Денені қыздыруға қажетті немесе ол суынғанда бөлінетін жылу мөлшерін есептеу Q=cm(t-) немесе Q=cm(t2 – t1) мұнда Q-жылу мөлшері; c- заттың меншікті жылу сиыймдылығы; m- дененің массасы; t1 , t2 - дененің бастапқы және соңғы температурасы.
Q=cm(t2 –t1 )
мұндағы m- дененің массасы; q – отынның калорийялығы.
Денені қыздыруға қажетті немесе ол суынғанда бөлінетін жылу мөлшері, заттың тегіне, массасына және оның температурасының өзгеруіне тәуелді
Жылу алмасу кезіндегі ішкі энергияның өзгерісі дененің беретін немесе алатын жылу мөлшері тең
q= Термодинамиканың негізгі теңдеулері
Ішкі энергия
Ішкі
энергия
U
Дж
U = ∙RT; үйткені
∙RT = PV,
онда = P
Ішкі
Энергияның
өзгеруі
U
Дж
U = ∙RT;
= P
Механикадағы
және Термодинами-
кадағы
жұмыс
Aгаз жұмысы
Дж
Aгаз =P(V2 –V1)=PV
Aгаз = АсыртКүш
АсыртКүш Сыртқы
Күштің
жұмысы
Дж
АсыртКүш =-P(V2 –V1 )=
= - P
Жылу
мөлшері
Q
Дж
Q=cm(t°2 - t°1 ) = =cmt
Q=cmT/
Турмодинамика—
ның біріншізаңы
U=Q+A;Q=
=+ Aгаз
Меншікті жылу сыймдылығы Массасы 1 кг заттың температурасын 1°С-қа өзгерту үшін қажет жылу мөлшерін көрсететін физикалық шаманы заттың меншікті жылусыйымдылығы деп атайды.
Заттың меншікті жылусыйымдылығы с деп заттың бірлік масса-сын 1°қа қыздыруға қажетті жылу мөлшеріне тең шаманы айта -мыз. c=
Зерттелетін дененің меншікті жылу сыймдылығын анықтау
6-есеп.** Массасы 128 г латуннан жасалған калориметрде 0,4°С-тағы массасы 240 г су бар.Оған100°С-қа дейін қыздырылған массасы 192 г металл дене салынған. Калориметрдегі соңғы орныққан темпе -ратура 21,5°С. Зерттелетін дененің мешікті жылу сыйымдылығын ан- ықтау керек.
Жылу алмасуға үш дене қатынасады: калориметр, су және ме- талл. Ал метелл жылу береді.Су мен калогиметр жылу алады. Жылу балансысы ның формуласын құрамыз:
Q3=Q1+Q2 (1) мұнда Q1=C1*M1(T-T1) ,Q2=C2*M2*(T-T2) калориметр мен судың алған жылу мөлшері; Q3=C3*M3+(T3-T) дененің берген жылуы. Бірінші формулаға осы шамаларды қоямыз:
(c1m1+c2m2) *(t-t1);c3m3(t3-t) =c1m1(t-t1) + c2m2(t-t2) бұдан c3= ((c1m1+c2m2)*(t-t1))/ m3(t3-t) c3=9.2*10² дж/кг* к cсу=4.2*10³ дж/кг* к смыс=0.38*10³ дж/кг* к
