Жалпы білім беру ұйымдарындағы тәрбие жұмысының ерекшеліктері



Pdf көрінісі
бет81/244
Дата11.06.2022
өлшемі4,6 Mb.
#36701
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   244
мерзімді жоспарға сәйкес іске асырылады.
5-9-
сыныптарға арналған оқу бағдарламалары оқу процесіндегі әрбір 
пәннің әдіснамалақ әлеуетін кеңейтуге бағытталған. Бұл пәндік білім мен 
дағдыларды саналы меңгеруді қамтамасыз етеді және әлеуметтік және мәдени 
білімді, оқытудың әртүрлі әдістерін, жобалық және зерттеу іс-әрекетінің 
дағдыларын меңгеру арқылы өзіндік мінез-құлықты көтермелейді. 
5-
9 сыныптарға арналған оқу бағдарламалары дәстүрлі нормативтік білім 
беру құжаттары мен бірқатар инновациялық әдіснамалық стратегиялар 
функцияларының үйлесімді байланысын қамтиды. Бағдарламалар әр түрлі 
аудиториялармен тиімді қарым-қатынас жасауға мүмкіндік береді. Білім 
алушылар бұл мақсатқа мектеп ортасындағы құрдастарымен, мұғалімдермен 
және мектепке келушілермен бейресми және ресми ауызша және жазбаша 
презентацияларды қамтитын интерактивті тапсырмалар арқылы қарым-қатынас 
жасау мүмкіндіктерінің арқасында қол жеткізеді. Сонымен қатар, онлайн 
режимінде білім алушылармен және басқа мәдениеттерден ағылшын тілін 
тасымалдаушылармен бетпе-бет қарым-қатынас жасауға көп көңіл бөлінеді.
Жаңартылған бағдарламалар білім алушылардың тілді шынайы өмір 
жағдаятында қолданудың функциональдық сауаттылығын қалыптастыруға 
бағытталған. Оқытуға арналған жағдайлар өмірмен байланысты және оларға 
түсінікті де таныс шындықты көрсетеді. Жаңартылған бағдарламалар ағылшын, 
француз және неміс тілін оқытуды тек лексикалық жиынтық, құрылымдық 
талаптар және тілді пайдаланудың коммуникативтік конвенцияларының 
дәрежесі шеңберінде ғана үйренуге шек қоймайды. Прагматикалық аспект 
контекстке, қарым-қатынас жағдайына және коммуникацияға қатысушылар 
арасындағы қалыптасқан қарым-қатынас ережелеріне баса назар аудара 


129 
отырып, тілдің барлық мүмкіндіктері мен бояуларын ашады. Лексикалық және 
грамматикалық материалды оқу білім алушының қандай да бір жағдайға өз 
көзқарасын зерттеу контексінде жатыр.
Әдістер мен тәсілдер арқылы ойлау 
процестерін белсендіруді көздейтін белсенді оқыту тиімді және мақсатқа сай 
қолданылады. Бағдарламалардың әдебиеттер тізімімен шектелмейтінін, білім 
алушылардың жас ерекшелігі мен қызығушылығына сәйкес әртүрлі 
ресурстарды пайдалануға ұсынатынын атап өткен жөн.
Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған «Ағылшын 
тілі» оқу пәні бойынша жаңартылған мазмұндағы Үлгілік оқу бағдарламасының
тақырыптық мазмұны 2013 жылы бекітілген оқу бағдарламасының тақырыптық 
мазмұнына сәйкес келеді сонымен қатар, келесі тақырыптар оқытылады:
5-
сынып – Creativity (Art, Music, Stories and poems); 
6-
сынып –Helping and Heroes, Drama and Comedy, Our Neighbourhood; 
7-
сынып – Communication and Technology, Space and Earth, Natural 
disasters; 
8-
сынып – Entertainment and Media; 
9-
сынып – Charities and Conflict, Science and Technology. 
Оқу үдерісін ұйымдастыру бойынша ұсынымдар. 
5-
сыныпта жаңа лексика мен грамматиканы оқытуға көңіл бөлу 
ұсынылады. Тыңдалым мен оқылым тапсырмаларында мәтіндердің лексикасы 
мен грамматикасының білім алушыларға таныстығын алдын ала тексеру 
ұсынылады, сонымен қатар оқыту процесінде қосымша ресурстар мен 
ақпараттық-коммуникативтік технологияларды қолдануға болады.
6-
сыныпта өтілген лексика мен грамматиканы қайталау және білім 
алушылардың коммуникативтік құзіреттілігін қалыптастыруға бағытталған 
коммуникативтік оқыту технологиясын қолдану ұсынылады. Оқыту процесінде 
қосымша ресурстар мен ақпараттық-коммуникативтік технологияларды 
қолдануға болады.
«Ағылшын тілі» оқу пәні бойынша 7-сыныпта грамматикалық 
тақырыптарды: шақ формаларын және сын есімдердің салыстырмалы шырайын 
қайталау ұсынылады, себебі жаңартылған білім мазмұнының бағдарламасы 
бойынша жоғарыда аталған тақырыптар өтілген болып саналады (2013 жылғы 
оқу бағдарламасы бойынша 7-сыныптар А1 high деңгейі бойынша оқиды, 
ағылшын тілінің Үлгілік оқу бағдарламасы бойынша 7-сыныптар В1 low 
деңгейі бойынша оқиды). Оқыту процесінде қосымша ресурстар мен 
ақпараттық-коммуникативтік технологияларды қолдануға болады.
Жаңа тақырып бойынша оқыту және жаңа сабаққа дайындық процесінде 
мәтіндер мен сөйлемдердің лексикалық және грамматикалық мазмұнын тексеру 
ұсынылады. Сонымен қатар, жоғарыда аталған себептер бойынша білім 
алушыларға таныс емес грамматикалық құрылымдарға көңіл бөлген дұрыс. 
Айтылым және жазылым тапсырмаларында перифраз қолдану ұсынылады. 
8-
сыныпта жоғары ойлау дағдыларын дамытатын тапсырмаларды таңдау 
ұсынылады. Сонымен бірге даралап оқыту технологиясын қолданған дұрыс.
Білім алушылардың лексикалық қорын жақсарту және айтылым мен жазылым 
дағдыларын қалыптастыру үшін перифраз қолдану ұсынылады. 


130 
9-
сыныпта коммуникативтік-мәдениетаралық құзыреттердің барлық 
компоненттерін одан әрі дамыту жалғасады: грамматикалық және лексикалық 
минимумдарды кеңейту, тілдік және сөйлеу дағдыларын нығайту, дискурстық 
және әлеуметтік-мәдени білікті дамыту. Білім алушылардың жоғары ойлау 
дағдыларын талап ететін оқыту мақсаттарын таңдау ұсынылады.
Шетел тілі сабақтарында білім алушылардың тұлғалық қасиетін 
қалыптастырудың маңызды аспектісі «Рухани жаңғыру» бағдарламасын іске 
асыру болып табылады: 

білім алушылар бойында шетел тілінің қазіргі адам өмірінде және көп 
мәдениетті әлемдегі рөлі мен маңыздылығы туралы түсінік қалыптастыру, 
Шетел тілін мәдениаралық қарым-қатынас құралы ретінде, басқа халықтар 
мәдениеті мен дүниені тану құралы ретінде жаңа тәжірибе жинақтау; 

тілдерді және мәдениеттерді, жалпы қабылданған адамзаттық және 
негізгі ұлттық құндылықтарды меңгеру арқылы азаматтық бірегейлікті, өз 
халқы, туған өлкесі, өз елі үшін патриоттық және мақтаныш сезімін, өз 
этникалық және ұлтқа қатыстылығын түсіну; 

коммуникативтік құзыреттіліктері мен мәдениетін қалыптастыру, яғни 
өзінің сөйлесу мүмкіндігі мен қажеттілік деңгейінде ауызша (айтылым және 
тыңдалым) және жазбаша (оқылым және жазылым) әртүрлі үлгіде тілді 
тасымалдаушымен қарым-қатынасқа дайын болуы және коммуникативтік 
міндеттер мен әңгімелесу әдебіне сәйкес қарым-қатынастың тілдік және 
сөйлесуден басқа құралдарды барынша кең көлемде пайдалану; 

басқа елдердің мәдениетімен танысу арқылы өзге (бөгде) мәдениетке 
құрметпен қарауды қалыптастыру; 

ауызша және жазбаша қарым-қатынаста шетел тілінде өзінің төл 
мәдениетін таныстыру қабілетін одан әрі дамыту. 
Ауызша және жазбаша сөйлеу мәдениетін қалыптастыру мақсатында 
шетел тілі пәні мұғалімдеріне: 

аутентті оқыту материалдарын пайдалану (аудио, бейнежазбалар, 
фильмдер, әндер, ғылыми және ойын-сауық журналдарынан мақалалар); 

шетел тілінде сипаттама беру, мінездеме беру, салыстыру, талдау, 
диалог жүргізу, пікірталас, қажетті дәлелдемелер келтіру, жинақтау және 
қорытынды жасау дағдыларын қалыптастыру үшін БАҚ материалдарымен 
жұмыс жасау; 

білім алушылардың сөздік қорын байыту мақсатында өз бетінше 
анықтамалармен және энциклопедиялық әдебиеттермен, электронды 
ресурстармен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастыру; 

білім алушылардың қауіпсіз мәдениетті тәртібін қалыптастыру үшін 
қауіп-қатер жағдайындағы және түрлі жағдаяттардағы мінез-құлықтары туралы 
мәтіндерді жұмыс үшін қолдану ұсынылады. 
Қосымша материалдар мен Интернет-ресурстарды қолдану кезінде 
мәтіналды, мәтіндік және мәтіннен кейінгі жұмыс кезеңдерін сақтаған дұрыс.
Шетел тілінің оқу процесін ұйымдастыру коммуникативтік 
технологияларды (жобалар, сұхбат, рөлдік ойындар, пікірталас, дебат, 
конференциялар, конкурстар, сахналандыру және т.б.) жан-жақты қолдануды 


131 
талап етеді. Сонымен қатар, ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың 
және сабақтан тыс іс-әрекеттердің кең мүмкіншіліктерін белсенді қолдану 
шетел тілін оқуға ынтасын арттыруға, білім алушылардың танымдық 
әрекеттерін белсендендіруге, олардың өзара тілдік қарым-қатынастарының 
белсенділігін арттыруға, шығармашылық әлеуетін дамытуға жағдай жасауға 
ықпал етеді.
Сабақ уақытын ауызша сөйлетудің дағдылары мен біліктерін дамыту 
және жетілдіру үшін қолданған дұрыс. Коммуникативтік жағдаяттарда жаңа 
лексикалық және грамматикалық материалды енгізу және бекіту, сабақта 
жұппен, топпен жұмысты ұйымдастыру арқылы әрбір білім алушының сөйлеу 
белсенділігін арттыру; мәтіндермен жұмыс жасау кезеңдерін міндетті түрде 
сақтай отырып оқылым мен тыңдалымға үйрету ұсынылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   244




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет