И қазақ тіл білш інің антологиясы с. Исаев Қазіргі қазақ тіліндегі негізгі грамматикалық ұғымдар Павлодар 2010



Pdf көрінісі
бет116/149
Дата01.04.2022
өлшемі10,59 Mb.
#29557
1   ...   112   113   114   115   116   117   118   119   ...   149
Байланысты:
isaev s kazirgi kazak tilindegi negizgi grammatikalyk ugymda

осыны
ғана 
жеткізу,  білгізу 
шарт... 
Шешесінің 
соңгы  сөзі 
Абайдың
құлагына 
әлі  естіліп  тұрған  секілді  (М.  Әуезов).  Бірінші 
сөйлемдегі  осыны  жеткізу  (осыны  білгізу)  тіркесін  байланы- 
стырып  түрған  -   табыс  септік  жалгауы  -ны.  Бүл  форма  өзі 
жалғанған 
осы 
сөзін 
жеткізу 
(білгізу) етістігімен байланысты- 
рып қана тұрган жоқ, сонымеи бірге өзі сабақтаса байланысқан 
бүл  етістіктің 
салт  емес,  сабақты  етістік 
болуын  талап  етіп 
түр.  Сондықтан да 
жет 
салт етістігі бүл жерде 
-кіз 
өзгелік етіс 
жүрнағы  арқылы сабақты  етістікке  айналған.  Егер  бүл  етістік 
салт етістік мәнінде жүмсалса, табыс септік түлғасы да қажет 
болмай, ол басқа түлғада (атау я ілік) түрар еді.  Оразбайға осы 
(осының)  ғана  жетті  не  жету  (жетуі),  білу  (білуі)  шарт.  Осы 
сияқты  алдыңғы  сөйлемдегі 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   112   113   114   115   116   117   118   119   ...   149




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет