Химия пәніне арналған оқу-әдістемелік материалдар



бет24/271
Дата27.10.2022
өлшемі5,02 Mb.
#45726
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   271
Байланысты:
Ã. Ê. Èñêàêîâà 4 18. 09. 2013 æûë?û ¹1 áàñûëûì îðíûíà åíã³ç³ëãåí

ХИМИЯЛЫҚ ТЕПЕ-ТЕҢДІК

Көптеген реакциялар бір бағытта жүреді. Мысалы, 2КСІО3  2КСІ + 3О2, 2Na + 2H2 O  2NaOH + H2, оларды қайтымсыз реакциялар деп атайды. Бірдей жағдайда қарама – қарсы екі бағытта жүретін реакцияларды қайтымды деп атайды. N2 + 3H2  2NH3, Fe3O4 + 4H2  3Fe + 4H2O. Солдан оңға қарай жазылған реакцияны тура , оңнан солға жазылған реакцияны кері реакция деп атайды. Қайтымсыз реакция деп атау тек шартты түрде ғана. Химиялық реакция жүрген кезде алғашқы заттардың концентрациялары азаяды, олай болса, әрекеттесуші массалар заңы бойынша реакция жылдамдығы да азаяды. Егер реакция қайтымды болса, белгілі бір уақыт өткен соң кері реакцияның жылдамдығы арта бастайды, себебі реакция нәтижесінде пайда болған заттар концентрациялары артады. Тура және кері реакциялар жылдамдықтары теңескенде химиялық тепе- теңдік орнайды, енді реакцияға қатысатын заттардың концентрациялары ары қарай өзгермейді. Егер жалпы теңдеуді былай жазса


аА + bВ  сС + dD, онда тура реакция жылдамдығы  = k Aa  Bb ;
= k Cc  Dd тепе – теңдік кезінде  = , олай болса,
k Aa  Bb = k Cc  Dd сонда, k / k = К т – реакцияның тепе-теңдік константасы болады. Тепе-теңдік константасына кіретін концентрацияларды тепе-теңдік концентрациялары деп атайды. Сонымен, тепе-теңдік константасы сол температурада тұрақты шама, реакция нәтижесінде түзілген заттардың тепе-теңдік концентрациялары көбейтіндісінің реакцияға түскен заттардың тепе-теңдік концентрациялары көбейтіндісіне қатынасын көрсетеді:


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   271




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет