Халықаралық ғылыми-көпшілік журнал Международный научно-популярный журнал



Pdf көрінісі
бет32/38
Дата12.03.2017
өлшемі4,17 Mb.
#8986
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   38

Мухитденова Асем Ташимовна
кандидат политических наук,  доцент кафедры политологии и политических технологий 
КазНУ им.аль-Фараби, e-mail: assem.m@mail.ru
Самбетова Асель Болатовна
кандидат педагогических наук,  доцент кафедры педагогики и образовательного менеджмента 
КазНУ им.аль-Фараби, e-mail: sarah-991@inbox.ru 
ИНТЕРАКТИВНЫЕ МЕТОДЫ ОБУЧЕНИЯ КАК СРЕДСТВО РЕАЛИЗАЦИИ 
ИННОВАЦИОННОЙ МОДЕЛИ ОБУЧЕНИЯ
Түйін. Мақала жоғары оқу орны студенттерін 
оқыту үрдісіне инновациялық әдістерді ендірудің 
өзекті  мәселелеріне  арналған.  Қазіргі  уақытта 
оқытудың  жаңа  формалары  мен  әдістерін  ізде-
стіру  қарқынды  жүргізіліп  жатыр,  ол  студент 
тұлғасына  бағытталған  және  барынша  нәти-
желі  оқытудың  директивті  моделінен  интерак-
тивті  моделіне  көшу    туралы  айтуға  мүмкіндік 
береді.
Кілттік сөздер: оқытудың инновациялық әді-
стері мен формалары, оқытудың директивті мо-
делі,  оқытудың  интерактивті  моделі,  кейс-ста-
дия,  Insert  әдісі,  блиц-сауалнама  әдісі,  мәселелік 
шығарма.
Резюме.  Статья  посвящена  актуальной  про-
блеме  внедрения  инновационных  методов  в  про-
цесс  обучения  студентов  вузов.  В  настоящее 
время  ведется  интенсивный  поиск  новых  форм  и 
методов преподавания, что позволяет говорить о 
переходе обучения от директивной модели к инте-
рактивной, более продуктивной и ориентирован-
ной на личность обучаемого. 
Ключевые  слова:  инновационные  методы  и 
формы  обучения,  директивная  модель  обучения, 
интерактивная модель обучения, кейс-стади, ме-
тод Insert, метод блиц-опроса,  проблемное изло-
жение.
Summary.  The  article  is  devoted  to  the  actual 
problem of the introduction of innovative methods in 
the  learning  process  of  students  of  high  schools.  It 
is currently under an intensive search for new forms 
and  methods  of  teaching,  which  allows  us  to  move 
from prescriptive training model to interactive, more 
productive and focused on the individual student.
Keywords:  innovative  methods  and  forms  of 
learning, policy learning model, interactive model of 
training,  case  studies,  Insert  method,  quiz,  problem 
statement.
В  настоящее  время  появление  более  прогрес-
сивных концепций, знакомство с передовым опы-
том стран, лидирующих на рынке образовательных 
услуг  (США,  Великобритания),  и  разработка  на 
этой  базе  национальной  модели  образования  на-
правлена на решение проблемы востребованности 
в условиях рыночной экономики будущего специ-
алиста - выпускника вуза, вопроса эффективности 
применения полученных знаний, мобильности его 
профессиональной  квалификации  в  условиях  со-
временного времени [1]. Безусловно, что формиро-
вание  молодого  специалиста  происходит  в  вузов-
ских аудиториях, трудоемкий процесс подготовки 
кадров базируется на методиках обучения, резуль-
тативность которых определяет уровень квалифи-
кации будущего выпускника. 
Традиционная методика предполагает общение 
преподавателя и студента, постоянный контроль со 
стороны преподавателя за учебной деятельностью 
студента, контроль усвоения учебного материала. 
Плодотворность  данного  диалога  зависит  от  пра-
вильного решения поставленных задач: - постанов-
ки учебной цели и вытекающей из нее мотивации 
для студента; - осуществления передачи материала 
определенного  содержания  (лекций)  и  его  интер-
претации  для  студентов  (семинары);-  контроля 
знаний.  Данная модель обучения носит директив-
ный  характер.  При  директивной  модели  резуль-
тат  обучения  расценивается  как  передача  знаний 
за  счет  рациональной  организации  содержания 
учебного  процесса,  когда  происходит  односто-
ронний  диалог,  где  активной  стороной  выступает 
преподаватель. На основе новых информационных 
технологий и методов обучения стало возможным 
изменить роль преподавателя, сделать его не толь-
ко  носителем,  но  и  руководителем,  инициатором 
самостоятельной творческой работы студента [2]. 
В современных условиях развития рынка обра-
зовательных  услуг  и  требований  эпохи  информа-
ционных  технологий  преподавание  должно  соче-
тать в себе выработанные практикой директивную 
и  современную,  носящую  инновационный  харак-
тер, интерактивную модели обучения. 
Инновационная  модель  обучения  базируется 
на внедрении в процесс обучения интерактивных 
методов: метод проблемного изложения, презента-
ция, дискуссии, кейс-стади, работа в группах, ме-
тод мозгового штурма, метод критического мыш-
ления, викторины, мини-исследования, деловые и 
ролевые игры, метод Insert (метод индивидуальных 
пометок, когда студенты пишут 7-10-минутное ас-
социативное эссе), метод блиц-опроса, метод анке-
тирования. Сам процесс передачи информации по-
строен на принципе взаимодействия преподавателя 
и студента. Он предполагает большую активность 

