I. Қыс өтіп, күлімдеп көктем, жарқырап жаз келгенде, шұрқырап жатқан қалың жылқы
Ертеде Марста судың көп болғанының дәлелі
жүктеу/скачать 2,32 Mb.
|
I. ?ûñ ?ò³ï, ê?ë³ìäåï ê?êòåì, æàð?ûðàï æàç êåëãåíäå, ø?ð?ûðàï æà
- Бұл бет үшін навигация:
- 4. Марста азон кабатының болмауының адамдарға тигізер зияны
- 5. Марстагы орташа тэуліктік температура қанша болады
| 3. Ертеде Марста судың көп болғанының дәлелі
A) Марста темір оксидінің көп болуы B) Марста биік таулардын болуы C) Судың эрекет етуімен түзілетін минералдардың табылуы Д) Ғаламшарда өзен сағаларының болмауы Е) Қысымның өте төмендігі 4. Марста азон кабатының болмауының адамдарға тигізер зияны A) Күйдіріп жібереді B) Қан құрамын өзгертеді. C) Үсітіп жібереді D) Оттегі газға айналады. Е) Дене қысымы төмендейді. 5. Марстагы орташа тэуліктік температура қанша болады? A) - 22,7'С B) -687'С C) - 24'С D) - 60'С Е) - 37’С 6. Ғаламшардың қызыл түсті болуын ғалымдар неlен болжайды? A) Темір оксидінің көп болуы B) Өзен сағалары C) Тау массивіне ие болуы D) Озон қабатының болмауы Е) Минералдардың табылуы 3-
Ырыс пен берекет Ертеде Бегайдар деген саудагер жігіт болыпты. Ойдан орып, қырдан кырып, табыс тауыпты. Үйіне дүниеиі қанша үйсе, ол соғұрлым кеми береді екен. Байлығының берекесі болмалты, Бегайдардың үйлі-баранды көршісі бар екен. Оның мал дегенде бес-алты ешкісі болады, Бірак тұрмысы күннен күнге гүлдене береді. Бір күні Бегайдар көршісінен: - Әй, көршім, сенің бала-шағаң бар. Мал дегенде бес-алты тоқал ешкің ғана бар. Бірақ отбасың берекелі, қарның тоқ. Ал мен жалғыз тұрамын. Үй көрмей сауда жасап, мол ақша табамын. Бірак берекесі жоқ. Сыры неде? - деп сұрады. Көршісі: - Қаратаудың басында мың жасаған данышпан бар. Содан ақыл сұра, - дел жауап берді, Бегайдар ертесіне дорбасын артынып, жолға шықты. Шаршап- шалдығып келе жатып, бір лашыкка тап болды. Ішіне кірсе. шал, кемпір және бір бойжеткен қыз бар екен. Бегайдар сусын ішіп, дәм татканнан кейін шалға жағдайын баяндады. Шал: - Балам, данышпанға бара жатсаң, менің аманатымды ала кет. Үйде қызым бойжетіп отыр. Соны қандай адамға берсем болады? - деді. Бегайдар: - Жарайды, ақсақал, данышпанға тілегіңізді жеткізем, - деп аттанып кетті. Тағы да ұзақжол жүріп, шаршап-шалдығып, бір бәйтеректің түбіне келіп демалды. Сол кезде бәйтерекке тіл бітіп: - Әй, Бегайдар, данышпанға барсаң, сұра. Мен тамырымды тереңге жайдым, бірақ бұтақтарым жеміс бермейді. Сыры неде екен? - деді. Беғайдар оның да аманатын арқалап, жолға шығады. Бір күні әрең дегенде данышпанға жетгі. Данышпан: - Иә, балам қандай мұратпен жүрсің? - деді. Бегайдар: - Терлеп-тепшіп, аяғымнан тозып табыс табамын, бірақ берекесі болмайды. Көршімнің бес-алты ешкісі, кеп бала-шағасы бар, табысы аз. Бірақ берекесі мол. Сонын сырын іздеп жүрмін. Жолда шал мен кемпірге, алып бәйтерекке жолықтым. Олардың да тілегін әкелдім, - деп, жолда көрген- білгенін жеткізді. Данышпан басын шайқап: 109
- Ай, балам-ай, үйдің берекесі әйелдің алақанына жасырылған. Көршіңе береке кіретіні - ақылды әйелі бар. Енді кейін қайт. Жолда кездескен бәйтеректің түбінде ат басындай алтын көмілген. Соны қазып ал. Алтынды шал мен кемпірге беріп, қызын сұра. Ақылды жар алсаң, берекең кіреді, - деді. Бегайдар данышпанның айтқанын істеді. Бәйтеректің түбінен алтыңды қазып алды. Оны кыздың қалыңмалына беріп, оған үйленді. Үзамай отбасына береке кіріп, ырысы тұрақтайды. Осылайша, әйелі екеуі барша мұратына жетіпті. жүктеу/скачать 2,32 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|