Құқық негіздерінің қайнар көздері
Қылмыс санаттары дегеніміз
жүктеу/скачать 1 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қылмыс жасау сатылары. Қылмыстық жаза: түсінігі, белгілері мен мақсаты. Жаза жүйесі
| Қылмыс санаттары дегеніміз- оларды нақты белгілері бойынша топқа бөлуді айтамыз. Қылмысты санаттауға іс-әрекеттің қоғамға қауіптілігінің сипаты мен дәрежесі немесе қылмыс құрамының жекелеген элементтері негіз болады.
ҚР ҚК-де (10-бап) қылмысты санаттау туралы арнаулы норма енгізіп, қылмысты сипатына және қоғамға қауіптілік дәрежесіне және кінәнің түріне байланысты онша ауыр емес, ауырлығы орташа, ауыр және аса ауыр болып санаттарға бөлінеді. Онша ауыр емес қылмыс – қылмысы үшін Кодексте ең ауыр жаза 2 ж. б.б.а. аспайтын қасақана жасалған әрекет, сондай-ақ қылмысы үшін ең ауыр жаза 5 ж.б.б.а. аспайтын абайсызда жасалған әрекет танылады. Ауырлығы орташа қылмыс - қылмысы үшін Кодексте ең ауыр жаза 5 ж. б.б.а. аспайтын қасақана жасалған әрекет, сондай-ақ қылмысы үшін ең ауыр жаза 5 ж.б.б.а. аспайтын абайсызда жасалған әрекет танылады. Ауыр қылмыс - қылмысы үшін Кодексте ең ауыр жаза 12 ж. б.б.а. аспайтын қасақана жасалған әрекет танылады. Аса ауыр қылмыс - қылмысы үшін Кодексте ең ауыр жаза 12 жылдан астам мерзімге б.б.а. түріндегі жаза немесе өлім жазасы бойынша қасақана жасалған әрекет танылады. Қылмысты санатқа бөлудің маңызы: Санаттарға бөлу белгісі бойынша б.б.а. түріндегі жазаны өтейтін режимді белгілеу: а) шартты жазаны қолдану немесе сынақ мерзімін ұзарту (64 бап) б) қылмыстардың жиынтығы бойынша жаза тағайындауда (59 бап) в) жазаны өтеуден мерзімінен бұрын шартты түрде босату (70 бап) г) айыптау үкімінің ескіру мерзімінің өтуіне байланысты жазаны өтеуден босату (75 бап) д) рақымшылық актісі негізінде қылмыстық жауаптылық немесе жазадан босату (76 бап) е) сотталғандықты жою немесе алып тастау (77-бап) мәселелері шешіледі. Қылмыс жасау сатылары. Қылмыстық жаза: түсінігі, белгілері мен мақсаты. Жаза жүйесі деп қылмыстық заңмен бекітілген, салыстырмалы ауырлығы ескеріле отырып, белгілі тәртіппен орналастырылған жаза түрлерінің соттар үшін міндетті және толық тізімі айтылады. Қазақстан Републикасының 1997 жылғы Қылмыстық Кодексінде жаза жүйесі 39- баптың бірінші бөлігінде орнықтырылған. Жаза жүйесін белгілеудің сот әділдігі міндеттерін іске асыру үшін әдістемелік және тәжірибелік тұрғыдан айтарлықтай мәні бар. Әдістемелік мәні- әрбір жазаның қолдану тәртібі, нақты шегі, жағдайлары белгіленген толық тізімінің қылмысқа қарсы жазалау саясатының бірлігіне, соттың қызметінде заңдылық қағидаттарының сақталуына ықпал ететіндігінде. Қарастырылып отырған жүйенің тәжірибелік мәні-жаза түрлерінің бірізді орналасуында. Жазаның жүйесі мен түрлері сонымен қатар қылмыстылыққа және қылмыскерлерге қарсы күрес тәсілдеріне қатысты қоғамда қалыптасқан көзқарастарды да білдіреді. Қазақстандық қылмыстық заңнаманың жазалау жүйесіне жазаның адамды масқаралайтын түрлері, яғни ұрып-соғу, мүгедек ету және өркениетті қоғамда қолданылмайтын басқа да жаза түрлері жат болып табылады.Қазақстан Републикасы Конституциясының 17- бабында былай делінген: «1.Адамның қадір-қасиетіне қол сұғылмайды. 2.Ешкімді азаптауға оған зорлық-зомбылық жасауға, басқадай қатыгездік немесе адамның қадір-қасиетін қорлайтындай жәбір көрсетуге не жазалауға болмайды» Жүйеге енетін жаза түрлерінің барлығы үш топқы бөлінеді: негізгі, қосымша, және әрі негізгі әрі қосымша қолданылатын жазалар. жүктеу/скачать 1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|