Ішек қызметі бұзылған кездегі
мейіргерлік үрдіс
Стомаларды күту
Стандартты
операциялық
рәсімдер
•Дәрігер нұсқауы бойынша 2 тәулік ішінде тазартып,жібіту
клизмасын жасау
•Пациентке кеңес:тәулігіне 1,5 л су ішіліп ,гречка ботқасын
,қышқыл сүт,инжир жеу керектігін айт
•Жел шығаратын түтікшені н/е нәжіс жібітетін дәрілерді
пациентке беру
•Диеталық кеңес талап етіңіз
Дәреті кідіріп қалғанда көмек көрсету
•Ішекті бір уақытта босатылып отыруы жөнінде кеңес
беріңіз:ішектің престилькасы жақсарып ,нәжіс шығуына
рефлекс реттелінеді
•Пациентке және туыстарына барлық процедура туралы
түсіндіріңіз
•Анотикалық нәжіс кідіріп қалғанда жемістер,көкөніс,бидай
қабылдауын айтыңыз
•Дәрігер нұсқауы бойынша тыныштандырғыш дәрі беріңіз
•Спастикалық нәжіс кідіргенде қуырылған зат жеуге,арақ
ішуге,шылым шегуге болмайды,клечатканы аз мөлшерде
қолдану керек
•Пациентке емдеу гимнастикасын және іштің массажын жасауды үйрет
•Көмек көрсеткен нәтижені тексер
Тазарту
клизмасын қою
Гастростома-асқазан тесігі
Гастросомия-жасанды тамақтандыру мақсатымен ас қабылдайтын жылан көз жасау ортасы
Колостома- іштің алдыңғы бетінде ток ішектің өрлеу,көлденең ,сигма тәрізді бөлігіне не
бүйгенге салынған жасанды көтеншек
Колостамиятоқ- ішекті іштің алдыңғы бетіне шығару отасы
Поструальды дренаж-дене қалпымен дренаждау
Стома-тесік
Трахеотомия-кеңірдекті тілу,кесу
УУростомия-іштің алдыңғы бетіне шығарылған мықын ішегі арқылы зәр бөліну үшін
жасалған южасанды тесік отасы
Эпицистостома-іштің алдыңғы беті арқылы зәр бөлінуі үшін қуыққа салған жасанды тесік
Илеостамия-мықын ішгін іштің алдыңғы бетіне шығару ортасы
Илеостома-іштің алдыңғы бетіндегі мықын ішегі аймағындағы жасанды тесік
Ішек стомалары
туралы түсінік
Колостома-жоғары
өрлеуші н/е сигма тәрізді
ішек аймағында тесу-
уақытша н/е тұрақты
болуы мүмкін.
.
Илеостома-мықын
ішегі аймағына
тесік орнату
Уростома-бұл жасанды
несепағардың жасанды
шығуы
Нәжіс
қабылдағыш
түрлері және
оны таңдап алу
●
Нәжіс қабылдағыштар
әртүрлі болып келеді. Олар мөлдір, бір реттік немесе көп реттік қолданатын, фильтрмен немесе
фильтрсіз болуы мүмкін.
Бір компонентті нәжісқабылдағыштар нәжіс жинауға арналған қапшық, тығыздатқыш және
сырткы жабыскақ сақинадан тұрады.
Екі компонентті нәжіс қабылдағыштар пластинаға жабыстырылатын қапшықтан тұрады. Нәжіс
кабылдағышты дұрыс таңдау ішек стомалары бар науқастардың реанимациясында маңызды шарт
болып есептеледі. Наукасқа нәжісқабылдағышты қолдануды және стомаға күтім жасауды
үйретуден алдын оның стомаға психологиялық бейімделу және көмекті қажет ететінін ескерту
кажет. Көбінесе науқастар бірден стомаға карауды қаламайды, бұл жағдайда оларды мәжбүрлеуге
болмайды.
●
Нәжісқабылдағыштарды тандап алу. Нәжіс массалары пішінделгенде және ішектердің
тәулігінде 2-3 рет босауында біркомпонентті және екі компонентті нәжісқабылдағыштарды
колдануға болады. Бір компонентті (жабық)нәжіскабылдағыштарды күніне 2- рет ауыстыру кажет.
Егер оларды жиі ауыстыру қажеттілігі туындаса немесе стома айналасындагы терінің
механикалық тітіркену қауіпі болса, бір компонетті дренаждалатын немесе екі компонентті
нәжісқабылдағыштарға ауыстыру қажет .
●
Екі компонентті (жабык) дренаждалмайтын нәжісқабылдағыштар: пластинаны әдетте
аптасына 1 - 2 рет ауыстырады, ал жабық қапшықтарын тәулігіне 3 ретке дейін ауыстырады.
Жабық қапшықтардың ішіндегі фильтр автоматты түрде жұмыс істейді. Ол иістерді жояды және
қапшық ішіндегі ауаны сыртқа шығарады.
Колостомада дәрет сұйық болғанда немесе іш өту болғанда дренаждалатын (ашық)
нәжісқабылдағыштар ұсынылады.
II - кезең. Медбикелік диагноздар:
өмір сұру өнімдерін қалыпты сыртқа шығару қабілеті;
адекватты тамақтанудың бұзылулары;
күнделікті өмірде қауіпсіздіктің бұзылуы;
-өзіндік күтім тапшылығы;
-стомаларға психологиялық бейімделудың бұзылуы;
күтім бойынша білімнің жеткіліксіздігінен терапевттік режимді жеткілікті орындамау
қауіпі.
III - кезең. Күтімді жоспарлау.
стомага күтім жасау;
нәжіскабылдағышты қолдану;
тамақтану бойынша ұсыныстар;
Медбикелік үрдіс
| кезең Медбикелік тексеру.
Илеостомасы бар пациенттерге тамақтану
бойынша ұсыныстар.
Илеостома қойылған пациенттер операциядаң соң
4-6 апта клетчаткаға бай тағамдық заттарды
қабылдамауы керек. Кейіннен олар аздап ас
мәзіріне қосылады. Операциядаң кейін алғашқы
айларда ашы ішекте су және минералды
тұздардың сорылуы, кейбір дәрумендер өндірісі
қызметтері жартылай сақталады. Ішектің нәжіс
массаларын жинау және бір қалыпты
сыртқа шығару қызметі толығымен жоғалады.
Екінші айдың соңында жіңішке ішек бейімделеді,
пациенттердің басым бөлігі өздерінің бұрынғы
режиміне, тамақтану тәртібіне оралады.
Ішек стомалары бар науқастардың
тамақтануы:
V - кезең. Күтім нәтижесін бағалау.
Медбикелік күтім нәтіжесін бағалау.
Медбикелік күтім
нәтижесін бағалау науқастың әдіс
жоспарланған емдеу әдістерімен
байланысы болған шешім
қабылдау мумкіндігіне, денеің
оптималды салмағын сақтауына,
дұрыс тамақтануына негізделеді.
Пациент немесе жанұя мүшелері
стомаға күтім жасау дағдыларын
мейірбикеге көрсете алуы
керек.
Стома өлшемін
анықтаңыз. Трафаретті
қапшықтың жабысқақ
пластинасына қойып,
стома тесігі
контурларын жабысқақ
пластинаның қорғаныс
қабығына түсіріңіз
3. Жабыстырудан
алдын бір
компонентті
қапшықтың
жабысқақ
пластинасын
алақанда жылытып
алыңыз.
2. Контурға сай тесік
қырқып алыңыз.
Тесіктің өлшемі
стома өлшемінен 2-3
мм үлкен болуы
керек.
4. Қорғаныс
пленкасын шешіп,
қырқып алынған
тесіктің төменгі
шетін стоманың
төменгі
шекарасымен
сәйкестендіріңіз.
Нәжісті саусақ арқылы шығару.
Памперстерді қолдану Кейде нәжіс массалары қатты болып
клизма қою мүмкін болмайды. Бұл
жағдайда нәжісті тік ішектен саусақ арқылы шығаруға
болады. Ол үшін қолғап кию және саусақты
вазелинмен майлау қажет.
Стома айналасындағы теріні қорғау
Стомаларға
күтім жасау
Операциядаң соң стомаларға таңу бөлмесі мейірбикелері немесе стоматерапевттер күтім жасайды
Стоманың түсін бағалау үшін стоманы жиі қарау керек. Ішектердің қызыл түсі оның өмір суру
қабілеті бар екендігін көрсетеді, ал ішекте қанайналым жүйесі бұзылғанда оның түсі қара-қоныр
болып келеді. Сонымен қатар стома мен тері арасындағы тігіс сызығының бүтіндігіне назар аудару
қажет.
Операциядаң соң алғашқы 24-48 сағатта стома арқылы серозды қан аралас шырыш бөлінеді. Ішек
қызметінің қайта қалпына келуімен стома арқылы газдар бөлінеді. Барлық стомаларда бастапқы
кезде ішектен суйық нәжіс бөлінеді. Сонымен қатар су балансы бұзылуы белгілері, терінің
тітіркенуі болуыСтомаға күтім жасаудың маңызды компоненттерінің бірі - теріні қорғау. Стома бө
айналасындағы теріні қатты тітіркендіруі мүмкін. Қазіргі уақытта «Конва Тек» фирмасы теріні
тітіркендірмейтін заттардан туратын арнайы жабысқақ пластиналар шығарады. Пластина наукас
денесінде 7 кұнге дейін турады. Оны орнатқан кезде ол теріні тітіркендірмей, қыртыстары оңай
тегістеледі, «екінші тері» сияқты болады. Бұл пластинаға ішек құрамының ағып кетуіне кедергі
жасайтын арнайы жинағыш қапшық бекітіледі. Колостома айналасы терісі арнайы дәрілік
зат(тағайындаумен) мысалы, Стомагезив- пастамен өңделеді. Ол теріні нәжіс массаларымен
ластануын болдырмайды, қабынуға қарсы әсер етеді. мүмкін.
Стомасы бар пациенттер
реабилитация
Пациентті мынаған сендіру қажет: стомамен өмір - ол ауру
емес. бірақ отадан өткен бірінші
жылы адам, сәбилерше стомамен өмір сүруге үйрену керек.
Мәселе тек қана стоманы күтуде емес,
сонымен қатар психологиялық адаптацияда.
Көпшілік жағдайда стомасы бар пациент отаға дейін сүрген
қалыпты өміріне, үйреншікті
жұмысына оралады. Бірақ оларға ауыр көтеруге не қарқынды
қол жұмыспен айналысуға
болмайды. Егер стомасы бар пациент жұмысы ауыр физикалық
жүктемелерге байланысты болса,
жұмысты ауыстыру қажеттігі пайда болуы мүмкін.
Пациент үйіне оралғанша, жұмыс жағдайын
талқылаған жөн.
Стомасы бар пациент стоманы күтуге қажетті заттарымен,
нәжіс қабылдағышымен
саяхатқа шығуына болады.
сыныптарына ол спорттың кақтығысу.
Назарларыңызға
рахмет!
Достарыңызбен бөлісу: |