Байланысты: Студентке сурактар. ХІХ гасыр ад. І модуль
Сүйінбайменайтысқан Абылай ханның ұрпағы, ұлы жүздің Албан руының аға сұлтаны
«Шернияздың әзілқойлығы, біреудің мінін табуға, не көзге мақтай қоюға шеберлігі, қысылған жерде сөз тапқырлығы, күлдіргі сөзге ұсталығы таңданарлық нәрсе» деген пікірдің авторы
Базар жыраудың ғашықтық мәселесі арқау етілгенмен, оқиғалардың өрбуіндегі кейіпкерлердің іс-әрекеттері тұрмыстық мәселелердің адамдық өмірге пайдалы істерді игеру, өмірге икемдік мәселелеріне бағындырылатын дастаны
«Інжу-маржанымен» әлемнің ең үздік шығармаларының қатарын байытқан керемет композитор, дүлдүл ақын, дауылпаз әнші
Біз Кіші жүз ішінде
Кердері деген халықпыз.
Су ішінде балықпыз.
Аңдушы дұшпан көп болып,
Оралдан келіп қалыппыз...
1940 жылы Ақтамберді Сарыұлының «Күмбір-күмбір кісінетіп» толғауын Сәбит Мұқанов қай ақыннан жазып алған?
«Тарихи шындыққа сәйкессіздік Сегіз Серінің дастандарына сенімсіздік тудырады» мақаласының авторы
Ақан сері «Айтамын замандасқа біраз кеңес» деген толғауында өз кезіндегі жастардың қанша түрлі қылық-мінездерін санап көрсетеді?
«Тырнағыма іліндің, Күтірлетіп шайнайын!», «Наркескенге жолықтың, шашармын судай қаныңды» сынды тіркестер Сүйінбайдың қай ақынмен болған айтысында кездеседі?
Ел ішінің алатайдай бүлінгеніне алаңдап, ел-жұртын уысында ұстайтын, ішкі-сыртқы дұшпанға алдырмайтын басшының осалдығына күйініп, жұртты теңгеріп ұстап тұруға әділ төре, адал хан керек деп есептейтін, сонда ғана қара ормандай халқының берекесі кіріп, іргелі ел бола алатынын меңзеп:
Жұрт жабылып ішетін
Айдын-шалқан көл керек,
Ел үстіне жау келсе,
Көк бөрідей ер керек,–
деп ежелге жыраулық поэзия дәстүріне салып төкпелеген ақын.
«Ақындық талантын көзге көрсетіп, аузынан асыл, ақылды, көркем, тоқтаулы сөз шыққан ақынды халық жынысына, тегіне, жасына, руына қарамай ардақтайды. Айтыста озған ақын халық алдына ақындыққа мандат алады. Бұл мандаттың жазылатын қағазы – халықтың жүрегі. Ақын халықтың жүрегіне ең сүйкімді, халыққа ең ардақты адамның қатарында тұрады».
Жетісу елінде Майкөт, Жамбыл, Қуандық, Сарыбас тәрізді арынды ақындармен сөз бәйгесіне түскен, Шөжеге жолығып, онымен бірге қазақ, қырғыз елін аралаған. Осы бір өнер сапарында Шөженің айтуынан оның Кемпірбай ақынмен айтысын жаттап алған. Қояндыда Біржан салмен кездесіп, мынандай бата алған:
Арқада кім тумаған, өнер кернеп,
Сайрадың сырнайыңды көкке сермеп.
Тартынба, талабыңды тарықтырма,
Айта бер өрістетіп әннен өрнек.
Бұл қай ақын?
Жиырма жасында «Назқоңыр», «Ғайни», «Мақпал», «Гауһартас», «Бозшұбар» («Боз жорға»), «Топ қараған» («Бозқараған»), «Әйкен-ай», «Қарғам-ау», «Жылой», «Алқоңыр», «Қарғаш», «Қарагөз» атты қазақ әндерінің классикасы саналатын әндерді шығарған ақын
Атаны билеп ұл кетті,
Қожаны билеп құл кетті.
Баласы келсе он беске
Ата-анадан күн кетті.
Білмеді бала құрметті,
Ағайын, туған, қарындас
Бір-бірінен бұл кетті...
