Й менеджмент и технологии в эпоху глобализации 10-17 января 2014 г. (Bogmallo Beach Resort, Гоа, Индия) Том II bogmallo Beach Resort, 2014 2



Pdf көрінісі
бет6/22
Дата31.03.2017
өлшемі4,13 Mb.
#11002
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22
содержание  редуцирующих  веществ  феррицианидным  методом, 
содержание жидкой и твердой фазы косвенным методом, содержание 
количество  кристаллов  твердой  фазы  методом  микроскопирования.  
Показатели качества приведены в таблице 1. 
 
  Таблица 1. Показатели качества помады.
 
Показатели качества 
Оценка качества 
Помада крем-брюле 
Физико-химические: 
Влажность, % 
Содержание редуцирующих веществ, % 
Содержание жидкой фазы, % 
Содержание твердой фазы, % 
Количество кристаллов с 
размерами               10 мкм 
                                10-40 мкм 
 
9,5 
8,0 
52,0 
48,0 
 
68,0 
32,0 
 
Пралиновую  массу  готовили  из  сахарной  пудры,  тертых  ядер 
орехов,  сливочного  масла  и  толокном  «тары»  влажностью  2-4%.  Все 
рецептурные  компоненты  смешивали  в  течение  15-20  минут,  на 
установке  для  измельчения  и  смешивания  кондитерских  масс, 
разработанной 
и 
созданной 
на 
кафедре 
«Технологии 
продовольственных  продуктов  и  перерабатывающих  производств  и 
биотехнологии»,  ТарГУ  им.  М.Х.  Дулати,  которая  содержит  рабочий 
орган  из  конических  катков  и  подвижной  чаши,  которая  дает 
возможность регулировать величину рабочего зазора. 
На  рисунке  1  изображена  кинематическая  схема  установки  для 
измельчения и смешивания кондитерских масс.  
Установка  состоит  из  электродвигателя  5,  муфты  4,  червячного 
редуктора  3,  вращающегося  вала  6,  катков  конической      формы    7, 
подвижной чаши 1, стойки 2, винтового механизма 8. 
Установка  работает  следующим  образом:  через  загрузочный 
патрубок конфетная масса поступает в подвижную по вертикали чашу 
1  и  подвергается  воздействию  катков  конической  формы  7.  В 
результате  измельчения  и  смешивания  между  рабочими  органами 
получают  однородную  конфетную  массу  с  кремообразной  структурой 
2. 
 

60 
 
 
Рисунок  1.  Кинематическая  схема  установки  для  смешивания  и 
измельчения кондитерских масс. 
 
Пралиновую 
массу 
оценивали 
по 
физико-химическим 
показателям:  влажность  ускоренным  методом  на  приборе  ВЧМ
содержание жира рефрактометрическим методом, содержание сахара 
феррицианидным  методом,  дисперсность  по  Реутову.  Показатели 
качества пралиновых масс приведены в таблице 2. 
 
  Таблица 2 - Показатели качества. 
Показатели качества 
Оценки качества 
Физико-химические: 
Влажность, % 
Содержание жира, % 
Содержание сахара, % 
Дисперсность по Реутову, % 
 
3,8 
27,0 
53,0 
79,0 
                                                                                                                                                                                                                                                      
 
Для  получения  помадно-пралиновой  массы  помаду  крем-брюле 
смешивали  с пралиновой массой в соотношении П:ПР=80:20. 
На 
основании 
проведенных 
исследований 
разработана 
рецептура конфет «Дастархан», помада крем-брюле с добавлением в 
пралиновой  массе  толокна  тары.  Пралиновая  масса  при  смешивании 
имела  температуру  32-36
0
С,  а  помада  крем-брюле  67-70
0
С, 
продолжительность  их  смешивания  составила  15-20  минут,  на 
установке  приведенной  выше,  до  получения  однородной  массы. 
Полученную  массу  темперировали  при  температуре  60-65
0
С  и 
проводили формование корпусов конфет путем отливки масс в ячейки, 
изготовленные  в  крахмал.  Полученные  корпуса  конфет  выстаивали 
при  температуре  8-10
0
С  в  течение  40-60  минут,  затем  корпуса 
очищали  от  крахмала  и  подвергали  глазированию  при  температуре 
30-32
0
С. 

61 
 
Конфеты оценивали по физико-химическим и органолептическим 
показателям  приведенные в таблице 3. 
 
  Таблица 3. Показатели качества конфет «Дастархан» 
Показатели качества 
Оценка качества 
Физико-химические: 
Корпус 
Влажность, % 
Содержание жира, % 
Содержание сахара, % 
Количество корпуса, % 
Конфеты 
Влажность, % 
 
 
8,8 
16,6 
59,4 
70,0 
 
7,0 
Органолептические: 
Вкус и запах 
Форма 
Внешний вид 
 
Характерный для данного наименования 
Правильная, без трещин и деформаций 
Равномерно-глазированная 
 
Технологический  процесс  приготовления  конфет  «Дастархан» 
состоящий  из  помады  крем-брюле  с  пралиновой  массой  с 
добавлением 
толокна 
«тары» 
позволяет 
получать 
изделия 
повышенной  пищевой  и  биологической  ценности  и  экономить 
ореховое сырье.  
 
Список использованной литературы: 
1.  Апробация  сельскохозяйственных  культур  –  Алматы.  Кайнар, 
1990. – с. 364  
2.  Инновационный  патент  №73923,-2010/1820.1  -  от  15.05.2012, 
бюл.  №  5  //  Спандияров  Е.С.,  Умирзакова  С.Х.,  Солтыбаева  Б.Е., 
Боранкулова А.С.  
 
 
3.10. ТИПОВЫЕ КОНСТРУКЦИИ ВАКУУМНО-НАПОРНЫХ 
ГИДРОЦИКЛОНОВ И ИХ ПРИНЦИПЫ РАБОТЫ 
 
К.Р. Жабагиева 
Таразский государственный университет имени М.Х. Дулати 
(г. Тараз, Казахстан) 
 
Принципы  работы  напорных  гидроциклонов  довольно  просты. 
Двухфазная гидросмесь каким-либо методом тангенциально подается 
в 
гидроциклон 
под 
давлением. 
В 
гидроциклоне 
гидросмесь 
классифицируется  либо  по  плотности,  либо  по  крупности  твердых 
цастиц.  В  качестве  жидкой  среды  используются  вода,  тяжелый 
раствор  (в  обогатительных  фабриках),  глинистый  раствор  (при 
бурении  скважин)  [1].  Обогащенный  продукт  (твердыми  частицами, 
шлаком,  наносами)  выходит  через  шламовое  (песковое)  отверстие  8 

62 
 
(рис. 1 в), либо через патрубок 7 (рис. 1 а). Расположение шламового 
патрубка  7  в  напорных  гидроциклонах  не  очень  эффективно,  поэтому 
шламовое  отверстие  в  цилиндрических  гидроциклонах  выполняют  в 
центре дна аппарата. Очищенная от шлама (песка) жидкость выходит 
через сливной патрубок 4 (рис. 1). 
В 
производстве 
наибольшее 
применение 
нашел 
[2] 
цилиндрический двухпродуктовый гидроциклон (рис. 1). Поэтому ниже 
нами  для  определения  потери  напора  будут  рассмотрены  только 
такие гидроциклоны, если не имеются других оговорок. 
 
  
 
 
 
 
Рисунок  1.  Гидроциклоны  (а  -  цилиндрический;  б  -  конический;  в  - 
цилиндроконический, 
двухпродуктовый; 
г 

цилиндроконический, 
трехпродуктовый):  1  -  цилиндрическая  часть;  2  -  коническая  часть;  3  -  входное 
отверстие;  4  -  сливной  патрубок;  5  -  патрубок  для  второго  слива;  6  -  входной 
патрубок; 7 - песковый патрубок; 8 - песковое отверстие. 
 
 
          
 
 
Рисунок  2.  Вакуумгидроциклоны  (а  -  с  поперечным  гидроэлеватором;  б  -  с 
осевым гидроэлеватором): 1 - корпус гидроциклона; 2 - гидроэлеватор; 3 - входной 
патрубок; 4 - сливной патрубок; 5 - песковое отверстие; 6 - осевая напорная труба; 
7 - песковый патрубок (камера смешения гидроэлеватора). 

63 
 
Особым  типом  гидроциклонов  является  вакуумгидроциклон.  Он 
отличается  от  напорных  гидроциклонов  тем,  что  последний 
снабжается струйным аппаратом (2  и 7), трасположенным в  устье его 
конической  части:  перпендикулярного,  наклонно,  либо  по  оси 
гидроциклонной камеры (рис. 2). 
Принцип  работы  вакуумгидроциклона  такой  же  как  у  напорных 
гидроциклонов [3], только весь процесс происходит не под напором, а 
в  вакуумных  условиях,  на  всасывающей  линии  насоса  (в  основном  - 
центробежного).  Классификация  наносов  в  гидроциклонной  камере 
осуществляется  разностью  абсолютных  давлений  между  входным  и 
сливным 
патрубками. 
Непременным 
условием 
работы 
вакуумгидроциклона  является  герметичность  соединений  между  его 
отдельными деталями (узлами). 
Совершенно 
новым 
типом 
гидроциклонов 
являются 
вакуумнонапорные  гидроциклоны.  Эти  гидроциклоны  состоят  из 
вакуумгидроциклона  1,  снабженного  в  устье  конической  части 
минигидроциклоном  8.  Причем  минигидроциклон  8  может  быть 
напорным  (рис.  3  а)  и  вакуумнонапорным  (рис.  3  б).  Напор  в 
минигидроциклоне  8  (рис.  3  а)  создается  струйным  аппаратом  или 
гидроэлеватором 2. В минигидроциклоне 8, представленном на рис. 3 
б,  гидроциклонное  пространство  –  вакуумно-напорное.  Вакуум, 
имеющий место в устье вакуумгидроциклона 1 распространяется и на 
слив  9  минигидроциклона,  хотя  на  периферийный  осевой  поток 
действует напор, создаваемый струйным аппаратом 2. 
 
                
 
 
Рисунок  3.  Вакуумнонапорные  гидроциклоны  (а  -  трехпродуктовый;  б  – 
двухпродуктовый): 1 - корпус гидроциклона (цилиндрическая приемная камера); 2 
- гидроэлеватор (струйный аппарат); 3 - входной патрубок; 4 - сливной патрубок; 5 
-  сгуститель;  6  -  напорная  труба;  7  -  камера  смешения;  8  -  минигидроциклон;  9  – 
слив; 10 - песковое отверстие минигидроциклона. 

64 
 
Типовые  конструкции  вакуумнонапорных  гидроциклонов  и  их 
принципы  работы,  в  данное  время  одна  из  актуальных  проблем  в 
данном  направлений.  Поэтому,  требуется  исследование  новых 
конструкций 
[4] 
вакуумгидроциклонов 
в 
лабораторных 
и 
производственных условиях. 
 
Список литературы: 
1. 
Мустафаев 
А.М., 
Гутман 
Б.М. 
Гидроциклоны 
в 
нефтедобывающей промышленности. - М., "Недра", 1981, 257 с.  
2. 
Егемкулов 
Г.Т., 
Абдураманов 
Е.А., 
Тажбенова 
У.П. 
Гидроциклонные  насосные  установки  и  их  классификация.  // 
Материалы  международной  научн.-практ.  конференции  «Ауезовские 
чтения-4»  и  третьей  научной  конференции  вузов  Южного  региона, 
Шымкент, 2004 г. 
3.  Егемкулов  Г.Т.  Создание  вакуума  в  приемных  камерах 
гидроэлеваторов  гидроциклонных  насосных  установок.  //  Тезисы 
докладов  10-ой  Межвузовской  конференции  по  математике  и 
механике, Алматы, 2004.  
4.  100  изобретений  доктора  технических  наук,  профессора 
Абдураманова А. – Алматы, КазНТУ. – 2010. – 309 с. 
 
