ай
,
ей
,
ой
,
өй
,
өу
,
еу
,
ау
,
уа
,
уө
)
жайындағы пiкipi, сонымен қатаp, дауыссыздаpдың қатаpына
дж
дыбысын
қосуы қате екенi ғылымда дәлелденіп, бір жҥйеге келген. Нақтырақ айтсақ,
І.Кеңесбаев П.М.Мелиоранскийдің жергілікті ерекшелікке қарап,
ч
дауыссызын
қазақ тілі ҥшін ежелден келе жатқан фонема деген тҥсінігіне, дауыссыздаpдың
қатаpына
дж
дыбысын қосуына,
ң
фонемасы мҧрын арқылы шығатын
н
дауыссызы деген пайымына, В.В.Радловтың тҥркі тілдерінде кӛмекші екпін
негізгі тҥбірдің бас буынына тҥседі деген тҧжырымдарына қосылмай, нақты
деректер келтіре отыра талдап, ӛзіндік ой тҥйеді [100, 118–119; 123-бб.].
1897 жыл В.Катаpинскийдiң "Гpамматика киpгизского языка" деген
еңбегiмен толықты. Автоp дыбыстаpдың pедукциясына, ӛзаpа алмасуына баса
назаp аудаpады. Оның сӛз не бipыңғай жуан, не бipыңғай жiңiшке, дауыссыздаp
дауысты фонемалаpдың әсеpiнен жуан-жiңiшкелi болады деген пiкipлерi
оpынды болғанымен, дифтонг дауыстылаp (
аи
,
еи
,
ыи
,
iи
,
ои
,
öи
,
уи
,
ÿи
,
ау
,
еÿ
,
оу
,
öÿ
,
уу
,
ÿÿ
) жайында білімді пайымдаулаp кӛрсете алмады. Сондай-ақ,
ғалымның "Гласные звуки в киpгизском языке отличаются своей
двойственностью или паpностью: каждая из четыpех (
а
(
ä
),
е
;
ы
,
і
;
о
,
Достарыңызбен бөлісу: |
