История Казахстана


Энеолит (мыс-тас ғасыры) б.з.д ІІІ-ІІ ғғ



бет5/6
Дата11.10.2023
өлшемі4,07 Mb.
#113524
1   2   3   4   5   6

Энеолит (мыс-тас ғасыры) б.з.д ІІІ-ІІ ғғ.

Ботай мәдениеті (б.з.д 3700-310 жж.

  • https://youtu.be/gkJ-n90wFoQ
  • Орналасқан жері – Солтүстік Қазақстан, Ақмола обл.
  • Негізгі қоныстар: Ботай, Чаглинка, Айыртау т.б. (20 жуық)
  • 1983 ж. Виктор Федорович Зайберт экспедициясы ашты;
  • Тұңғыш жылқыны қолға үйреткен-жылқы қалдықтары дәлел.

Еңбек құралдары: тас және сүйек (тораптар мен ілгектер)

  • Еңбек құралдары: тас және сүйек (тораптар мен ілгектер)
  • Тұрғын үй: Дөңгелек ағаш;
  • Аласа жылқылар (Пржеваль жылқысының ата-бабалары)
  • Біздің дәуірімізге дейінгі ІІІ мыңжылдықта Қытайлар өз ерекшеліктерін жоғалтып, Оңтүстік Орал тайпаларымен араласып кетті.

Көне шұңқыр мәдениеті (б.з.д 3600-2300 жж.

  • Негізінен көшпелі мәдениет болды, ол егіншіліктің элементтері болды;
  • Шұңқырларда жерлеу;
  • Төрт доңғалақты арбалардың қалдықтары және олардың сазда үлгілері табылды.

Қола дәуірінің өзгеруі

  • Мал шаруашылығын дамыту;
  • Тұрақты елді мекендердің пайда болуы (Арқайым және Синташта)
  • Қолөнершілер арасында еңбек бөлінісі (қышшылар, тоқушылар, сүйек кескіштер, зергерлер)
  • ІІ мың жылдықта Ұлы далада дөңгелек арбаның п.б және тұрғындары қола балқытуды бастады (мыс+қалайы)
  • Негізгі кен орындары – Сарыарқа, Орталық Қазақстан және Кенді Алтай жерлері.

Андронов мәдениеті

  • ІІІ мыңжылдықтың соңында Еділ бойына тайпалар қоныстанды, кейінірек олар "андроновтар" деп аталды (Батыс Сібірдегі Андронов ауылы, 1914).
  • Қола дәуірінде ер адамның рөлі артты;
  • Патриархалды қоғам орнап, рулық қатынас ыдырап тайпалық бірлестік п.б.

Негізгі андронов мәдениеті:

  • Сынтасты мәдениеті (Жайық бойы) оңтүстік Орал даласы.
  • Ірі ескерткіштері: Сынтастыты, Арқайым Пішіні: дөңгелек пішінді сазды қоныстар
  • Атасуда бір жамбасына бүк түсіріп жерлеу кездеседі;
  • Қарумен немесе әшекейлермен жерленген.
  • https://vk.com/video-61968936_171048650


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет