Дене температурасын өлшеудің бұл әдісі негізінен овуляция уақытын анықтау үшін қолданылады.
• Дене температурасын вагиналды түрде өлшеу уақыты 10 секундтан 5 минутқа дейін (термометр моделіне байланысты).
• Қынаппен өлшенген кезде дене температурасы (етеккір циклінің фазасына байланысты): 36,7-37,50 С.
Құлақ каналындағы дене температурасын өлшеу
Германияда балалардағы дене температурасын өлшеу кезінде қолданылатын әдіс, сондай-ақ арнайы құлақ термометрін (инфрақызыл сенсоры бар) қолдану.
Маңдайдағы дене температурасын өлшеу Өлшеудің бұл әдісі жақында пайда болды және барған сайын танымал бола бастады. Бұл ең алдымен температураны өлшеу жылдамдығына байланысты, ол 3-тен 5 секундқа дейін өзгереді. Инновациялық инфрақызыл технология бірнеше минут ішінде қауіпсіз (әйнек пен сынаптың болмауы) және гигиеналық өлшеуге кепілдік беретін температураны тіпті тигізбестен өлшеуге мүмкіндік береді. Осы технологиямен жұмыс жасайтын термометрлер объектілердің температурасын өлшейтіндігімен ерекшеленеді. Бұл әсіресе жас аналар үшін нәресте бөтелкесіндегі сүттің температурасын, нәресте ваннасындағы судың бетін және қоршаған ортаның температурасын анықтау үшін пайдалы. Сонымен қатар, ата-аналарға баланы оятудың қажеті жоқ, ұйқы кезінде температураны өлшеуге болады.
Маңдайдағы дене температурасын өлшеу 3-5 секунд.
Маңдайдағы дене температурасы 35,4-37,4 С.
Іш қатуындағы дене температурасын өлшеу
Бұл дене температурасын өлшеудің ең ыңғайлы және дәл әдісі емес, бірақ оны нәрестелерде қолдануға болады. Бала артқы жағына қойылып, жамбас буынында аяғын бүгіп, жамбас сүйегіне апарады. Дененің температурасын (5 минут) өлшейтін уақыт ішінде жамбасыңызды осы күйде ұстаңыз. Бұл әдіс сирек қолданылады, өйткені баланы бір қалыпта ұстау қиын.
Дене температурасының физиологиялық ауытқуы
Дене қызуы - күндіз тұрақты болмайды. Оның мәні мыналарға байланысты:
Тәулік уақыты. Минималды температура таңертең ерте (4-6 сағат), максимум - күндіз (14-16 және 18-22 сағат). Дені сау адамдарда таңертең және кешке өлшенген температура арасындағы айырмашылық 10 С-тан аспайды.
Демалу және ұйқы кезеңдері температураның төмендеуіне ықпал етеді, ал қозғалтқыш белсенділігі, керісінше, оны жоғарылатады. Тамақтанғаннан кейін бірден дене температурасының жоғарылауы байқалады. Елеулі физикалық стресс температураның 1 градусқа көтерілуіне әкелуі мүмкін.
Дененің әртүрлі бөліктерінде өлшеу кезінде алынған температура көрсеткіштерін салыстыруға болмайды, өйткені қалыпты дене температурасы өлшеу орны мен тәулік уақытына байланысты өзгеріп отырады.
150.Есте сақтаудың әр түрлі түрлерін зерттеу әдістері
Есте сақтау- адам санасында ақпаратты және дағдыны қабылдау,сақтау мен қайталап еске түсіруден тұратын қабілет.
Ақпаратты қабылдайтын және сарапқа салатын сенсорлы жүйенің түрлеріне байланысты-көргенді,естігенді,иістерді,сипап сезгенді және т.б айрықша жақсы есте сақтап қалу түрлерін ажыратады,сонымен қоса құрама жад түрі-көру-есту,көру-есту қозғалыстық және басқа түрлері де болуы мүмкін.
Туа біткен басым есте сақтау түрін анықтау.
Қажетті құрал-жабдықтар:әрбіреуінің құрамында 10 алуан сөздерден (жекеше түрдегі атау септігінде,әріпі саны жағынан теңдесті,логикалық тұрғыдан байланыссыз,бастауыш) тұратын төрт кесте.Бұл кестелердің екеуі шағын көлемді,ал басқа екеуі-аумақты,тақтадан қашықтықта жақсы көрінетіндей болуы тиіс.Зерттеу адамға жасалады.
Жұмыс барысы:
Жұмыс оқытушының басшылығымен 4 кезеңде өткізіледі.
1.Оқытушы 1-ші кестедегі (А) 10 сөзді 1 минут ішінде дауыстап оқып шығады.Онан соң студенттер 10 секундаралық үзіліс өткеннен кейін,есте сақтап қалған сөздерді( а)1 минут ішінде жазады да дұрыстығын тексереді.Осылай есту арқылы есте сақтау қабілетін анықтайды.Зерттеуден кейін 3 минуттық болуы тиіс.
2.Студенттерге тақтаға ілінген 10 сөден тұратын кестеге (Б) 1 минут уақыт ішінде қарауға мүмкіндік береді.Сонан соң кестені алып тастатайды да,10 секунда өткеннен кейін есте сақтап қалынған сөздерді( б) студенттердің жазуын өтінеді,соңында жазылған сөздердің нақтылығын тексереді.Осылай көру арқылы есте сақтау қабілетін анықтайды.Зерттеуден кейәнгә үзіліс- 3 минут.
3.Оқытушы 10 сөзден тұратын 3 кестены( В) дауыстап оқиды.Студенттер оларды 1 минут ішінде тыңдайды,оның барысында сыбырлап қайталап,немесе ауада «жазып алғандай» болады .Сонан соң,10 секунда өткеннен кейін есте сақтап қалынған сөздерді( в) студенттер дәптерлеріне жазып алады,соңында жазылған сөздерің дұрыстығы тексеріледі.Осылай қосарланған компонентті есту қозғалыстық есте сақтау қабілетін анықтайды. Зерттеуден кейінгі үзіліс- 3 минут.
4.Студенттер 4 кестедегі( Г) сөздерді тыңдау барысында,оларды 1 минут ішінде көріп отырады кесте тақтада ілініп тұрады,оның барысында сыбырлап қайталап немесе ауада «жазып алғандай» олады.Сонан соң,10 секунда өткеннен кейін есте сақтап қалынған сөздерді( г) студенттер дәптерлеріне жазып алады,соңында жазылған сөздердің дұрыстығы тексеріледі.Осылай кешенді компонентті көру-есту қозғаоыс есте сақтау қабілетін анықтайды.