Г. О. Устенова А. Ш. Амирханова
.2 . ЖАҢА ГАЛЕНДІ ЖӘНЕ ЖЕКЕ ЗАТТАР
жүктеу/скачать 9,55 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ерімейтін заттардан бөліп алу.
- ББЗ барынша тазарту.
- ББЗ толыгымен бөліп алу және соңғы тазарту сатысы.
- ББЗ ерітіндіден түндыру.
| 3 .2 . ЖАҢА ГАЛЕНДІ ЖӘНЕ ЖЕКЕ ЗАТТАР
ПРЕПАРАТТАРЫНЫҢ ТЕХНОЛОГИЯСЫ Жеке дара биологиялык белсенді заттарды немесе кажетті комп- лексті заттарды бөліп алу сатысында кайта өндеу ұстанымына негіз- деледі. ББЗ тазарту мен өндеу өте күрделі әрі жеке дара болып табыла- ды. Дайын өнімді алу барысында косалкы заттардан тазартылуы және алғашкы заттардын касиеттері (тұткырлык, өнімнін кониентрациясы, ерімейтін және кажет емес балластык заттардын көп мөлшерде болуы) жүмыс барысында аса үкыптылык пен тазалыкты кажет етеді. Жоғары тазартылған ББЗ бөліп алу мен тазарту келесідей сатылар- дан тұрады. 1. Ерімейтін заттардан бөліп алу. Ол үшін карапайым фильтрлеу, центрифугалау, седиментация, декантация; акуызды заттардын денатурациясы және т.б. колданылады. Әдетте осы әдістердін ара- сынан температуралык эсер етуге болатын, УК-сәулелену және т.б. эсер етулер аркылы колдануға болатын акуыздардын денату рациясы әдісі кеңінен колданылады. 2. ББЗ барынша тазарту. ББЗ тазарту барысында алдымен балластык заттардан тазарту колданылса, кейін өнімді концентрлеу жүзеге асырылады. Бұл орайда әдетте еріткішті алмастыру жэне балластык заттарды фракциялык тұндыру және өзге де әдістер колданылады. 3. ББЗ толыгымен бөліп алу және соңғы тазарту сатысы. Бұл сатьща технологиялык өндірісте фракциялык түндыру, кристаллиза- циялау, шашырата кептіру, лиофилизациялык кептіру (мұздату) жүргізіледі. ББЗ ерітіндіден түндыру. Түндыру үдерісінде нашар еритін косылыстын тұнбасы катты фазада түзіледі. Аныкталатын компоненті ерігіштік көбейтіндісінін ережесіне сай фазалар аралығында бөлінеді. Екі компонентті тұндыру әдісімен бөлу үшін екі тәсіл бар: • ерітіндіден тұнбаға анализденетін компонентті бөліп шығарады; • егер екі элемент катты фазада болса, онда біреуін ерітіп, ерітіндіге өткізеді. 82 III тарау Сондай-ак, киыстыру тәсілі де колданылады: екі компонентте ерітіндіде болады, одан екеуі бірге тұнады, сонынан олардың біреуін ерітіндіге өткізеді, екіншісі тұнбада калады. Егер кедергі жасайтын компонент бірнеше болса төмендегі тәсілдердін біреуін тандап алады: • селективті тұндырғыш көмегімен, аныкталатын компонентгі бөліп алады, кедергі жасаушы компоненттер ерітіндіде калады; •топтык тұндырғыш тандап алады, ол барлык кедергі жасаушы компоненттерді бөліп алуға мүмкіндік жасайды, аныкталатын және ерітіндіде калады. •барлык элементтер бірге тұндырылады, одан сон аныкталатын компонентті ерітіндіге өткізеді, кедергі жасаушылар тұнбада калады. Күрделі коспалар болғанда әр түрлі нүскалар және оларды киыстыру колданылады, сондай-ак тұндыруды баска әдістермен сәйкестендіреді. Тұндыру әдісімен заттарды бөлу дәрежесіне эсер ететін факторлар: • тұндырылатын косылыстың ерігіштігі; • түндырғыштын артык мөлшері; • ерітінді pH; • комплекс түзушінің болуы. Тұздандыру. Акуыздардың тұзды ерітінділердегі ерігіштігі таза сулы ерітіндідегі ерігіштігіне Караганда томен болып саналды. Акуыз ерітіндісіне тұзды косу, белгілі бір түз коннентрациясының акуыз кон- центрациясына карағанда жоғары болуына әкеп соктыруы акуыздын тұнбаға түсуіне әкеп октырады. Акуыздардың түнбаға түсу дәрежесі ерітіндідегі тұз концентрациясынан және ерітінді жүйесіне байланысты болмак. Осындай үдерістер әсерінде тұздандыру үдерісі негізделген. Ерітіндідегі акуызды тұрактандырушы фактор ретінде гидратгык кабыкты айтуға болады, ол — акуыз молекуласының бетінде белгілі бір бағытпен бағытталып орналаскан су молекуласынан тұратын кабык. Көптеген акуыз молекулаларынын беттері теріс зарядталған және оларға су молекуласының дипольдері оң зарядталған полюстері аркылы тартылады. Акуыз молекуласының гидрофилдік касиеттері жоғары болған сайын, оның кұрамында және бетінде акуыздын по- лярлы радикалдары көп болтан сайын онын гидраттык кабыкты тар- туы және түзуі күшті байкалады және онда кабат калындау болады. Гидраттык кабыктағы су ерекше касиеттерді көрсетеді: ол бос болмай- ды, керісінше акуыз молекуласымен байланыскан. Бұл — байланыскан су. Ол акуыздыкка жаткызылады және сондыктан ерекше касиеттерді көрсетеді. Жаңа галенді препарапар және жеке запардың препараттары 8 3 Тұздандыру үдерісінде әртүрлі тұз әртүрлі тұздандыру дәрежесін және әртүрлі касиетті көрсетеді. 1389 жылы Гофмейстер айтып кет- кендей акуыздардын тұнбаға түсуі көп зарядты анионды немесе кати- онды тұздардың әсерінен болады деген. Алдағы берілген Гофмейстер иондарының катары (немесе лиотропты катар) тұздандыру дәрежесінін төмендеуіне байланысты орналаскан: жүктеу/скачать 9,55 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|