200
_______________________________________________________________________
Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана                                                           
Science and life of Kazakhstan. №6 (42) 2016
обучаемого, его творческое переосмысление полу-
ченных сведений. Основные критерии интерактив-
ной модели обучения: возможность неформальной 
дискуссии свободного изложения материала, мень-
шее  число  лекций,  но  большее  количество  семи-
наров,  инициатива  студента,  наличие  групповых 
заданий,  которые  требуют  коллективных  усилий, 
постоянный контроль во время семестра, выполне-
ние письменных работ. Приоритетным принципом 
системы  высшего  образования  является  принцип 
учета интересов обучаемого. В связи с этим перед 
преподавателями  вузов  стоит  задача  выработки  и 
внедрения таких приемов и методов обучения, ко-
торые были бы нацелены на активацию творческо-
го потенциала студентов, его желания обучаться. 
Задачи интерактивного обучения можно сгруп-
пировать следующим образом: 
1)  повысить  интерес  студентов  к  изучаемой 
дисциплине; 
2) приблизить учебу к практике повседневной 
жизни  (путем  формирования  навыков  эффектив-
ной  коммуникации,  адаптации  к  быстроменяю-
щимся  условиям  жизни,  повышения  психологи-
ческой  стрессоустойчивости,  обучения  навыкам 
урегулирования конфликтов); 
3) научить приемам получения нового социоло-
гического знания. Обратимся к одному из опреде-
лений  инновационных  образовательных  техноло-
гий. Под ними подразумеваются способы создания 
распространения, внедрения, использования и ком-
мерционализации изобретений, новых видов услуг. 
Выделяют  три  типа  таких  технологий:  ради-
кальные  (перестройка  процесса  обучения  и  его 
крупной  части);  комбинированные  (соединения 
ряда известных элементов или технологий в новую 
технологию  или  метод  обучения);  модифицирую-
щие (улучшение метода или технологии обучения 
без существенного их изменения). Развитие таких 
технологий происходит по направлениям: 
1)  репродуктивное  обучение  (индивидуальное 
обучение, персонифицированное обучение); 
2) исследовательское обучение (процесс обуче-
ния  выстраивается  как  поиск  познавательнопри-
кладных, практических сведений); 
3) разработка моделей учебной дискуссии; 
4) организация обучения на основе игровых мо-
делей (включение в учебный процесс имитацион-
ного и ролевого моделирования) [3]. 
Следует  уделить  особое  внимание  на  содер-
жание  некоторых  инновационных  методик  пре-
подавания  интерактивного  обучения.  Одним  из 
эффективных методов активации процесса обуче-
ния считается метод проблемного изложения. При 
таком подходе лекция становится похожей на ди-
алог,  преподавание  имитирует  исследовательский 
процесс  (выдвигается  первоначально  несколько 
ключевых постулатов по теме лекции, изложение 
выстраивается  по  принципу  самостоятельного 
анализа  и  обобщения  студентами  учебного  мате-
риала).  Эта  методика  позволяет  заинтересовать 
студента,  вовлечь  его  в  процесс  обучения.  В  на-
чале  изучения  определенной  темы  курса  перед 
студентами ставится проблемный вопрос и дается 
проблемное задание. Стимулируя разрешение про-
блемы, преподаватель снимает противоречия меж-
ду имеющимся пониманием и требуемыми от сту-
дента знаниями. Эффективность метода в том, что 
отдельные  проблемы  могут  подниматься  самими 
студентами, тем самым преподаватель добивается 
от аудитории «самостоятельного решения» постав-
ленной  проблемы.  Организация  проблемного  об-
учения  представляется  достаточно  сложной,  тре-
бует значительной подготовки лектора. Однако на 
начальном  этапе  использования  этого  метода  его 
можно внедрить в структуру готовых, ранее разра-
ботанных лекций и семинаров [2, с. 120].
Другим эффективным методом инновационно-
го обучения можно назвать метод кейс-стади или 
метод учебных конкретных ситуаций (УКС). Цен-
тральным  понятием  УКС  является  ситуация,  т.е. 
набор переменных, когда выбор какой-либо из них 
решающим образом влияет на конечный результат. 
Принципиально  отрицается  наличие  единственно 
правильного решения. При данном методе обуче-
ния студент самостоятельно вынужден принимать 
решение и обосновать его.  Метод кейс-стади - это 
метод обучения, при котором студенты и препода-
ватель участвуют в непосредственном обсуждении 
деловых ситуаций или задач. Эти кейсы, подготов-
ленные обычно в письменном виде и составленные 
исходя из реальных фактов, читаются, изучаются и 
обсуждаются студентами. Кейсы составляют осно-
ву беседы аудитории под руководством преподава-
теля. Поэтому метод кейс-стади включает одновре-
менно и особый вид учебного материала, и особые 
способы использования этого материала в учебном 
процессе. 
В целом метод УКС позволяет принимать вер-
ные решения в условиях неопределенности;  раз-
рабатывать алгоритм принятия решения;  овладеть 
навыками исследования ситуации;  разрабатывать 
план действий;  применять полученные знания на 
практике; учитывать точки зрения других специа-
листов. 
Этот метод способствует развитию умения ана-
лизировать  ситуации,  оценивать  альтернативы, 
прививает навыки решения практических задач. 
Особое место в инновационной технологии за-
нимает семинар-тренинг, целью которого является 
приобретение нового опыта поведения в конфликт-
ных ситуациях. К задачам тренинга можно отнести 
развитие  стрессоустойчивых  качеств  личности, 
приобретение навыков конструктивного поведения 
в конфликтных ситуациях, формирования рефлек-
сивного  мышления,  освобождение  от  стереотип-
ных представлений, мешающих плодотворному и 

201
_______________________________________________________________________
Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана                                                           
Science and life of Kazakhstan. №6 (42) 2016
непринужденному общению. Таким образом, тре-
нинг является важным методическим приемом, по-
зволяющим выстраивать взаимоотношения между 
преподавателем  и  студентами  в  конструктивном 
режиме. 
В инновационном обучении содержание препо-
давания  той  или  иной  дисциплины  определяется 
исходя  из  наличного  материала,  наработанного  в 
совместной деятельности преподавателя и студен-
тов с использованием элементов тренинга, поэто-
му этот метод преподавания можно назвать инно-
вационно-тренинговым. В процессе столкновения 
различных норм, ценностей, представлений выяв-
ляется содержание предмета, в качестве которого 
могут быть «белые пятна», пробелы в познаниях, 
связанные не просто с тем, что студент чего-то не 
понимает,  а  с  тем,  что  не  знает,  не  представляет, 
каким образом нужно действовать в заданной си-
туации. Только приобретя опыт поведения, студент 
приобретает и новое знание в результате осмысле-
ния этого опыта. 
Литература:
1.http:www.unesco.kz 
2. Дудченко В.С. Основы инновационной мето-
дологии. - М.: Институт социологии РАН, 2007. - 
С. 150 
3.  Мануйлов  В.Ф.,  Федоров  И.В.,  Благовещен-
ская М.М. Современные наукоемкие технологии в 
инженерном  образовании.  -  Вып.2:  Современные 
технологии в инженерном МАДИ (ГТУ). - М., 2006. 
- С.16-24.

202
_______________________________________________________________________
Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана                                                           
Science and life of Kazakhstan. №6 (42) 2016
Асанов Наухан Алтайұлы 
п.ғ.д., әл-Фараби атындағы ҚазҰУ педагогика және білім беру менеджмент кафедрасының профессоры
Қожабергенова Г.Е. 
әл-Фараби атындағы ҚазҰУ педагогика және білім беру менеджмент кафедрасының PhD докторанты
БОЛАШАҚ ӘЛЕУМЕТТІК ПЕДАГОГТАРДЫ  ДАЯРЛАУДЫҢ САПАСЫН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ
Резюме.  Статья  раскрывает    особенности 
учебно-методического обеспечения качества под-
готовки  будущих  социальных  педагогов.  Большой 
акцент в процессе учебно-методического обеспе-
чения  ставится  на  качество  организации  и  про-
ведения  исследовательских  и  самостоятельных 
работ студентов, на качество активизации поис-
ковой деятельности обучаемых.
Ключевые слова: учебно-методическое обеспе-
чение,  самостоятельная  работа  студента,  ак-
тивная поисковая деятельность, рефлексия
Summary.  The  article  reveals  the  peculiarities 
of  the  educational-methodological  maintenance  of 
quality  of  preparation  of  future  social  pedagogues. 
Much  emphasis  in  the  process  of  training  and 
methodological support is placed on the quality of the 
organization and conduct of research and independent 
work of students, enhancing the quality of the search 
activities of the students.
Key  words:  training  and  methodological  support 
independent  work  of  the  student,  active  search 
activities, reflection
Білім  беру  саласы  қоғамның  біркелкі  эконо-
микалық  және  саяси  дамуының  негізгі  құрамдас 
бөлігі болып табылады. Бұл аксиома. Оған ешкім 
қарсы шықпайды.
Білім беру жүйесің жетілдіру еліміздің саясаты-
ның бір бөлігіне айналды. Мұндағы жоғары сапа-
лы кадрларды даярлау  ұлттық басымдылқтардың 
бірі [1; 2].
Қазіргі  заманның  шыңдығы  бұрынғыдан  өте 
қатты  ерекшеленеді.  Біз  адамзаттың  қажеттілік-
терінің  күрт  өзгеруінің  куәсі  болып  отырмыз. 
Ақпараттың өте тез және көп мөлшерде өсуі байқа-
лады, дамылсыз ғылымның жаңа бағыттары пайда 
болуда,  ғылыми  басымдылықтардың  тез  өзгеруі, 
тоқтаусыз жаңа технологиялардың ойлап табылуы. 
Ең маңыздысы – бір ұрпақтың шенберінде көпте-
ген өзгерістер болуда.
Жаңа мүмкіндіктер мен білімнің қол жетімділі-
гі, әрине, білім беру үрдісінің жылдамдығына әсер 
етеді. Бұрын дәрісте айтылатын мәселені талқылау 
үшін белгелі бір уақыт жұмсалатын, ал қазір ол ма-
териал студенттерге қолжетімді. Әрине, білім беру 
бір жағынан жылдам дамуда, бірақ адам миындағы 
биохимиялық үрдістер сол күйінше болғандықтан, 
ешқандай технологиялар білім беру үрдісін тездете 
алмайды.
Оқу – ол шығармашылық үрдіс, ғылыми зертте-
удің моделі. Ол студенттің өзіндік шығармашылық 
жұмысын талап етеді, оған ешқандай технология-
лар  әсер  ете  алмайды  [3;  4].  Оған  тек  қана  ұстаз 
көмектесе алады. 
Осыған орай, бір жағынан басты міндет – сту-
дентерге  нақты  пәннің  әдістемесі  бойынша  білім 
беру,  оларды  технологиялармен  қамтамасыз  етіп, 
оны тәжірибеде қолдануды үйрету. Екінші жағынан 
–  шығармашылыққа  студенттерді  үйрету  қажет, 
өз  бетінше  жұмыс  жасауды,  шығармашылық  тал-
пынысты  олардың  жеке  қасиеттерін  пайдаланып  
отырып қалыптастыру керек.
Университет  жұйесінде  болашақ    әлеумет-
тік  педагогты    дайындауда  зерттеушілік,  шығар-
машылық, педагогикалық бағыттары бірінші күн-
дерден бастап үйретіліді. Оның негізі мамандыққа 
деген  қызығушылықты  оятып,  студенттің  жеке 
тұлғалық,  шығармашылық  мүмкіндіктерін  дамы-
туға бағытталамыз. 
Кез келген болашақ әлеуметтік педагог жасам-
паз  бола  бермейді,  бірақ  шығармашыл  педагог 
салыстыра  білуі  керек,  әлеуметтік-педагогикалық 
және  психологиялық  тұрғыдан    нәтижелерді  бол-
жамдай алу және баға бере алуы қажет, жағымды 
және  жағымсыз    әлеуметтік  ықпалдарды  талдай 
алуы және  психологиялық-педагогикалық әдісте-
мелермен таныс болуы керек. Оған студенттердің 
өзіндік танымдық  жұмыстарын ұйымдастыру әсер 
етеді.
Өзіндік  жұмысыпен  басқарудың  ұйымдасты-
рушылық  құрамдас  бөлігіне  студентке  курстың 
логикасын  таныстыруға  көмектесетін  басқарыла-
тын  оқу  құралдарын  даярлау  кіреді  [5].  Мысалы, 
олар  жалпыланған  жоспардан  мазмұндалуы  мүм-
кін – семинарға дайындық алгоритмі, семинарлық 
сабақтардың жалпы жоспарын құру ерекшеліктері. 
Студенттерде бақылаушы материалдармен жағдай-
лық жинақтардың оқу тапсырмалары бойынша ма-
териалдар берілуі тиіс.
Әдістемелік бөлікке  оқу үрдісің ұйымдастыру-
дың түрлі формаларында өзіндік жұмыс бойынша 
тапсырмаларды  қамтиды.  Мысалы,  дәріс  соңына 
дейін  студенттерге  материал  бойынша  сұрақтар 
дайындау,  кез  келген  теорияны  нақты  мысалмен 
дәлелдеу.  Абстракциялық  ойлауды  дамыту  үшін 
тақырыпты бірге талқылауды ұсынуға болады.
Аудиториядан  тыс  өзіндік  жұмысты  ұйымда-
стыру  әртүрлі  жоспарлы,  әрдеңгейлі,  идивидуал-

203
_______________________________________________________________________
Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана                                                           
Science and life of Kazakhstan. №6 (42) 2016
ды тапсырмаларды жасауды қажет етеді: ақпарат-
тың  шығуын  зерттеу,  мәселеге  деген  көзқарасты 
бөлу, салыстырмалы кестелерді орындау, мәселелі 
сұрақтарды  және  оқу  тапсырмаларын  құрастыру, 
кішігірім эксперименталді зерттеулер.
Студенттің  жұмысын  қадағалаудың  құрамдас 
басшылығы  ынтымақтастықтың  формаларын  ұй-
ымдастыру, олардың өзіндік және шығармашылық 
белсенділікке бағыттайды.
Болашақ  әлеуметтік  педагогтарды  даярлау  ба-
рысында  СӨЖ-ді  ұйымдастыруда  біз  блок-схе-
маны  (сызба)  қолданамыз.  Тірек  сызбалар  мысал 
ретінде болады және олар өзгермелі келеді, студент 
өзінің шығармашылығын танытып безендіруін өз-
гертуі мүмкін. Ол оқытушыға студенттің өзекті да-
муын байқауға, оған ақыл айтуға өзін-өзі дамытуда 
бағыт береді. Дәріс сабағына дейінгі тірек сызбасы 
студентке  оқу  және  анықтамалық  әдебиеттердегі 
сұрақтарға логикалық жауап қайтару үшін бағыт-
бағдар секілді. Дәріс кезінде студент бұрынғыдай 
пассивті тыңдаушы ретінде емес, дәлелді әңгімеле-
суші, қатысушы, білімнің авторы болады. Ол тақы-
рыпты зерттеу барысында туындаған сұрақтарына 
жауап алады. Бірлесіп жұмыс жасалады.
Семинар сабақтарында тірек сызбасы студентке 
тапсырмаларды құрастыру және шешу үшін бағыт 
береді. Тірек сызба түрлі аралық бақылау кезінде 
пайдаланылады, егер ол компьютерлік тест ретін-
де болса, және уақыты шектеулі болғанда, және де 
емтиханда, ол оқу тапсырмалары ретінде болуы да 
мүмкін.
Тірек  сызба  түріндегі  өзіндік  жұмыс  сананың 
икемділігін, көлемін және т.б. сапасын дамытады, 
ұйымдастыру  қабілетін  арттырады.  Дәрісте  бола-
тын  диалогтан  өзін-өзі  басқару  белсендітіріледі, 
өзіне-өзі  баға  беру,  студенттердің  рефлексивтілі-
гі  дамиды.  Оқытушы  үшін  ол  жұмыс  материал-
ды  жеткізудің  проблемаларын  айқындауға,  қиын 
сұрақтарды табуға көмектеседі. Өзіндік жұмысты 
ұйымдастыру  барысында    тірек  сызбаларды  қол-
дану  студенттерді  ынталандырады,  диалогка  дай-
ындығын  және  инновационды  пәндік-бағдарлық 
білім берудің негізгі принциптеріне айналады.
Болашақ  әлеуметтік  педагогты  дайындаудағы 
басты  компонент  болып  табылатын  ол  тәжіреби-
елік  білімді  көбейту.  Жүйелік,  интенсивті  прак-
тикасыз  бұл  мәселені  шешу  мүмкін  емес.  Соңғы 
жылдары бұл мәселеге аса зор көңіл бөлінуде. Уни-
верситеттердің оқыту жоспарында практикаға ар-
налған сағаттар көлемі өсуде. Алайда оның мазмұ-
нын,  әдістерін  және  ұйымдастыру  формаларын 
жаңалауға дұрыс көңіл бөлінбейді. Педагогикалық 
практикаға бұндай көзқарастың бірнеше себептері 
бар. Оның бірі ынталандырудың өзгеруі, абитури-
енттердің  де,  студенттердің  де.  Бүгінгі  таңда  пе-
дагогикалық ЖОО бітірушілердің көбісі мектепке 
жұмысқа тұрмайды, өзіндік себептермен ғана емес, 
жұмысқа тұру мәселесінің әсерінен де. Сондықтан 
студенттердің  басым  көпшілігі  бірінші  курсттан  
бастап  педагогтық  мамандыққа  бағытталмайды. 
Кәсіби қызығушылықтың жоқтығы педагогикалық 
практикаға немқұрайлықты туғызады.
Практикамен  жұмыс  істейтін  мектептегі  жа-
лақының да төмендігімен қиындықтар туындайды. 
Көбінесе директорлар және олардың орынбасарла-
ры артық жүк алғысы келмейді. Кейде мектептегі 
жағдайлар  студенттерге  арналған  оқу  жоспарына 
сай  келмейді,  мұғалімдердің  деңгейі,  педагогика-
лық бағыттардың жоқтығы – осының барлығы өз 
әсерін тигізеді.
Сонымен бірге ЖОО  мен мектептердің  нәти-
желі серіктестігінің тәжіребиесі, болашақ әлеумет-
тік педагогтарды дайындау жұмысында өзара пай-
далы, әржақты жұмыстын  қажеттілігін түсінеміз 
және осы бағытта жұмыс жасалуда. Мектеп басқа-
рушылары  университетпен  байланыстарынан, 
алдымен,  өз  мұғалімдерінің  біліктілігін  артуын 
болжамдайды.  Практикаға  студенттерді  шақы-
рудағы  басты  мақсаттары  ол,  практиканттармен 
жаңа  мақсаттар,  технологиялар,  идеялар  келеді 
деп  күтуде  [6].  Әрине,  мұндай  директорлар  мен 
меңгерушілердің шешімі логикалық, стратегиялық 
дұрыс деп есептелінеді.
Бірақ,  студенттерді  педагогикалық  практикаға 
дайындайтын  университеттің  ортасының  жауп-
кершілігін  арттыру  керек.  Оның  мазмұнын  құра-
стыруда  тек  қана  педагогтар  қатыспауы  керек, 
психологтар, әдіскерлер, арнайы пән мұғалімдері, 
тәрбиешілері,  әлеуметтік  қызметкерлер  қатысыу 
қажет.  Практиканың  мазмұнының  толықтылығы 
мен  тиімділігі  студенттермен  факультеттегі  жұ-
мысқа  да  тікелей  байланысты.  Мұндағы  студент-
терді практикаға кешенді түрде дайындау туралы 
айтылады.  Соған  байланысты  факультетте  оқы-
тылатын  пәндердің  міндеттерін  нақты  айқындап 
айтылуы  керек,  олар  студенттердің  психологи-
ялық-педагогикалық дайындығын және жалпы мә-
дениеттік ортаны құрастырылуына, ізгі ниеттердің 
қалыптасуына әсер етуі керек.
Соңғы  жылдары  педагогикалық  практиканы 
ұйымдастыруда  және  педагогикалық  кадрларды 
дайындауда  үлкен  өзгерістер  орын  алды.  Кәдімгі 
ақпараттық тәсіл қызметтік тәсілге алмасуда, оның 
негізіне келесі идеялар кіреді:

іс-әрекет;

тұлғаның даму заңдылықтары;

тұлғалық- бағыттық тәсіл;

білім берудің белсенді әдістері;

заманауй педагогикалық технологиялар;

мұғалімдердің шығармашылық қызметі;

Мен-болашақ  маманмың-  студенттің 
тұжырымдамасы.
Практика  педагогикалық  үрдіс  кезіндегі  жас 
әлеуметтік  педагогтың  әдістемелік  рефлексиясын 
дамытуға  көмектеседі,  мұндай  жағдайда  оның 
ойлау  құралдары,  өзінің  әлеуметтік-педагогика-

204
_______________________________________________________________________
Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана                                                           
Science and life of Kazakhstan. №6 (42) 2016
лық қызметінің әдістемелері болады, практикалық 
жауапты  табудың  және  шешудің  процессі.  Өзінің 
қызметін бақылау практикантқа жұмысында пайда 
болатын  қиыншылықты  анықтауға,  оны  ұқыпты 
жолмен шешуге көмектеседі. Болашақ әлеуметтік 
педагогтың  қиыншылықтарының  пайда  болуы, 
оның индивидуалды ерекшеліктеріне, кәсіби дай-
ындық  бағыттындағы  мінезіне  байланысты.  Сон-
дықтан қызметті нақты зерттеу студентке педаго-
гикалық  мақсатты  түрде  жол  табуға  көмектеседі. 
Практикант айқындауға үйренеді, кәсіби білім мен 
біліктіліктің жеткіліксіздіктерін қандай қателіктер 
жіберілгенін, жеке қасиеттерімен байланысын ай-
қындайды.
Практика  барысында  студент  тұлға  ретінде 
және кәсіби маман ретінде дамиды. Ол әлеуметтік 
педагог сияқты ойлауды және шешім қабылдауды 
үйренеді,  тек  қана  ой  мен  күнділікті  тәжіребиеге 
сүйенбейді. Болашақ әлеуметтік педагог индивиду-
алді шығармашылық қабілеттерінің дамуына прак-
тикада  орындалатын  қысқы  және  ұзақ  мерізімді 
тапсырмалар әсер етеді. Олар студенттерге теори-
ялық материалды терең түсінуге жол ашады, жеке 
педагогикалық стильді қалыптастыруға әсер етеді.
Шығармашылық  әлеуетті  жоғарлату  үшін 
әртүрлі  сайыстар,  студенттердің  сабақты  өткізу-
дің дәстүрлі емес түрлеріне, ойын күиінде, әдісте-
мелер  жинағын  қалыптастыруға  есеп  беруі.  Бұл 
материалдар  дидактикалық  ойындармен  жаттығу 
минуттарынан,  кроссвордтардан,  тематикалық 
карточкалардан,  педагогикалық  басылымдардан, 
дәстүрлі және альтернативті білім бері жүйелерінің 
конспекттерінен  тұрады.  Мұндай  әдістемелік  жи-
нақты  әрбір  студент  1-ші  курстан  бастап  жазады 
ол  нормативті  құжатпен  (программалар,  бағалау 
критерийлері,  әлеуметтік  педагогикалық  әдісте-
мелерді жіктеудегі көмекші), кітапханалық әдісте-
мелік көмекшілер. Бұл материалдар портфолиосы 
студентерге жұмыс кезінде дипломалды практика 
кезінде үлкен көмек береді.
Сонымен,  педагогикалық  практиканың  басты 
құраушысы  студенттердің  дипломдық  жұмысты 
жазу  мен  оны  қорғаумен  байланысты  зертте-
ушілік  жұмыстардан  тұрады.  Тандалған  ғылыми 
тақырыпқа байланысты және арнайы кәсіби цикл 
барысында үйреніп танысқан әлеуметтік педагог-
тың  болашағындағы  әдістемелер  қолданылады. 
Осының арқасында ғылыми әдістер туралы теори-
ялық  білімдері  саналы  тұрғыда  игеріліп,  нәтиже-
сінде  зерттушілік-аналитикалық  қабілет  дамиды. 
Соңында,  заманауи  диагностикалық  біліктердің 
дамуына септігін тигізеді.    
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1.  «Білім  туралы»  Қазақстан  Республика-
сының  2007  жылғы  27  шілдедегі  №  319-III  Заңы 
(15.04.2016  ж.  жағдай  бойынша  өзгерістермен 
және толықтырулармен) 
2. Государственная программа развития обра-
зования и науки на 2016-2019 годы.– Астана, 2016 .
3.  Жоғары  оқу  орындарының  өзін-өзі  бағалау 
жөніндегі нұсқау/Руководство по проведению са-
мооценки вуза. – Астана, 2012 – 165 б. – қазақша, 
орысша.
4.  Жоғары  және  жоғары  оқу  орнынан  кейін 
білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік ережелері. 
http://online.zakon.kz/Document/?doc_id=31397997
5. Асанов Н. Өзіндік жұмыстардың ерекшелік-
тері. - Алматы, 2004. 
6. Поташник М.М. Управление качеством об-
разования. -М.: Педагогическое общество России, 
2000. – 448 с. 

205
_______________________________________________________________________
Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана                                                           
Science and life of Kazakhstan. №6 (42) 2016

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   38




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет