бәрі жатады. Ал идеалды, яғни рухани дүниеге санадағы,
ойдағы, көкейдегі субъективті құбылыстар (ойлар, сезімдер,
психикалық қасиеттер) жатады. Осылардың арақатынасы,
байланысы қандай? Ойдың болмысқа, материяның рухқа
қатынасы қалай?
Міне, осы сұрақ философияның негізгі мәселесі болып
табылады.
Философтар дүниені тануға болатынына үзілді-кесілді
күмән келтірмеді. Бірақта дүние дегенде идеалистер тек
рухани дүниені ғана ескерді, ол арқылы қалған
құбылыстарды түсінуге болады деді. Ескі материализм
өкілдері болса табиғатқа ғана басым назар салды. Ойлануды
оның көшірмесі, көлеңкесі, көрінісі деп ұғынды.
Қорыта келгенде, философиялық көзқарастың
құндылығы — объективті шындықты және адам өмірін тұтас
бейнелеуге жеткізе алатындығында, ғылыми және гуманистік
көзқарастарды біріктіріп қалыптастыра алатын әрекетінде, ол
бейнелеудің де, көзқарастың да, теориялық және
практикалық қызметтің де жалпылама принциптерін
іздестіреді.
4. Қолданылған әдебиеттер
1. Ә. Х. Тұрғынбаев. “Философия” оқулығы, Алматы,
“Білім”. 2001.
2. Философия және мәдениеттану: Оқу
құралы/Құраст. Ж.Алтаев, Т.Ғабитов, А.Қасабеков
және т.б. – Алматы, Жеті жарғы, 1998. – 272 б.
3. Кішібеков Д., Сыдықов Ұ. Философия. Оқулық.—
Алматы: Атамұра — Қазақстан, 1994.— 344 бет.
4. Ғабитов Т. Философия. Оқулық. Алматы, 2003.
5. Әбішев Философия теориясы. Алматы, 2002.
6. Есімов Сана болмысы. Алматы, 2003.
Достарыңызбен бөлісу: |
