I. Қыс өтіп, күлімдеп көктем, жарқырап жаз келгенде, шұрқырап жатқан қалың жылқы



Pdf көрінісі
бет21/367
Дата17.10.2022
өлшемі4,57 Mb.
#43719
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   367
20. Керей мен Жәнібек хандардың 
тарихтағы орны 
A) Отарлау саясатынан құтқарушылар 
B) «Жеті жарғыны» енгізген хандар 
C) Саяси бітімгерлер 
Д) Соғыс әдіс-тәсілінің білгірлері 
Е) Қазақ хандығынын негізін 
калаушылар 
1127 нұсқа 
1-мәтін 
Тасып жүргенім жоқ... 
Сырым Нұралыға наразы болып жүргенде: «Аз бен көпті, ақ пен қараны, нашар мен 
мыктыны теңгере алмадың, біреу біреуді шауып жеп жатыр, оны баскара алмадың», - 
деп окпелепті. Нұралыға бір кез келгенде Сырым амандаспай жүре береді. Сонда 
Нұралы: 
- Батыр, қайырылтып сәлем бергің келмейді, тасып жүрсің-ау! - депті. Сонда Сырым: 
Хан, тасып жүргенім жоқ, алты алаштың басын қоса алмай сасып журмін, - депті. 
1. Сырым Нұралы ханның қандай 
әрекетіне өкпелі? 
A) Әділетсіздігіне 
B) Өктемдігіне 
C) Көпшілдігіне 
Д) Тілінің кыршаңдыгына 
Е) Қаталдыгына 
2. Мәтінде қолданылмайтын қарама- 
қарсы ұғымдар 
A) Тату мен араз 
B) Аз бен көп 
C) Тасу-сасу 
Д) Ақ пен қара 
Е) Нашар мен мықты 
2-мәтін 
Ұрпақ заманынан озбаса 
Мұрат ұнемі әкесінен нені болса, соны сұрайтын. Әкесі де оган өте ыждахатпен жауап 
беретін. Бірде ол әкесінен: 
- Әке, неге осы ат жүргенде аллыңғы аяқтары басқан ізінен артқы аяқтарының баскан 
ізі асып түседі? - дсеп сұрады. Әкесі: 
- Балам, ол солай. Алдыңғы аяқтары басқан ізден артқы аяқтары басқан ізі озып түсіп 
отыратын қасиет тек жуйрік, бәйге аттарында ғана болады. Оны сен аңғарған екенсің 
демек, сенен де бір ақылды адам шығар. Ол тағы: Бұрын шыққан құлақтан кейін 
шыққан мүйіз озатынының да белгісі, - деді. 
Бала: 
- Бұрын шыққан құлактан кейін шыққан мүйізоза ма? Неғс?-деп сұрады әкесінсн. 
Әкесі: 


21 
- Иә, балам. Мәселен, құлақ туа бітеді. Ал мүйіз болса малдың төлі туғанда болмайды. 
Кейін, үлкейе келе, біртіндегі өсе келе кұлақтан да озып, ұзарып кетеді. Өзін қарашы, 
ана ала тайыншаның туғанда мүйізі бар ма еді? Жоқ болатын. Ал құлағы ше? Құлагы 
бар болатын. Бір айдан кейін мүйіз шыга бастады. Келер жылы мүйізі құлагынан 
әлдеқайда ұзын болып өседі. Сен ақылдысын. Демек, Ақбақайдың артқы аяғы алдыңғы 
аяғынан озып түскеніндей, ала тайыншаның туғанда жоқ мүйізінің туғанда бар 
құлағынан асқанындай сен де үлкейгенде қатарыңнан озасың, балам. Олай етпесең, 
сенің менен туған ұрпақ болғаның қане? Ұрпақ заманынан озбаса, қатарынан озбаганы 
да. Мен сенің менен озғаныңды қалаймын, -деді әкесі. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   367




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет