Группа: 1602-11 Қабылдаған: Марина Г. А орындаған
жүктеу/скачать 267,09 Kb.
|
дін және мифология
- Бұл бет үшін навигация:
- Кіріспе Негізгі бөлім Мифология және дін. .
|
Баяндама Тақырыбы:Дін және мифология Группа:1602-11 Қабылдаған:Марина Г.А Орындаған:Тұрсынбек Е. Жоспар:
Кіріспе Негізгі бөлім Мифология және дін. . Мифология мен діннің айырмашылығы. Қорытынды Пайдаланылған әдибеттер Кіріспе
Негізгі бөлім. Мифология (грек. мythos – аңыз және logos – ілім) – 1) адамдардың жаратылыс туралы түсінігіне негізделген мифтердің жиынтығы; 2) мифтердің шығуын, мазмұнын, таралуын зерттейтін ғылым. Мифология – адамзаттың рухани мәдениетінің ең көне формасы. . Мифология гректің mifos – аңыз, ертегі және logos – ілім, білім деген сөздерінен шыққан. Қоғам дамуының бастапқы сатыларында қоғамдық сананың формасы мифтер барлық халықтарда болды. Мифологияда сыртқы дүние мен адам, ой мен сезім, зат пен идея, объективтік және субъективтік дүниелер арасында айқын шекара болмады. Ол шекаралар кейіннен пайда болды. Мифологияда олардың барлығы тұтасып жатты. Ол дүние жанындағы біртұтас түсінік болып табылды. Белгісіз дүниені түсіндіруге тырысудан оданда белгісіздігі мол дүниені танып білуге ұмтылу, егерде ол дүние танып білуге мүмкіндік бермесе, тәңірге немесе құпия ғаламат күшке сілтеме жасау – Мифтің өзіне тән ерекшелігі.. Миф - нақты бір тарихи уақытта, нақты бір географиялық географиялық кеңістікте, нақты бір саяси, әлеуметтік, мәдени, шаруашылық жағдайында тірлік етіп жатқан адамзат қоғамының өзі өмір сүріп отырған орта туралы, ғалам туралы, оның қалай пайда болғандығы, адамға ықпал ететін ішкі-сыртқы күштер туралы, өз қоғамының ғаламдағы орны, дәрежесі туралы түсініктердің жиынтығы, дәлірек айтқанда, "түсіндім" деген стереотипі. Яғни, бұл жағдайдағы Миф - ойдан шығарылған өтірік, жасанды дүние емес, нақты халықтың дүние мен өзі туралы Шындығы, басқаша айтқанда "шын" деп есептелінген, тариха, рухани тәжірибесіне сүйенген стереотиптік деңгейдегі Ақиқаты. Миф әрине, тарихи айғақ емес, бірақ нақты бір тарихи қоғамның танымы, рухани дамуымен байланысты қалыптасқан, тарихи негізі, қисыны бар, яғни бұл жағынан "ақиқат" деп есептеуге болатын дүние. Мифтердің түрлері;мифтердің жалпы ең танымал бес түрі бар.Олар:Теологиялық,Этиологиялық,Космогоникалық,Эсхатологиялық,Антропологиялық. Дін дегеніміз сенушілерінің әрекеті мен ойлауын, моралы мен сенімінбелгілеуді және шектеуді көздейтін, табиғаттан тысқары, яғни тылсым, трансцендентті құдіретке, рухани нышан-түсініктерге нанатын және сиынатын, бақи, періште, шайтан секілді тылсым құбылыстарды шын деп есептейтін мистикалықтүсінік жүйесі, әлеуметтік-мәдени құбылыс болып, оның көбінесе тауап ететін қасиетті заты, не орыны, киелі кітабы, пайғамбары, діни наным жүйесі, сиыну ережелері мен культтары, саяси-мәдени ұйымдары болуы мүмкін. Әлемде 10 000 түрден астам дін бары белгілі. Жер шары тұрғындарының 84 пайызы ең үлкен делінген 5 дінге сенеді. олар: Христиан, Ислам, Индуизм, Буддизм, және мәлім түрдегі Халықтық діндер. Діннің әсеріне ұшырамаған және ешқандай дінге тән емес адамдардың сенімі бәлкім атеизм - яғни Құдайға сенбейді, сондықтан дінге