Фольклордағы мәтін мәселесі



бет3/4
Дата18.10.2023
өлшемі4,89 Mb.
#117753
1   2   3   4

Ю.Н.Тынянов дағдылы терминдерді ирониялық реңкпен былайша сипаттаған: «Пішін – мазмұн = стакан – шарап. Осы тұжырымды құптай отырып, жарты ғасырдан соң әдебиет теоретигі Ю.М.Лотман өзінің «Анализ поэтического текста» деген еңбегінде «пішін» мен «мазмұнды» біржақты «дуалистік» терминдер дей отырып «монистік» термин ретінде «Құрылым мен идея» терминдерімен ауыстыруды ұсынады.


Ю.Н.Тынянов
Пішін
мазмұн
стакан
шарап

Дәстүрлі пішін мен мазмұн ұғымы, алайда әлі де өмір сүріп келе жатыр, бірақ кейде ирониялық сипатта тырнақшаға алынып осылайша аталатын деген сөздермен тұжырымдалып отырса, В.Н.Топоровтың кітабында бұларды Ғ және S аббревиатурасымен алмастырады.

Дәстүрлі пішін мен мазмұн ұғымы, алайда әлі де өмір сүріп келе жатыр, бірақ кейде ирониялық сипатта тырнақшаға алынып осылайша аталатын деген сөздермен тұжырымдалып отырса, В.Н.Топоровтың кітабында бұларды Ғ және S аббревиатурасымен алмастырады.


Ғ – пішін
S – мазмұн

Теориялық әдебиеттануда шығарманы 2 фундаменталды (іргелі) аспектіде (дихотомикалық тұрғыда) қарастырудан басқа басқа да логикалық құрылымдар кең қолданыс табуда. А.А.Потебня мен оның жолын қуушылар өнерді үш аспектіде қарастырады:

Теориялық әдебиеттануда шығарманы 2 фундаменталды (іргелі) аспектіде (дихотомикалық тұрғыда) қарастырудан басқа басқа да логикалық құрылымдар кең қолданыс табуда. А.А.Потебня мен оның жолын қуушылар өнерді үш аспектіде қарастырады:


Сыртқы пішін (шығармадағы сөзге);
Ішкі пішін (шығармадағы образға);
Мазмұн (шығармадағы идеяға сәйкес келеді).

Р.Ингарден көркем шығарманың төрт қабатын анықтайды. Олар:

Р.Ингарден көркем шығарманың төрт қабатын анықтайды. Олар:

1)Тілдің дыбысталуы;

2) Сөздердің мағынасы;

3) Суреттелетін заттардың деңгейі;

4) Заттардың түрлерінің деңгейі, олардың тыңдау, көру болмысы, кескіні, белгілі бір көзқарас тұрғысынан қабылдануы. Көп деңгейлі көзқарас, ғылымда өз қолдаушыларын табуда.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет