Хаттама толтырыңыз: Тапсырма Ас қорыту жолы органдарын атап, олардың құрылымын сипаттаңыз


Тапсырма 5. Ас қорыту сөлдері бөлінуінің реттелуі (жүйкелік, гуморалдық)



бет5/7
Дата06.01.2023
өлшемі36,03 Kb.
#60531
түріСабақ
1   2   3   4   5   6   7
Байланысты:
Практика 11 сабақ

Тапсырма 5. Ас қорыту сөлдері бөлінуінің реттелуі (жүйкелік, гуморалдық).


Сілекей бөлінуінің реттелуі: Жүйкелік- сопақша ми ВЖЖ екі бөлімімен реттелінеді. Парасимпатикалық жүйке жүйе – сілекей бөлуді арттырады, ал симпатикалық жүйке жүйе - төмендетеді.Гуморальдық- гормондармен реттеледі.


Өт бөлінуінің реттелуі: 1) жүйкелік – парасимпатикалық жүйке арттырады, симпатикалық жүйке төмендетеді. 2) гуморальдық – өт, глюкагон, гастрин
Ішек сөлінің реттелуі: Миогенді – ішек бұлшықет автоматиясы, жиырылуы. 2) Жүйкелік – парасимпатикалық жүйке моториканы жоғарылатады, симпатикалық жүйке моториканы бәсеңдетеді. 3) Гуморальдық – гормондармен реттеледі.
Тоқ ішектің моторикасының реттелуі: 1) Жүйкелік – парасимпатикалық жүйке үдетсе, симпатикалық жүйке бәсеңдетеді. 2) Гуморальдық – серотонин, глюкагон төмендетеді.


Тапсырма 1. Ішек құрылысын сипаттаңыз

Ішек аш жэне ток ішек болып екіге бөлінеді. Аш ішек адамның бойынан орта есеппен 4-5 есе ұзын. Ол үш бөлімнен: он екі елі ішектен, аш жэне мыкын ішектерден гұрады. Адамда он екі елі ішектін үзындығы 25 см, ішсктің жалпы ұзындыгының 2/5-і аш ішск үлесіне тисді, ал мыкын ішсктің ұзыңдыгы аш ішектің 3/5-не тсң. Ішск ұзындыгына карай ас ішекте 10-12 сағаттай кідірсді. Осы мсзгілдс: а) ішсктің кілегейлі кабығындагы либеркюн (12 елі ішекте - бруннер) бездерінің сөлі мен ішектегі химус араласкан үйкы безі сөлінің жэне өттіц бірлескен эрекеті арқасында ішекте ас корыту үрдісі аякталады; б) ішектің ортаңгы қабаты - бірыңгай салалы ет талшыктарының жиырылып созылуы нәтижесінде ішектегі химус томен карай біртіндеп жылжып ток ішекке жетеді; в) асқорыту барысында пайда болған өнімдер ішекген канға, лимфаға сіңеді.


Ішектің жоғарыда аталған сөл шыгару. кимыл-козгалыс жасау, коректік заттарды сіңіру кызмсттсрін тсксеру үшін итке Тири-Велла фистуласын кояды. Аш ішсктсн үзындыгы 25-30 с.м кесінді алып, оның екі үшын операцнялык жарадан өткізіп сыртка шыгарады. Кесінді алынган ішек түтігінің екі ұшын жалғау үшін алдымен лигатура салып тігіп тастайды. Осылайша бекітілген ішектің кабырғасын (ұзъгндыгы 5- 8 см) жарып, екі жактагы жараны бір-бірімен түйістіріп, шетін айналдыра тігеді. Сөйтіп ішек каналын бүтіндеп, ас өтетіндей етеді. Бүл операция энтеро-энтероанастамоз деп аталады (латынша энтерум - іш, анастомоз - косу). Ішекке кан мен лимфа тамырлары. жүйке талшықтары шажыркайдың бойымен келеді. Сондыктан операция кезіңде жекеленген ішек бөлігінде тарамданатын тамырлар мен жүйкелердің негізгі бүтактары кесілмейді. Сөйтіп бүтінделген ішек түтігінін жекеленген ішек бөлігімен жүйкелік, гуморальдык байланыстары бұзылмайды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет