Ислам мәдениеті мен білімін қолдау қоры имани гүЛ ҚАйрат жолдыбайҰЛЫ
жүктеу/скачать 3,36 Mb. Pdf көрінісі
|
Қ.Жолдыбайұлыю Иманигүл
| ИМАНИ ГҮЛ
– харам. «Пайғамбарымыздың кейбір хадистеріндегі музыкаға байланысты тыйымдар осындай теріс бағытқа жетелейтін музыкаларға байланысты болса керек»- дейді ХІ ғасырда өмір сүрген тақуалығымен танымал ханафи ғалымы Абдул-Ғани ән-Нәбулуси өзінің «Идахут-дәлалат фи самағил-әәләәт» (музыка аспаптарын тыңдауға байла- нысты дәлелдерді баяндау) атты кітабында 212 . Ал егер саз бен әуен керісінше адам бойындағы мүлгіп жатқан жақсы сезімдерін оятып, рухы мен миына тыныштық сыйласа, шаршағанда жүйкесін дем алдырып, ойына көркем пікірлер салатын болса, онда неге харам болсын?! Абайдың: «Құлақтан кіріп, бойды алар Әсем ән мен тәтті күй. Көңілге түрлі ой салар, Әнді сүйсең, менше сүй», - дегеніндей кейбір әуендер мен әуездер ешбір сөз айтылмаса да, адамның ішкі дүниесіне ағыла құйылып, өзінше бір әлемге же- телеп терең ойға шомдырады. Мысалы, қазақтың кейбір күйлері орындалған уақытта көз алдыңа кең байтақ жер мен ондағы әсемдіктер елес береді. Көктемдегі көңіл-күйді білдіретін, жауған жаңбырдың тырсылын елестететін, көңіліңді сергітіп, керемет ойға жетелейтін жұмсақ та нәзік әуендердің бар екені баршаға белгілі. Отанды, бірлікті, ерлікті уағыздайтын, ата-ананың қасиетіне бай- ланысты, адам баласын адамгершілік пен имандылыққа баулитын музыка мен әндерді тыңдау әрі айту неліктен харам болсын? Соғыста әскердің жау алдындағы рухын көтеру әрі кейбір әскери бұйрықтарды білдіру мақсатында 212 әл-Имамул-әкбар Махмуд Шәлтут, Әл-Фәтаауа. 355-бет. Дәруш- шуруқ, Египет. 2004 ж. 353 ИМАНИ ГҮЛ мұсылмандардың барабан аспабын қолданғандары 213 , тіпті кейбір психикалық ауруларды музыка арқылы емдегендіктері тарихтан белгілі 214 . Мұндай жақсы істер үшін қолдануды кім болса да құптары сөзсіз. Ең әсем әуен Құран екені сөзсіз. Алайда қоғамдағы адамдардың дәрежелері мен болмысы, табиғаты мен ішкі сезімдері бірдей емес екені шындық. Олай болса, музыканы жалпылай харам санап, барлық адамға «Тек Құранды ғана оқы әрі тыңда!» деп күштей алмаймыз. Себебі, қоғамда Құран оқып, басқа да өзіне міндеттелген ғибадаттарын толық орындаумен қатар, өзі ұнатқан пай- далы музыкаларды тыңдағысы келетін адамдар тағы бар. Сондай-ақ адам жан дүниесі үздіксіз ғибадат жа- саудан, яки үнемі салмақты нәрселермен шұғылданудан жалығуы ықтимал. Сондықтан адамның табиғаты мен болмысы анда-санда көңілін көтеріп, рухын дем алдыра- тын нәрселерді қажетсінеді. Хазірет Алидің (Алла Тағала одан разы болсын): жүктеу/скачать 3,36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|