Гаврилова екатерина николаевна
Эксперименттік зерттеуді ұйымдастыру және оның нәтижелері
жүктеу/скачать 4,75 Mb. Pdf көрінісі
|
ЖОО-да математикалық пәндерді оқыту процесін инновациялық бағытта
| 2.4 Эксперименттік зерттеуді ұйымдастыру және оның нәтижелері
Зерттеудің мақсаты жоғары оқу орнында математикалық пәндерді оқыту кезінде инновациялық бағыттылықты жүйелі-әдістемелік қамтамасыз ету моделінің тиімділігін эксперименттік тексеру болып табылады. Осы зерттеудің жалпы зерттеу сұрағы келесідей болды: математикалық пәндерді оқытуда инновациялық әдістерді енгізу негізінде болашақ математика мұғалімдерінің әдістемелік дайындығы қаншалықты тиімді артады? Фундированияның инновациялық концепциясына сәйкес математикалық пәндерді оқыту әдістемесін қалай жетілдіруге болады? Зерттеу барысында біз зерттеу тақырыбы бойынша ғылыми және оқу әдебиеттеріне талдау жасадық, эмпирикалық материалдарды жалпыладық, сауалнама, тестілеу, тапсырмаларды таңдау әдістемесі, бақылау, оқыту мен қалыптастыру нәтижелерін белгілеу, педагогикалық эксперимент жүргіздік. Бұл зерттеу болашақ математика мұғалімдерінің университетте математикалық пәндерді оқыту жағдайында инновациялық бағытты ұйымдастыруға дайындығын қалыптастыру әдістемесін іске асыру бойынша тәжірибелік-эксперименттік жұмысты сипаттауға және талдауға арналған. Бұл жағдайда Тәжірибелік-эксперименттік жұмыс зерттеу әдісі болып табылады, бұл дамыған модельді іске асыру болашақ математика мұғалімдерінің инновациялық бағытты ұйымдастыруға дайындық деңгейінің жоғарылауын қамтамасыз етеді деген ұсынысты ғылыми негіздеуге, дәлелдеуге мүмкіндік береді. Педагогикалық эксперименттің мақсаттары, кезеңдерінің мазмұны, нәтижелері ашылады. Тәжірибелік жұмыстың мақсаты зерттеу гипотезасын 102 тексеру болды. Оны жобалау мен жүргізудің конструктивті негізі ретінде болашақ мамандарды даярлаудың заманауи талаптарына сәйкес университетте математикалық пәндерді оқытуда инновациялық бағытты Жүйелік-әдістемелік қамтамасыз етуді жүзеге асырудың әзірленген моделі қабылданды. Тәжірибелік-эксперименттік жұмыс 3 кезеңде ұсынылған, бұл анықтау, іздеу және қалыптастырушы эксперименттер. Эксперименттік жұмыс І. Жансүгіров атындағы ЖУ және Қазұөқпу базасында жүргізілді. Эксперименттің барлық кезеңдеріне 119 адам қатысты, олардың ішінде Талдықорған қаласы мен Алматы облысының математика пәні мұғалімдері, күндізгі оқу бөлімінің студенттері, магистранттар, докторанттар, сондай-ақ ЖОО-ның жас оқытушылары болды. 95 адам қатысқан эксперимент екі кезеңде жүргізілді. Айқындаушы эксперименттің бірінші кезеңі математика мұғалімдерінде, сондай-ақ мектепте математиканы оқыту тәжірибесі бар магистранттар мен докторанттарда (45 адам) инновациялық қызметке қатынасын, олардың қазіргі жағдайда оқыту процесіне қанағаттануын анықтау және жекелеген мәселелер бойынша көмек көрсету мақсатында сауалнама жүргізу арқылы өткізілді. Сауалнама сұрақтары мен нәтижелерді талдау 8-кестеде келтірілген. Алынған мәліметтер математика сабағында инновациялық әдістерді енгізу процесіне және білім берудің жаңартылған мазмұнына сәйкес бағалауды ұйымдастыруға деген көзқарастың төмен бағасын, сонымен қатар мамандарды қажетті әдістемелік даярлаудың қалыптасуының төмен деңгейін көрсетеді. Анықтау экспериментінің екінші кезеңі болашақ математика мұғалімдерінің дидактикалық дайындық деңгейін анықтау болды. Атап айтқанда, математикадағы типтік есептерді шешу қабілетінің қалыптасу деңгейлерін анықтау, яғни әдістемелік сипаттағы пәндерді оқығанға дейін 2 курс студенттерінде пәндік (математикалық) білімге және әдістемелік бағыттағы пәндерді оқығаннан кейін 3 курс студенттерінде пәндік (математикалық) білімге, яғни әдістемелік білім мен дағдыларға үйрену. 3 курста студенттер әдістемелік бағыттағы пәндерді оқи бастайды және әрі қарай педагогикалық практикаға барады. Диагностика құралы ретінде біз әрқайсысы көрсеткіштердің біріне сәйкес келетін 4 бөліктен тұратын тест әзірледік. Тесттің бірінші бөлімінде студенттердің математикалық дайындық саласындағы білімдері, екінші бөлігінде педагогика саласындағы білімдері, үшінші бөлігінде психология саласындағы білімдері және төртінші бөлігінде Математиканы оқыту әдістемесі бойынша білімдердің негізін құрайтын білімдері бағаланды. Білімді қалыптастыру деңгейін анықтау үшін біз келесі деңгейлерді бөлдік: Элементар деңгей-тапсырмаларды орындау 50% кем емес, бірақ 70% артық емес. Базалық деңгей-тапсырмаларды орындау 70% кем емес, бірақ 90% артық емес. Жоғары деңгей-тапсырмаларды орындау 90% кем емес. 103 Көрсеткіштердің әрқайсысының білім деңгейі 10 балдық шкала бойынша бағаланды. Егер студент диагностикалық іс-шара барысында қол жетімділіктің белгілі бір пайызын алса, индикатор қалыптасқан болып саналды. Тестілеу нәтижелері 15-кестеде көрсетілген. 16 кесте - анықтау экспериментінің екінші кезеңін өлшеу нәтижелері Білімді қалыптастыру деңгейлері 2 курс 3 курс Жоғары 4 (12.5%) 9 (43.48%) Базалық 11 (35.71%) 5 (19.57%) Элементар 15 (51.79%) 6 (36.95%) ∑ 30 (100%) 20 (100%) 26 сурет - 2 және 3 курс студенттерінің білімдерінің қалыптасу деңгейлері Эксперименттік деректерді өңдеу үшін 𝜒 2 - Пиросон критерийін есептеудің оңтайлы әдісі таңдалды, бұл экспериментке дейін және одан кейінгі кейбір шамалардың абсолютті орташа мәндерін емес, деректердің пайыздық таралуын салыстыруға мүмкіндік береді. Ол әлі күнге дейін 𝜒 2 біртектілік өлшемі деп аталады. Тапсырма: пиросонның 𝜒 2 критерийін қолдана отырып, реттік шкала бойынша өлшенген эксперименттік мәліметтер жұбы үшін сәйкестіктер мен айырмашылықтардың дұрыстығын анықтау. Формула 1 бойынша салыстырылған екі үлгі үшін 𝜒 2 өлшемінің эмпирикалық мәнін есептеуге болады: 0 2 4 6 8 10 12 14 16 жүктеу/скачать 4,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|