Ипохондрия шкаласи
Паст қийматлар - тахминан 40 балл, юқори кўрсаткичлар - 70 баллдан юқори.
Ушбу шкалада нафақат одамнинг ҳақиқатан ҳам гипохондрияга мойиллиги, балки унинг фаолияти, тўсиқларга муносабати ва бошқа одамларнинг фикрлари ҳам тасвирланган. Шундай қилиб, юқори қийматлар инсоннинг соғлиғини доимий равишда ўйлаши, шунингдек, шубҳали ва ҳаддан ташқари ташвишли эканлигини кўрсатиши мумкин. Бундай одамлар тўсиқларни осонликча бартараф этадилар ва уларга бўйсунишга мойилдирлар. Кам балл, бу типдаги одамнинг ғайратли эканлигини, унинг йўлида дуч келган қийинчиликларни енгишга ҳаракат қилишини ва кўпинча уни муваффақиятли бажаришини англатади.
Депрессия шкаласи
Паст қийматлар - тахминан 40 балл, юқори кўрсаткичлар - 70 баллдан юқори.
Юқори балл, сезгир одамларга хосдир, улар кўп нарсаларни қабул қиладилар ёки ҳатто арзимаган нарсалар сабабли жуда ташвишланадилар; қўрқоқ; жавобгарликдан ва қарор қабул қилишдан қўрқади. Бироқ, бундай одамлар, одатда, виждонли, ҳиссиётли ва бошқаларга бажонидил ёрдам беришга қодир. Шкаланинг номидан фарқли ўлароқ, юқори натижа кўпинча депрессияга мойилликни эмас, балки безовталикнинг кучайганлигини кўрсатади.
Шунга кўра, паст кўрсаткич қуйи даражадаги ташвишларга эга бўлганлар учун хосдир. Аксарият ҳолларда, бу тоифа инсонлар жуда ишончли, фаол, мустақил, дўстона шахслардир.
Истерия шкаласи
Юқори қийматлар (70 баллдан юқори) кўпинча ролларни ўзгартирадиган, баҳолаш ва баҳо беришда намойиш этадиганларга хосдир. Одатда, бундай одамлар ўзларининг айтганларига самимий ишонишади, гарчи бироз вақт ўтгач, улар бунинг аксини айтишлари мумкин, ва шунингдек, унга самимий ишонишади (бу уларни намойиш этувчи акцентуация турининг вакилларига яқинлаштиради). Ушбу хатти-ҳаракатларнинг мақсади диққат марказида бўлиш. Бундай одамларнинг қизиқишлари ва ҳис-туйғулари аниқ, аммо саёз. Бу, бошқа нарсалар қатори, ташвиш ва ички низоларни самарали равишда қоплашга ёрдам беради.
Клиник ҳолатларда эътиборни жалб қилиш, бошқаларни ҳамдард бўлишга ва ўзларига ғамхўрлик қилишга мажбур қилиш, одам учун ҳар доим ҳам онгли эмас истакка айланади. Бундай одамлар аслида жиддий психологик ёки неврологик сабаблар туфайли юзага келадиган жиддий касалликларнинг соматик белгиларига дуч келишлари мумкин. Ушбу тип вакиллари ўзларининг афзалликлари учун бундай кўринишлардан фаол фойдаланадилар - ўзларининг ҳаётдаги қийинчиликларини тушунтириш, муаммоларни ҳал қилишдан узоқлашиш, ўзларига ва бошқаларга ўзларининг кучлари ва жасоратларини намойиш этиш ва бошқалар хос.
Достарыңызбен бөлісу: |