Химиялық пәндер кафедрасы Презентация Тақырыбы: Күшті және әлсіз қышқылдар мен негіздердің, буферлі ерітінділердің рН есептеу. Медицинадағы буферлі ерітінділердің маңызы

Химиялық пәндер кафедрасы Презентация Тақырыбы: Күшті және әлсіз қышқылдар мен негіздердің, буферлі ерітінділердің рН есептеу. Медицинадағы буферлі ерітінділердің маңызы.

Орындаған: Лесбек Арайлым

Тобы: ФӨТҚА-01-22

Қабылдаған: Рысымбетова Ж.К.

Шымкент-2023

Жоспар

• Кіріспе
• Негізгі бөлім

2.1 Ерітінділердің рН-ын есептеу

2.2 Буферлі жүйелердің рН-ын есептеу

2.3 Фармацевтикалық өндіріс технологиясындағы буферлі ерітінділердің маңызы

3. Қорытынды

4. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Көбінесе жай буфер деп аталатын буферлік жүйелер ерітіндіге қышқыл немесе негіз қосылған кезде тұрақты рН (қышқылдық немесе сілтілік) деңгейін сақтауға көмектесетін заттардың жиынтығы. Буферлер химияда, биологияда және әртүрлі практикалық қолданбаларда өте маңызды. Мұнда буферлік жүйелердің негізгі сипаттамалары мен компоненттерін айта кетсем:

• Буферлік жүйенің құрамдас бөліктері: - Типтік буферлік жүйе әлсіз қышқыл мен оның конъюгаттық негізінен немесе әлсіз негізден және оның конъюгат қышқылынан тұрады. Бұл екі компонент тепе-теңдікте, яғни олар өзара түрлене алады: - Әлсіз қышқыл (HA): ерітіндіге протонды (H+) бере алады. Конъюгат негізі (A-): ол ерітіндіден протонды (H+) қабылдай алады.
• Буферлеу әрекеті:- Буферлік ерітіндіге қышқылды қосқанда, қосылған H+ иондары конъюгат негізімен (А-) бейтараптандырылып, әлсіз қышқыл (HA) түзіледі. - Негізді қосқанда, әлсіз қышқыл (HA) қосылған OH- иондарын бейтараптандыру үшін H+ иондарын бере алады және конъюгат негізін (A-) құрайды.
• Буфер сыйымдылығы:- Буферлік сыйымдылық қышқыл немесе негіз қосылған кезде буферлік ерітіндінің рН өзгеруіне қарсы тұру қабілетін білдіреді. - Әлсіз қышқылдың және оның конъюгаттық негізінің концентрациясы жоғары буферлердің буферлеу қабілеті жоғары.
• Гендерсон-Хассельбалх теңдеуі: - Буферлік ерітіндінің рН мәнін есептеу үшін Хендерсон-Хассельбалх теңдеуі жиі қолданылады: - рН = pKa + log([A-]/[HA]) - pKa – әлсіз қышқылдың қышқылдық диссоциация константасының (Ка) теріс логарифмі.