Химия пәніне арналған оқу-әдістемелік материалдар
Дәріс 36. КӨМІРСУТЕКТЕРДІҢ ГАЛОГЕН ТУЫНДЫЛАРЫ
жүктеу/скачать 5,02 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Алу әдістері
- Физикалық қасиеттері
| Дәріс 36. КӨМІРСУТЕКТЕРДІҢ ГАЛОГЕН ТУЫНДЫЛАРЫ
Изомериясы. Номенклатурасы. Физикалық қасиеттері Көмірсутек молекуласындағы бір немесе бірнеше сутегі атомдарының орнын галоген атомдары басқан қосылыстарды көмірсутектердің галоген туындылары деп атайды. Олар көмірсутегінің құрамына қарай қаныққан және қанықпаған көмірсутектердің галоген туындылары болып екіге бөлінеді. Бұл қосылыстар молекуладағы галоген атомының санына қарай моно- (құрамында бір галоген атомы), ди-(екі галоген атомы), поли-(үш және одан да көп) галоген туындылары деп бөлінеді. Аталуы: Галоген туындыларын көбінесе тарихи қалыптасқан атаулармен атайды. Мысалы: СНСl3- хлороформ, СНІ3- йодоформ. Халықаралық номенклатура бойынша, галоген туындыларын атау үшін, көміртегі тізбегінің ең ұзын тізбегін алып, галогенге жақын жағынан бастап нөмірлейді. Алдымен радикалдың орны мен атын, содан кейін галоген атомының тізбектегі орны мен атын, соңынан ұзын тізбекті атайды. Мысалы: 2- хлорбутан Галоген туындыларының изомериясы көміртегі тізбегінің құрылысына және галоген атомдарының орнына байланысты болады. Алу әдістері 1. Қаныққан көмірсутектерді галогендермен әрекеттестіру арқылы алады: этан хлорэтан 2.Таза монохлоридтерді алу үшін, хлорсутекті алкендермен әрекеттестіреді: 2-хлорпропан
СН3ОН(г) + НСl(г) → СН3Сl(г) + Н2О(г) метанол хлорметан Физикалық қасиеттері Қаныққан галоген туындыларының көпшілігі бөлме температурасында түссіз сұйықтар. Хлорлы метил (СН3Сl), хлорлы этил (С2Н5Сl), бромды метил (СН3Вr) газ тәрізді заттар, йодоформ (СНI3)- қатты зат. Галоген туындылар суда өте нашар ериді, бірақ органикалық еріткіштерде (спиртте, эфирде) жақсы ериді. Өздеріне тән иісі бар. Әр түрлі органикалық қосылыстарды синтездеу үшін еріткіш ретінде қолданылады. жүктеу/скачать 5,02 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|