И. А. Зимняя педагогикалық психология
Қарым-қатынастың деңгейлік құрылымы
жүктеу/скачать 2,21 Mb. Pdf көрінісі
|
И.А. Зимняя Педагогикалық психология (2) 3
| Қарым-қатынастың деңгейлік құрылымы
Қарым-қатынастың тҥрлі жақтарының (функцияларының) байланысы, олардың динамикасы Я. Яноушек ҧсынған қарым- қатынастың деңгейлік схемасында неғҧрлым айқын байқалады (1981). Осы схеманың бірінші деңгейінде коммуникация ӛз тарапынан ақпарат беру мен қабылдауды, контактқа тҥскен индивидтердің бастапқы ақпараттылығында болатын айырмашылықтарды тҥзететін оның кодталуы мен декодталуын білдіреді. Алайда, осы деңгейдің ӛзінде коммуникация тек ақпарат алу мен беруге ғана теңеспейді, жасырын 323 тҥрде ол қатысушылардың ӛзара қатынастарын да қамтиды. Мысалға, сӛйлеуші жағынан тыңдаушының (реципиент) беріліп отырған ақпаратты қалай қабылдауының антиципациясы орын алады, ӛз кезегінде реципиент ӛзі алған ақпараттың контексін қайта қҧрылымдайды: сӛйлеушінің бастапқы ниеті, оның тәжірибесі, білімдері және т.б. осы деңгейде бірлескен іс-әрекетпен тікелей байланыс жоқ. Коммуникация екінші деңгейде нақ ӛзара сипатқа ие болады, мҧнда ол қатысушылардың ӛзара мағыналарды беруі мен қабылдауын кӛрсетеді. Осы деңгейде коммуникация олардың ортақ міндеттерді орындаудағы бірлескен іс-әрекеттерімен тікелей байланысты, ол тек қана іс-әрекеттегі емес, сондай-ақ сонымен байланысты коммуникацииядағы функциялардың сараланып жіктелінуіне әкеледі. Соңғысы бҧл жағдайда ақпараттау, сҧрастыру, оқыту, нҧсқау беру, бҧйыру және т.б. сипатқа ие бола отырып, бірлескен жҧмыстың ҥйлесімділігін қамтамасыз етеді. Берілген коммуникация бағытталған білімдермен, ойлармен, шешімдермен алмасу бҧл жерде міндетті бірлесе орындауға бағынған – қажет мәліметтерді алуға, оқу материалын меңгеруге, жаңа білімдерді ашуға, бҧйрық беруге және т.б. жүктеу/скачать 2,21 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|