И қазақ тіл білш інің антологиясы с. Исаев Қазіргі қазақ тіліндегі негізгі грамматикалық ұғымдар Павлодар 2010



Pdf көрінісі
бет81/149
Дата01.04.2022
өлшемі10,59 Mb.
#29557
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   149
осы  күні,  сол  күні,  осы 
жолы,  сол  жолы,  бүл  жолы,  бір  күні,  ертеңгі  күні,  кешегі 
күні,  күні  кеше,  күні  бүгін,  күні  ертең,  күндердің  бір  күні, 
күндіз-түні 
деген сияқты қалыптасқан күрделі сөздерді (оның 
бер  жағында,  бүлардьщ  бәрі  де  үстеу  сөз  табына  ауысқан), 
сондай-ақ  дара  қалпында  да  және  күрделі  қалыптарында 
да  тәуелдіктің  үшінші  жағында  көнеленіп  қалған 
қай-сы, 
қайсы-сы,  бәрі,  бәрі-сі,  бәр-бә-рісі,  ең  азы,  ең  көбі 
сияқты 
сөздерді  алсақ,  олардың  қай-қайсысында  болса  да  тәуелдік 
жалғаудың  бастапқы  мағынасынан  да,  қызметінен  де  жүрдай 
болып  айырылған,  сөздердің  болінбейтін  болшегі  сияқтанып 
кеткен  үшінші  жағының  қосымшасын  кореміз»  (Ы.  А.  -  ҚҚТ, 
55-56) -  деген  пікірге  қайшы  пікір  де  жоқ  емес.  Бүл  қосымша 
әдеттегі  тәуелдік  жалғауы  беретін  тәуелділік-меншіктілік 
мағынаны  білдірмеуі  және  оның  үстіне  ілік  септік  жалғаулы
85


сөзбен де байланысып тұрмаитыны, мағынасы жағынан жатыс 
септік тұлғасымен синонимдес болып, мезгілдік мәнді білдіруі 
негізінде  тәуелдік  жалғау  көрсеткіші  емес,  үстеу  тудыратын
қосымша деп көрсетіледі де, 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   149




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет