Ислам мәдениеті мен білімін қолдау қоры имани гүЛ ҚАйрат жолдыбайҰЛЫ

54
ИМАНИ ГҮЛ
Сәлби сипаттары
Бұл  сипаттар  тек  қана  Алла  Тағалаға  тиесілі,  Одан 
басқа ешкім бұл сипаттармен сипатталмайды. Жаратылыс-
та бұл сипаттардың қарама-қайшылары бар. Сәлби сипат-
тар бесеу.
1. Әл-Қидам.
Алла  Тағаланың  бар  болуының  бастауы  жоқ  деген 
мағынаны  білдіреді.  Бұл  сипат  Алла  Тағаланың  әзәли 
екендігін,  яғни,  Ұлы  Иеміздің  барлығының  алдында 
ешқашан  жоқтық  болмағандығын  білдіреді.  Оның  бар 
болмаған  ешбір  заман,  уақыт  тіпті  бір  мезет  жоқ.  За-
ман,  уақыт  деген  түсінікті  Ол  өзі  жаратқан.  Өйткені 
Алладан  басқаның  бәрі  кейіннен  пайда  болып,  Оның 
шексіз  құдіреті  мен  бөгетсіз  қалауы  арқылы  тіршілік 
бетіне  шыққан.  Иә,  Алла  Тағаланың  бар  болуының  ба-
стауы жоқ. Керісінше, Ол – кейіннен жаратылған барлық 
жаратылыстың жал-ғыз бастауы. Қидам сипатына қайшы 
мағынада  келетін  «худус»  сипаты,  яғни  кейіннен  пайда 
болу  –  Ұлы  Жаратушы  үшін  әсте  мүмкін  емес.  Себебі 
Алла Тағаланың өзі кейіннен пайда болса, Оны жаратқан 
біреу болуға, оны жаратқанды жаратқан тағы біреу болуға 
тиіс. Осылайша шынжырланып кете беретін еді. Ал бұлай 
кете беру мүмкін емес, әрі қисынға да қайшы.
2. Әл-Бәқаа.
Бар  болуының  соңы,  ақыры  жоқ  –  мәңгі  деген 
мағынаны  білдіреді.  Бұл  сипат  Алла  Тағаланың  мәңгі 
екендігінің, яғни, барлығының соңы, ақыры жоқ екенді-
гін білдіретін сипат. Алла Тағала әзәли яғни, барлығының 
бастауы болмағаны секілді соңы да жоқ мәңгі. Сондықтан 

55
ИМАНИ ГҮЛ
Оның жоқ болатын ешбір уақыт, ешбір заман, тіпті ешбір 
мезет болуы мүмкін емес.
Барлық  жаратылыстың  белгілі  бір  уақыттан  кейін 
жоқ  болып,  көз  алдымыздан  кетуі  –  оларды  жоқ  еткен 
Ұлы Жаратушымыздың мәңгілігінің белгісі.
3. Әл-Уәхдания.
Бұл  сипат  «біреу,  жалғыз,  дара»  деген  мағынаны 
білдіреді.  Алла  Тағала  затында,  барлық  сипатта-
ры  мен  істерінде  жалғыз,  біреу.  Оның  ортағы,  серігі, 
теңдесі  жоқ.  Ұлы  Алла  көбеюден,  азаюдан,  бірігуден, 
бөлінуден, ажыраудан пәк. Өйткені бұның бәрі кейіннен 
жаратылғандардың  ерекшеліктері.  Алла  Тағала  бұндай 
нұқсан,  кемшілік  сипаттардан  пәк  әрі  жоғары.  Күллі 
жаратылыстағы  барлық  жарату,  тірілту,  өлтіру,  рызық 
беру сияқты т.б. істердің негізгі болдырушы себебі, яғни, 
себептердің себебі – еш теңдесі жоқ Ұлы Алланың Өзі 
ғана.
• Жалпы әлемнің, ондағы әрбір нәрсенің бір-бірімен 
тығыз байланыста болуы – Жаратушының бір екендігінің 
белгісі.  Мысалы,  бір  ғана  алманы  жарату  үшін  жалпы 
әлемді жарата алатындай  күш-құдірет керек. Демек, алма-
ны кім жаратса, оған керекті топырақты, топырақтағы ми-
нералдарды және Жерден бірнеше есе үлкен Күнді, ауаны, 
суды да жаратқан – Сол Алла болуға тиіс. Күнді кім жарат-
са, Күн жүйесіндегі оған байлаулы бүкіл жұлдыздарды да 
жаратқан – Сол. Күнді кім жаратса, көзімізді де жаратқан 
– Сол болуға тиіс. Себебі, көзді жаратып, жарықты жарат-
паса, көзіміз көре алмас еді ғой. Егер көз клеткаларының 
атомдары Күн сәулесіне үйлесімді етіп жаратылмағанда, 
көзіміз еш ақаусыз көре алар ма еді? Мына әлемдегі барлық 
жеміс-жидектерге әр түрлі дәмді кім берсе, адамды жара-

56
ИМАНИ ГҮЛ
тып, оған сол дәмді тату үшін дәм тату қабілетін де берген 
– Сол. Ер адамды кім жаратса, оған үйлесімді етіп, бейне 
бір минус пен плюс іспетті бір-бірін толықтыратын кейіп-
те әйел затын жаратқан да Сол бір Алла болуы ләзім.
Иә,  жалпы  ғалам,  ондағы  әрбір  нәрсе  бір  адамның 
денесіндегі  ағзалардай  бір-бірімен  тығыз  байланыста 
болып, бір кісідей әрекет етуде. Тіпті олардың біреуінің 
ақау  келтіруі  басқаларға  әсер  етеді.  Ендеше,  бұлардың 
барлығын  жаратқан  және  басқарып,  бақылап  тұрған 
құдіретті Жаратушы – біреу.
•  Әрі  күллі  жаратылыстағы  ұқсастық  бір 
Жаратушының  құдіретінен  шыққандығына  дәлел.  Мы-
салы, барлық адамдардың, жан-жануардың ағзаларының 
ұқсастығы  және  атомның  айналасындағы  электрондар 
мен Күн жүйесінің ұқсастығы секілді сансыз ұқсастықтар 
– бәрінің де жаратушысы  бір екендігін білдіреді.
• Әлемдегі теңдессіз де үйлесімді таңғажайып жүйе 
олардың  Жаратушысының  бір  екендігін  тайға  таңба 
басқандай айқын білдіреді. Егер Алладан басқа тәңірлер 
болған  жағдайда,  әлемдегі  бұл  керемет  жүйенің  тас-
талқаны шығар еді. Мысалы, бір тәңір Күннің Жерді ай-
налуын қаласа, екінші бірі Жердің Күнді айналуын қалауы 
мүмкін.  Ал  екеуінің  де  қалауы  бір  уақытта  жүзеге  асуы 
мүмкін болмағандықтан, мына әлемдегі жүйе, тепе-теңдік 
бұзылар еді. Құранда бұл ақиқат былай деп баяндалады: 

жүктеу/скачать 3,36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: