақыт бойынша өзгермесе.
Математикалық маятниктегі және тербелмелі контурдағы тербелістер периоды тақырыбына арналған жадынама
Егер жіптің массасы дене массасымен салыстырғанда елеусіз аз болса, ал ұзындығы дене өлшемдерімен салыстырғанда өте үлкен болса, онда үлкен дәлдікпен орындалады. Формула орындалады, егер маятниктің ілгек нүктесінің үдеуі нөлге тең болса.
Егер маятниктің ілгек нүктесі үдеумен қозғалса, онда оның периоды ілгек нүктесі қозғалмайтын маятниктің периодынан басқа болады. Мысалы, үдеумен қозғалатын лифтта маятниктің периоды ; мұндағы l – маятниктің ұзындығы, ілу нүктесінен массалар центріне дейінгі қашықтық.
Контурдағы электр тербелістер маятниктің еркін тербелістерімен ұқсас. Конденсатор астарларындағы зарядтың өзгерісі механикалық тербелістер теңдеуіне ұқсас сипатталады , мұндағы - заряд тербелісінің амплитудасы.
Кішкентай ауытқу бұрыштарда математикалық маятниктің тербеліс периоды массадан және амплитудадан тәуелсіз.
Тербелмелі контурдың меншікті тербелістер периоды контурдың индуктивтілігінен және сыйымдылығынан тәуелді , ал контурға берілген энергиядан тәуелді емес;
Математика курсынана қайталаңдар: квадрат түбірлері бар өрнектерді ықшамдау және түрлендіру, иррационал теңдеулер.
Тапсырмаларды орындаңдар:
Теңдеулерді шешіңдер ; .
және формулалардан l, g, C, Lшамаларын өрнектеңдер.