сенбейді; немесе бәлкім агностицизм - Құдайды бар деп есептейді, бірақ ол тегі қандай, қалай екені туралы пікірлерге күдікпен қарайтын, сондықтан дін атаулыға да сеніп кетпейтін, сыни ойлайтын адам, және бәлкім скептик - Құдайға және дінге сенуге де, сенбеуге де келіспейтін, бәлкім рас, бәлкім өтірік, мұны адамзат анықтай алмайды деп есептейтін адам. Дінге сенбейтін немесе қатыссыз адамдардың саны қазіргі әлемде жаппай өсу үстіндеде. Әсіресе дамыған елдерде агностикатер мен атеистердің саны артып барады. Ал даму үстіндегі және дамымаған елдерде дінге сенушілер негізінен тұрақты сандық шамада сақталуда. Дін әдетте Политеизм, пантеизм, монотеизм, теизм, деизм және агностицизмсекілді әртүрлі құдайтану жүйелеріне тән болады, және бір-бірін терістеген, айырым жағдайда жауласқан күйде болады. Дін туралы арнайы ғылымды – дінтану дейміз. Дінтану ғылымы дінді теологиялық, философиялық-әлеуметтік, биологиялық, психологиялық және этнологиялық (грек тілінде ethnos-халық, logos-ілім) тұрғылардан бөліп қарастырады. Теология (көне грек тілінде teos-құдай, logos-ілім) немесе конфессионалдық ілім (көне грек тілінде konfessio – мойындау, ғибадат қылу; белгілі бір дінді мойындайтын діни бірлестік) адам мен Жаратушының, адам мен Абсолюттің, адам мен біздің түсінігімізден тыс күштердің қатынасын зерттейді, дінді оның қағидаларының өзіне сүйеніп негіздейді. Мфология мен діннің айырмашылығы. Мифология мен дін негізінен жақын болып келеді.Бірақ діннің өзінің бөлек тұстары бар.Мифология сияқты, дін де қиял мен сезімге жүгінеді (бұл өте жоғары сезімдер болуы мүмкін - махаббат, сенім, үміт, өмірге, болмысқа, ғаламға деген құрмет).Алайда, мифтен айырмашылығы, дін жердегі және қасиетті нәрселерді «араластырмайды», бірақ оларды терең және қайтымсыз түрде екі қарама-қарсы полюске бөледі. Психологиялық қатынас алдыңғы қатарға шығарылады - Құдайға сену, адамның тақуалық өмір сүру мүмкіндігіне, шынайы моральдық (құдайлық) құндылықтарға жету және өзі үшін өлместікті қамтамасыз ету мүмкіндігі. Діни-мифологиялық кезеңіндегі басты бағыт ежелден келе жатқан дәстүрлерді ұстану болды, біржола қалыптасқан ережелер: кішіні үлкенге бағындыру; жеке тұлға - отбасыға; әлсізден күштіге; топтың қарапайым мүшесі - билікке, басшыға. Адамның күш-жігері «қаптамадан шықпауға», «басқалар сияқты болуға» бағытталған. Алғашқы аңғал діни идеялар ғасырлар бойғы қалыптасқан тәртіпті тамаша жарықтандырды. Қорытынды Дін және мифология ауқымымен ерекшеленеді, бірақ бір-бірімен қабаттасады. Екі термин де белгілі бір қауымдастық үшін жоғары мәнге ие тұжырымдамалар жүйесіне қатысты, оларға қатысты мәлімдемелер жасайды табиғаттан тыс немесе қасиетті. Жалпы, мифология бір компоненті немесе аспектісі болып саналады дін. Дін - бұл кеңірек термин: мифологиялық аспектілерден басқа, аспектілерді де қамтиды рәсім, адамгершілік, теология, және мистикалық тәжірибе. Берілген мифология әрдайым белгілі бір дінмен байланысты болды Пайдаланылған Әдебиеттер. Леви-Строс Клод. Мифологики. В 4-х тт. Том 1. Сырое и приготовленное. М.; СПб.: Университетская книга, 1999. жүктеу/скачать 267,09 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|