Жарық немесе фотохимиялық фаза
хлоропласттардың
тилакоидты мембранасында пайда болады, бұл фазада жарық
энергиясы аденозинтрифосфат (АТФ) түріндегі энергияны және
никотинамид аденин динуклеотид фосфаты (НАДФН) түріндегі
қалпына келтіру қуатын өндіруді ынталандырады, бұл қажетті
электрондарды қамтамасыз етеді ATP-ге қол жеткізу. Сияқты, бұл
фаза тәуелді өйткені ол жарық болған кезде ғана дамиды.
Қараңғы фаза,
көміртекті бекіту фазасы немесе Кальвин циклы
хлоропластардың стромасында пайда болады, жеңіл фазада
алынған АТФ және НАДФН энергиясы органикалық емес заттар
арқылы органикалық заттардың түзілуін ынталандырады,
қараңғы фаза фототәуелді Ол жарықтың болуын қажет
етпейтіндіктен, онымен немесе онсыз жасалуы мүмкін.
Фотосинтез процесі екі фазада жүзеге асырылады:
07
08
Фотосинтезге араласатын сыртқы факторлар:
жарық
қарқындылығы, температура, жарықтандыру уақыты,
судың жетіспеушілігі, ауадағы көмірқышқыл газы мен
оттегінің концентрациясы.Фотосинтез қабілеті бар
организмдер - фотоавтотрофтар, бұл топқа
атмосфералық СО2 түзетіндіктен, хемосинтез
жасайтын бактериялар жатады.Фотосинтез сөзі грек
тілінен шыққан фотосурет «жарық» дегенді білдіреді,
син бұл «бірге» және тезис «тұжырымды немесе
позицияны» білдіретін.
09
Фотосинтездің маңызы
:
Фотосинтез тіршілік үшін және барлық аэробты тіршілік
иелерінің тыныс алуы үшін маңызды, өйткені процесс
атмосферадан көмірқышқыл газын бөліп, оттегін бөліп шығаруға
мүмкіндік береді.Сондай-ақ, фотосинтез потенциалды энергияның
СО түрінде өзгеруіне байланысты тамақ өндіреді2, H2Немесе
көмірсулар, липидтер, ақуыздар және т.б. сияқты химиялық
энергияға бай органикалық молекулаларда өсім мен қалпына
келтіруге қажетті өндірушілер мен шөп қоректілерге тамақ ретінде
пайдаланылады.Сонымен қатар, біздің планетамыздағы өмір
негізінен органикалық заттарды жарық пен бейорганикалық заттар
арқылы өндіру қабілеттілігінің арқасында балдырлар, сулы ортада
және өсімдіктерде, құрлықта жүргізілген фотосинтездің арқасында
сақталады.
|