Ж. Ж. Аканова А. М. Касенова стандарттау

Ill тарау. Метрология негіздері 231
Өлшегіш приборларға бақылаушыға қабылдауға ыңғайлы 
пішінді физикалық шамаларды тіркейтін өлшеу құралдары жатады. 
Өлшегіш приборлардың ең көп тараған түрі тікелей эсер етуші 
приборлар. Оларға манометрлердің кейбір түрлері, термометрлер, 
амперметрлер, вольтметрлер, т.б. жатады.
Компораторлар. Компораторлар біртекті шамалар мераларын 
немесе бірнеше өлшеу приборларының көрсеткішін өзара 
салыстыру мақсатында қолданылатын өлшеу қүралдары болып 
табылады. Мүндай өлшеулер кезінде негізгі өлшеуіш қүралдарына 
қосымша бақылағыш өлшегіш қүралдар қолданылады. Олардың 
негізі міндеті өлшеу процесіне эсер ететін сыртқы немес ішкі 
технологиялық процестің әсерін қадағалап отыру
3.5.2 Өлшеу құралдарының метрологиялық 
көрсеткіштері және сипаттамалары
3.5.2.1 Өлшеу құралдарын өндіру, тексеру және 
жөндеуден өткізу
Көпке жарамдылъщ. Сенімділік, дэлдік талаптары қойылғанда, 
приборларды әзірлеу күрделі жэне жоғарғы дэлдікті болатын өлшем 
қүралдары. Олар жүмыста ыңғайлы болуы керек, функдионалды 
қасиеттерін көпке дейін сақтау керек. Өнеркэсіптердің барлығы 
бұндай қиын міндеттерді орындай алмайды, сондықтан өндіруді, 
тексеруді және жөндеуді бастау үшін өнеркәсіп өлшеу қүралы сияқты 
күрделі бүйым талаптарын қамтамасыздандыру жағдайын дәлелдеу 
қажет. Ол үшін ол Мемстандартта ауқатты екенін дэлелдеуі жэне 
осындай іс-шарамен айналысу қүқығына лицензия алуы керек. Бүл 
жүмыстың орындалу тэртібі ҚРСТ 2.9-2000 «ӨҚ өндіру, тексеру 
жэне жасау жүмысын лицензиялаудың тізімінде» айқындалған.
ӨҚ өндіру, тексеру және жөндеуден өткізуге өтініш беру 
кезінде өндіріс өзінің орындары туралы ақпарат - өндіретін 
жэне көмекші, кадрлардың мамандандырылуы, нормативтік- 
техникалық қүжаттардың болуы, технологиялық және өлшем 
қүралдарының сай келуі, өндіруге қорытынды келісімшарттардың 
болуы, ӨҚ тексеру жэне жөндеу туралы ақпараттар берулері тиіс.

232 Стандарттау, сертификаттау жэне метрология негіздері
Мемстандарт өтінішті қарастыруды жэне осы сапаға сай ол 
ӨҚ өндіру, тексеру жэне жөндеуге мүмкіндігі бар деп шешетін 
болса, онда лицензия беріледі, сонымен қатар, рұқсат үш түрлі 
жүмыстың барлығына берілуі мүмкін. Олар - өндіру, тексеру жэне 
жөндеу, және де жеке түрлерге. Мемстандарт лицензияланатын 
өнеркэсіптің жүмысының бақылануын тексеруге құқылы болады, 
егер де нәтижелері жаман болатын болса, лицензия жүмысын 
мүлдем тоқтатып тастауы мүмкін.

жүктеу/скачать 10,03 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: