адамның бойы тез өсіп 240-250 см - ге , ал салмағы 150 кг - ға дейін жетуі мүмкін . Оны гипофизарлық алып ( гигант ) дейді . Өсуі тоқтаған ересек адамда СТГ гиперсөлініссы акромегалия дер тіне әкеліп соғады . Адам денесінің өсіңкі , шығыңқы жерлері ( иегі , мұрны , ерні , жағы , маңдай төмпешіктері , бармақтары ) өседі , гипо физбен қызметтес бездердің жұмысы өзгереді . Мәселен , жыныс без дерінің қызметі нашарлап , ұйқы безінің инсулин бөліп шығару қабі леті төмендеуі мүмкін . СТГ үзілместен өмір бойы шығарылады . Бұл үрдісті гипоталамус реттеп отырады . Сұрақтар: 1. Қызметі бұзылған бездің гормондарын атап өтіңіз: СТГ 2. Осы гормондардың негізгі физиологиялық әсерлерін атап өтіңіз: Өсуі тоқтаған ересек адамда
СТГ гиперсөлініссы акромегалия дер тіне әкеліп соғады .
3. Науқастың симптомдарының пайда болу механизмін түсіндіріңіз. адамның бойы тез өсіп
240-250 см - ге , ал салмағы 150 кг - ға дейін жетуі мүмкін .
№ 3 есеп Р. - 25 жастағы сырқат адам. Шағымдары: бойы аласа, екінші жыныстық сипаттамалары әлсіз дамыған, етеккірдің болмауы. 3 жасынан бастап оның өсуі баяулаған. Тексеру кезінде анықталды: бойы 105 см, дене бітімінің пропорциясы қалыпта, терісі бос, бетінде қартаю белгілері бар. Жыныс мүшелері дамымаған. Кеуде бездері дамымаған. Интеллект сақталған. Негізгі алмасу 12% -ға төмендеген. Қандағы глюкоза мөлшері – 3,0 ммоль/л. Несепте 17- кетостероидтар мөлшері азайған, эстрогендер мен андрогендер жоқ. Қорытынды: Соматотропин гликогеннің ыдырауын ( гликогенолиз ) , глюконео генез үрдістерін
тездетеді . Сондықтан СТГ шектен тыс көп шығатын болса қанда глюкоза , қант деңгейі
жоғарылайды ( гипергликемия ) . Бұл көбінесе гипофиздік диабет ауруына тән . СТГ липоидтар мен
май ыдырауын әсіресе бауырда бета - тотығуын күшейтеді , қанда кетоде нелерді көбейтеді де , бұл
өнімдердің дене еттеріне сіңуін үдетеді , сөйтіп сан еттерінің тонусын , күшін өсіреді . Осы
айтылған әсерлерді жүзеге асыру үшін денеде СТГ ғана емес , басқа бездердің гормонда ры да ,
әсіресе глюкокортикоидтар тироксин және инсулин жеткілікті болуға тиіс . СТГ әдеттегіден аз
түзілетін болса адамның бойы өспей қалады.
