Гидроэнергетикалық қондырғы (ГЭҚ) – бұл су ағынының қажетті шоғырлануын қамтамасыз ететін және судың гидравликалық энергиясын электр энергиясына айналдыратын гидротехникалық құрылыстардың, энергетикалық және механикалық жабдықтардың жиынтығы.
Гидроэнергетикалық қондырғылардың негізгі түрлері:
Гидроэлектростанция (ГЭС) – гидроэнергетикалық қондырғылардың негізгі түрі.
ГЭС қысымына байланысты
жоғары қысымды (80 м-ден астам),
орташа қысымды (25-тен 80 м-ге дейін)
төмен қысымды (25 м-ге дейін) болып бөлінеді.
Белгіленген қуат бойынша:
қуатты ГЭС (250 МВт-тан жоғары),
орташа (25 МВт-қа дейін)
шағын (5 МВт-қа дейін) бөлінеді.
ГЭС ғимаратының орналасуына байланысты бөгеттік, бөгеталды, деривациялық (туынды) және аралас ГЭС бөлінеді.
ГЭС ғимаратының орналасуына байланысты бөгеттік, бөгеталды, деривациялық (туынды) және аралас ГЭС бөлінеді.
Бірінші жағдайда ГЭС арна немесе бөгет деп аталады, екінші жағдайда – бөгеталды. Егер судың қысымы 25 метрден асса, онда ГЭС ғимараты әдетте бөгеттің артында, оның астында орналасады. Өзеннің үлкен табиғи беткейлерін пайдаланатын тау өзендерінде гидроэлектростанциялар салынуда.
Алайда, әдетте туынды құрылыстар жүйесін құру қажет. Оларға суды өзеннің табиғи арнасын айналып өтетін құрылымдар кіреді: туынды каналдар, туннельдер, құбырлар.
