Хабаршы вестник bulletin «Филология ғылымдары» сериясы Серия «Филологические науки»
жүктеу/скачать 4,16 Mb. Pdf көрінісі
|
| Олжа не? Кiмнен алынған?
– сұраулылықты синтаксистік тәсіл ретінде қата қайталау, – сөйлемдердің толымсыздығы, – олжа сөзінің лексикалық қайталануы. Бірінші кейіпкердің үшінші топқа жататын сөйлемдері: – Ой, тәйiр, баламысың?.. Әкеннiң қол астынан қараған халық аз ба?.. Сондағы еңбек үшiн ақы алмай ма? Текке iстей ме? (9, 101). – – айқын экспрессивтіліктің белгісі, бұл сөйлемдердің келесі прагматикалық интенсификаторлары бар: – ой, тәйiр одағайларының параллель қолданылуы, – текке бірегей семантикалы сөздің қолдануы, – төрт сұраулы сөйлемдердің бірінен соң бірінің қайталануы, – қол астынан қараған халық, бірегей сөз айналымының қолданылуы, – бейтарап баласың ба орнына экспрессивті баламысың қолданылуы, – графикалық маркер – бірінші сөйлемнен кейінгі көпнүкте, әрі оның екінші сөйлемнен кейін де қайталануы сөз мәнерлігінің белгісі. 43 Абай атындағы ҚазҰПУ-дың Хабаршысы, «Филология ғылымдары» сериясы, № 1 (55), 2016 ж. "What horses are these? Who is their master?" ағылшын тіліндегі балама сөйлемдерді (бірінші кейіпкердің репликасы) талдайтын болсақ: -- сұраулы сөйлемдердің қайталануы адресата-оқырманға әсер ету үшін қолданылған. Келесі кейіпкердің жауабы хабарлы сөйлемдер арқылы берілген {"These are gifts. Gift horses for your father."}. Келесі баламадағы сұраулы сөйлемдерде интенсификацияның эмоционалды-экспрессивті амал- тәсілдері ретінде сұраулы сөйлемдердің қайталануымен қатар, толымсыз сөйлемдер де қолданылған: "What sorts of gifts? From whom?" Аудармада келесі амал-тәсілдер пайдаланылған: "Are you a child? Has your father no people under him? Doesn't he deserve something for his efforts on their behalf? Should he work for them without reward?" (10, 174): – жауап берілген сөйлемдердің қайталануы, – риторика, – бірінші сұраулы сөйлемде – салыстыру, – екінші сөйлемде no болымсыз демеулігі, – үшінші сөйлемде – бірегей семантикалы етістік deserve және doesn't болымсыз формасы, – соңғы сөйлемде – бірегей семантикалы етістік reward және модалды етістік should. Қатысым үдерісі барысындағы тек бір кейіпкердің сөзі алты сұраулы сөйлемнен тұратын фразалық біртұтастық кездесетін түпнұсқаның келесі үзіндісін қарастырып, ондағы прагматикалық құралдардың аударма мәтінінде сақталғанын салыстырып, талдайық: – Жә, ағайын, бұ қайткенiң, атшабарымды неге сабайсың? Терiс болса арыз айтар жер таппадың ба? Тым қурыса мырзаның алдынан бiр өтсең неттi? Оған да сенбей, оған да жөнiңдi көрсетейiн дедiң бе? Жуандығыңды көрсетейiн дегенiң бе? Кеше ғана қатарда қолтықта жүрген, туысқан емес пе ең? (9, 153). Жоғарыдағы үзіндінің ағылшын тіліндегі аудармасы: "What's this I hear, kinsmen? You thrashed my messenger? Екінші сұраулы сөйлем аударылмаған. If he did wrong, why didn't you complain to the Mirza? Төртінші сұраулы сөйлем аударылмаған. Or were you anxious to show how strong you are? Wasn't it only yesterday that you stood with us? (10, 249). Бірінші сұраулы сөйлемде: – жүктеу/скачать 4,16 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|