Г. О. Устенова А. Ш. Амирханова
жүктеу/скачать 9,64 Mb. Pdf көрінісі
|
ТЭП Устенова Г.О
- Бұл бет үшін навигация:
- Бақылау сүрақтары
| (Olea medicata)
немесе майлы сығындылар да (Extracta oleosa) жатады. Майлы сығындыларды органикалык еріткіштермен айырып алу аркылы өсімдік майлары, сүйылтылған газдар және жүзім, аскабак, кауын, карбыз дәндерін сұйык престеу аркылы алады. Медициналык тәжірибеде мендуана жапырағы (мендуана майы), шайкурай шөбі, итмүрын жемістері (каротолин), шырғанақ (шырғанак майы), итмүрын жемісінің дәндірі (итмүрын майы), аскабак дәндері және т.б. майлы сығындылар колданылады. Аттас өсімдік шикізаттарын айырып алу колда бар кондырғыларға байланысты, эсер ететін заттардың бөлінуін үлғайту максатында төмендегідей әдістер аркылы жүзеге асырылады: • 60 °С-ка дейін кыздырылған майлармен мацерация әдісі аркылы (каротолин, мендуана майы); • карсы ағынды айырып алу әдісі аркылы (шырғанак майы, карато- лин, мендуана майы); • сокслета аппаратында айналмалы айырып алу әдісі аркылы (итмұрын және шырғанак майы); • сұйылтылған газдармен айырып алу әдісі аркылы (шырғанак майы). Майлы сығындылар номенклатурасы коп емес. Итмұрын, шырғанак майлары, каротолин, аскабак майларын стандарттау кұрамындағы то коферол мен каротиноидтарға байланысты жүргізіледі. Галенді препараттар 67 Мендуана майында атропин тобындағы алколоидтар (0,05% кем емес) кұрамына карай аныктайды. Майлы сығындыларды көбінесе сырткы колданыска жакпамай, ыскылап жағу үшін сұйык жакпа ретінде (мендуана майы), асказан жарасы, он екі елі ішек, өңеш закымдануы кезінде (шырғанак майы) ішкі қолданысқа сирек, ойык жаралы ток ішек талауларында (итмұрын майы) — ректалды түрде және шырғанак майымен тығындар (гемор- ройды емдеу үшін) колданылады [1, 11]. Бақылау сүрақтары 1. Галендік препаратгарға жалпы сипаттама беріңіз? 2. Галендік препараттарға кандай препараттар жатады және олар кандай белгілері бойынша топталады? 3. Тұндырманы дәрілік түр ретінде сипаттап берініз? 4. Тұндырмалар алудың жалпы технологиялык үдерісі кандай саты- лардан тұрады? 5. Түндырмаларды алу кандай әдістермен жүргізіледі? 6. Тұндырмаларды кандай катынаста алады? Ол нені көрсетеді? 7. Түндырмаларды алу жолдары. 8. Еріту аркылы тұндырманы алу. 9. Тұндырманы жіктеудін арнайы үстанымы. 10. Перколяция әдісімен тұндырманы алу жолдары. 11. Шикізатты барынша түрде бөлгенде 1:5 катынастағы перколяция әдісімен алатын тұндырманы калай жүргізеді? 12. Тұндырмаларда эсер етуші немесе экстрактивті заттардын мөл- шері калай аталады? 13. Тұндырмаларды калай сактау керек? 14. Тұндырмалардағы эсер етуші заттардың мөлшері тиісті шамадан артык немесе кем болса, не істеу кажет? 15. Тұндырмалардың сапасы кандай көрсеткіштер бойынша анык- талады? 16. Құрғак және кою экстракттар тұндырмалар өндірісінде не үшін қолданылады? 17. Сығындыларды тазарту калай жүзеге асады? 18. Неге тұндырмаларда кейде тұнба түседі? 19. Өсімдік шикізат мен экстрагентті дайындау калай жүреді? 20. Тұндырмалар алу үшін кандай экстрагенттер колданылады? |