 
3.11. ЖЕРАСТЫ СУЛАРЫ КЕН ОРЫНДАРЫН ІЗДЕУ ЖӘНЕ БАРЛАУ 
 
А.Б. Космагамбетова, Г.Ж. Жылкыбаева 
Сақтаған Бәйішев атындағы Ақтөбе университеті 
(Ақтөбе қ., Қазақстан) 
 
Резюме: 
Подземные  воды  являются  источником  питьевой  воды,  также  одним  из 
определяющих факторов инженерно-геологических условий района. 
 
Summary: 
Underground  waters  are  a  source  of  drinking  water,  also  by  one  of  the 
determining factors of инженерно-geological conditions of area. 
 
Жерасты  суын,  оның  пайда  болуын,  әр  түрлі  өзгерісін,  әсерін 
геологияның бір саласы –  гидрогеология зерттейді.  
Жерасты сулары сумен қамтамасыз етудің маңызды қайнар көзі, 
сонымен  қатар  аймақтын  инженерлік  –  геологиялық  жағдайларын 
анықтайтын 
факторларының 
бірі 
болып 
табылады. 
Көптеген 
жағдайларда  жерасты  сулары  әртүрлі  үймереттердің  құрылысын 
қиындатады.  Олар  іргетастар  мен  коммуникациялардың  су  басуына, 
үймереттердің  жерасты  бөлшектерін 
орнату 
(іргетастар) 
үшін 
қолданылатын  құрылыс  материалдарының  тоттануына  әкеліп  тікелей 
үймеретке әсер етеді.  

65 
 
Жерасты  суы  –  жер  қыртысын  құрайтын  тау  жыныстарының 
аралығындағы  су.  Ол  шөгінді  және  борпылдақ  тау  жыныстары 
бөлшектерінің  арасын,  ұсақ  кеуектерін,  магмалық  және  метаморфтық 
жыныстардың  жарықтары  мен  жіктерін,  гипс,  доломит,  әктас 
жыныстарындағы карст қуыстарын толтырып жатады. .[1, 43бет] 
Жерасты суының кен орны – жауын-шашынның, өзен суларының 
Жерге  сіңуінен  пайда  болатын  жерасты  суларының  шоғырланған 
орны.  Судың  сапасына,  химиялық  құрамына,  температурасына  қарай  
тұщы,  ашқылтым, термальді,  шипалы (минералды),  өндірістік  қазба 
байлықты  су  кен  орны  болып  бөлінеді.  Ал  қалыптасу  жағдайларына 
қарай  өзен 
арналарының 
грунт  сулары,  тау  жыныстарының 
жарықшаларының,  карст  қуыстарының  грунт  сулары,  артезиан 
алаптарындағы  арынды  сулар,   тектоникалық  жарықтардағы сулар, 
тау  етегіндегі  ысырынды конус  сулары,  құм  массивтерінің  грунт 
сулары,  т.б.  болып  бөлінеді.  Ең  ірі  жерасты  суының  кен  орындары 
таулы  аудандарға  жанаса  орналасқан  қиыршыққұм,  шағылқұм 
малтатастардан  құралған  ысырынды  моллас  кешендерінде,  өзен 
арналарының аллювиальдік шөгінділерінде, ірі артезиан алаптарында 
кездеседі.  Жер  бетіне  таяу  (10–30  м)  жатқан  жерасты  суының  кен 
орындары 
өзен 
арналарындағы 
аллювиальдік 
шөгінділерде 
орналасқан. Термальді  су кен  орындары,  негізінен,  тереңде  жатқан 
артезиан  сулы  қабаттарда,  кейбір  таулы  аудандардың  тектоникалық 
жарықтарында  таралған.  Температурасы  100°С-тан  асатын  тұщы 
термальді  су  кен  орындары Жаркент (Алматы  облысы)  артезиан 
алабында  4000–4500  м  тереңдіктен  табылған.  Бұл  бүкіл  Жер 
шарындағы тұщы сулардың ең тереңге сіңген деңгейі. Басқа жерлерде 
мұндай  тұщы  сулар  2000  м  тереңдіктен  аспайды.  Қазақстанда  623 
жерасты  суының  кен  орындары  зерттеліп,  қоры  анықталған.  Жерасты 
суының  кен  орындары  елді  мекендерді,  қалаларды,  ірі  өндіріс 
орындарын, санаторий, профилакторийлерді ауыз сумен, емдік қасиеті 
бар  минералды  сулармен  қамтамасыз  етуге  пайдаланылуда  [1,  112 
бет]. 
Жерасты  сулары  кен  орындарын  іздеу  және  барлау  кезінде, 
гидрогеологиялық  зерттеулер  әдістемелік  және  техникалық  сипатты 
тәсілдер  көмегімен  жерасты  суларының  кен  орындарын  ашуға, 
олардың  қалыптасуына  сипаттама  беруге,  жерасты  суларының 
пайдаланулық қорларына баға беруге, оның кәсіптік меңгерілуіне және 
су  тартқыш  ғимаратын  пайдалану  режиміне  ұсыныс  беруге  мүмкіндік 
беретін  күрделі  ғылыми-техникалық  процесс  ретінде  жүргізіледі. 
Мұндай 
зерттеулерді 
гидрогеология, 
геология, 
климатология 
облыстарындағы  пәндерді  толық  білмей,  техникалық  құралдардың 
қолдануынсыз  жүргізу  мүмкін  емес.  Жерасты  суларын  іздеу-барлау 
жұмыстары  барысында  гидрогеологиялық  ақпараттарды  алу  үшін 
гидрогеологиялық  жұмыстардың  негізгі  түрлерін  және  жерасты 

66 
 
суларының кен орындарын іздеу мен барлау жүргізу әдістемесі сияқты 
түсініктер біріктіледі [1, 118 бет]. 
Бірінші  түсінік  гидрогеологиялық  түсірімді  жүргізу  әдістемесін, 
гидрогеологиялық  ұңғымаларды  бұрғылауды,  техникалық  құралдарды 
қолдануды,  тәжірибелік-сүзілулік  жұмыстарды  жүргізуді,  жерасты 
суларының  режимін  бақылауды,  геофизикалық  зерттеулерді  және  т.б. 
қамтиды. 
Іздеу-барлау  жұмыстарын  жүргізу  әдістемесі  деп  зерттеудің 
сатылылығын 
анықтау, 
өнімдік 
сулы 
горизонтты 
таңдау, 
ұңғымалардың  орналасу  схемалары,  жеке  алғанда  пайдалану  кезінде 
де орналасу схемалары, жерасты суларының пайдаланулық қорларын 
бағалау  тәсілін  таңдау  айтылады.  Іздеу-барлау  жұмыстарын  жүргізу 
әдістемесі  табиғи  гидрогеологиялық  жағдайға  да,  осы  зерттеулермен 
шешілетін  нақты  халық  шаруашылықтық  мәселелерге  де  байланысты  
[2, 49 бет]. 
Жерасты  суларын  іздеу  және  барлау  –  әртүрлі  халық 
шаруашылығының  мәселелерін  шешу  мақсатында  гидрогеологиялық 
жағдайларды  зерттеудің,  жерасты  суларының  кен  орындарын 
анықтаудың және олардың ресурстарын, қорларын, режимін, сапасын, 
жерасты  суларының  қозғалыс  бағытын  бағалаудың  әдістері  мен 
тәсілдері  туралы  ілім.  Бұл  гидрогеологияның  суды  Жердің  өзіндік 
табиғи  заты  ретінде  және  бағалы  табиғи  қазындылардың  бір  ретінде 
зерттейтін негізгі бөлімдерінің бірі. 
Кенорынды  игеруден  сәл-пәл  ертерек  басталып,  ол  игеріліп 
біткенше  тұрақты  түрде  жүргізіліп  отыратын  барлау  жұмыстарының 
үшінші  сатысы.  Бұл  жұмыстардың  басты  мақсаты  —  кен  орынды 
игеруді жоспарлап және реттеп отыруға қажетті геологиялық деректер 
мен материалдарды  уақтылы алып  отыру. Бұл жұмыстар нәтижесінде 
пайдалы қазба жатындарының пішіні мен ішкі құрылысы, құрамы және 
техникалық  сипаттары  нақтылана  түседі,  игеріліп  жатқан  өңірлердегі 
пайдалы қазбаға тиесілі өндірістік сорттардың орналасу ерекшеліктері 
аса 
дәлдікпен 
анықталады, 
кенді 
өндірудің 
тау-кендік 
және 
гидрогеологиялық  жағдайлары  нақтыланады,  кен  қорының  игерілу 
барысы есептеліп отырады. 
Жерасты  суының  қоры  –  жерасты  суларының  көп  жылдар  бойы 
шаруашылық  мақсаттарға  пайдалануға  болатын,  үздіксіз  жиналып, 
толығып  отыратын  мөлшері.  Ол табиғи  қор, табиғи  ресурс,  пайдалану 
қоры  болып  бөлінеді.  Табиғи  қор  –  геологиялық  мерзімде  немесе  көп 
жылдар  бойы  сулы  қабаттарда,  гидрогеологиялық  құрылымдарда 
жиналған  су  мөлшері.  Табиғи  ресурс  –   жауын-шашынның,  өзен 
суларының  Жер  бетінен  оның  астына  әр  мезгілде  әр  түрлі  мөлшерде 
сіңуіне, Жер бетінің көп жылдық мерзімде ылғалдану  режиміне сәйкес 
жерасты  суының  толығып  отыратын  бөлігі.  Жерасты  суының 
пайдалану  қоры  –  аумағы  белгілі  сулы  қабаттардан  белгілі  бір  уақыт 
бойы,  техникалық-экономикалық  тұрғыдан  тиімді  түрде  арнаулы  су 

67 
 
қабылдағыштар  арқылы  тәулігіне  алынатын  судың  мөлшері.  Олар 
халық 
шаруашылығындағы 
маңыздылығына, 
экономикалық 
тиімділігіне  байланысты  баланстағы  және  баланстан  тыс  қорлар 
болып  2  топқа  бөлінеді.  Зерттеліп  барланғаннан  кейін  жоғары  сапалы 
жерасты су қоры мемлекеттік балансқа алынады. Балансқа алынған су 
қорын пайдалану экономикалық жағынан тиімді болады. 
Жерасты  суларының  серпімділік  қорлары  –  қабаттардың 
жарықтары  мен  кеуектерінде  орналасқан,  қабатты  ашқан  кезде  және 
судың  көлемдік  ұлғаюы  және  таужыныстарының  қуыстылығының 
азаюы  есебінен  қабаттық  қысым  төмендеген  кезде  одан  босап 
шығатын судың көлемі. 
Қабаттардың  серпімділік  сыйымдылығы  серпімді  режим  кезінде 
тұрақталмаған  сүзілу  жағдайларында  көрінеді.  Қабатта  қысым 
ұлғайған кезде су көлемі бойынша азая отырып сығылады, бұл жағдай 
атмосфералық  қысымға  қарағанда  қабатқа  судың  үлкен  көлемін 
сиыстыруға  мүмкіндік  береді.  Қысым  төмендеген  кезде  кері  көрініс 
жүреді  және  белгілі  бір  су  мөлшері  босап  шығады,  себебі  су  кеңейеді 
де,  таужыныстарының  кеуектілігі  азаяды.  Ең  серпімді  иілгіштікке 
борпылдақ және нашар цементтелген құмдар ие болады [2, 142 бет]. 
Ірі  артезиан  алаптарында  босап  шыққан  су  мөлшері  үлкен 
көлемдерге  жетуі  мүмкін.  Серпімді  қорларды  формула  бойынша 
анықтайды:  
 

Мұндағы: 
 – серпімді қорлар; 
- сулы қабаттың көлемі;  
β – қабаттың серпімді сыйымдылық коэффициенті; 
 – пайдалну кезінде қабаттық қысымның төмендеуі. 
 
Жерасты  суларының  пайдаланулық  қорларын  бағалаудың 
гидравликалық  тәсілі  ұңғымалардан  су  тартудың  мәліметтерін 
пайдалануға  негізделген.  Су  тартқышты  осы  тәсілмен  есептеу  өнімнің 
төмендеуге  тәуелділігінің  графиктерін  өнімнің  қисықтары  немесе  су 
тарту 
мәліметтері 
бойынша 
алынған 
уақыттан 
төмендеудің 
тәуеділігінің  эмпирикалық  графиктері  бойынша  экстрополяциялау 
бойынша тұжырымдалады. 
Бұл  тәсілдің  артықшылығы  есептеу  кезінде  горизонттың  есептік 
гидрогеологиялық 
параметрлерін 
анықтау 
талап 
етілмейді. 
Есептеулар  үшін  су  тартулар  кезінде  тіркелген,  бірігіп  горизонттың 
сүзілу  қасиетін,  ұңғымадағы,  ұңғымалық  зонадағы  су  қозғалысының 
қосымша  кедергісін  көрсететін  өнімдер  мен  су  деңгейлерінің 
төмендеулері 
қолданылады. 
Күрделі 
жағдайларда 
жерасты 
суларының  пайдаланулық  қорларын  бағалау  кезінде  гидравликалық 

68 
 
тәсілдер қолданылады, яғни есептік сүзілу схемасын таңдау мүмкіндігі 
болмаған  жағдайда  және  горизонттың  параметрлерін  есептеу  қиын 
болған кезде. 
Бұл тәсілдің кемшіліктері:  
-  жерасты  суларының  пайдаланулық  қорларының  толуының 
қамтамасыз етілуі бағаланбайды; 

экстрополяция 
шектерінің 
шектілігі 
(пайдалану 
кезінде 
шұңқырдың ұлғаюы кезінде шекаралық жағдай өзгеруі мүмкін); 
Қорларды  осы  тәсілмен  бағалау  мақсатында  су  тартқыш 
ұңғымаларының  өнімдерінен  ондағы  деңгейлердің  төмендеулері 
арасындағы  өзара  байланысу  сипатын  анықтау  үшін  сулы  горизонтты 
тәжірибелік  сынамалау  жүргізіледі.  Кен  орнының  пайдаланулық 
қорларын  есептеу  барлау  –  пайдалану  ұңғымаларының  жалғыз 
орналасу  жүйесі  үшін  орындалуы  мүмкін,  бұл  бір  жағынан  әрбір 
ұңғыманың  жеке  ерекшеліктерін  ескеруге  мүмкіндік  береді,  екінші 
жағынан  гидравликалық  есептеудің  белгілі  бір  консервативтілікті 
себептейді. [3, 130 бет] 
Жерасты  суын  қорғау  –  жерасты  суын  жинауға  арналған 
құрылыстарды  пайдалану  тәртібі  оның  қорларының  сарқылуын 
болдырмауға тиістілігін қадағалау. Газ, мұнай, көмір және басқа да кен 
байлықтарды  іздестіруге,  барлауға  және  пайдалануға  байланысты 
жұмыстарды  жүргізген  кезде  ашылған  жерастындағы  су  шығатын 
қабаттар  олардың  ластануын  болдырмайтын  сенімді  оқшаулаумен 
қамтамасыз  етілуге  тиіс.  Суы  өздігінен  құйылып  жатқан  ұңғымалар, 
сондай-ақ  пайдалануға  жарамсыз  немесе  пайдалануы  доғарылған 
реттегіш  құрылғыларымен  жабдықталуға,  тоқтатып  қоюға  немесе 
жойылуға  жатады.  Өнеркәсіптік  пайдаланылған  ақаба  суды  төгуге 
арналған сіңіргіш ұңғымаларды бұрғылауға бұл ұңғымалар ауыз сумен 
және 
тұрмыстық 
сумен 
жабдықтау 
үшін 
жарамды 
немесе 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет